Στεφάν Εσέλ: Μερικές σκέψεις του

O Στεφάν Εσέλ, ο βετεράνος γάλλος διπλωμάτης και αντιστασιακός που προκάλεσε αίσθηση το 2010 με το βιβλίο του "Αγανακτήστε!", απεβίωσε σε ηλικία 95 ετών «στη διάρκεια της νύχτας» όπως ανακοίνωσε η σύζυγός του. Ξημέρωνε η 27^η Φεβρουαρίου 2013. 

Γεννήθηκε στο Βερολίνο το 1917. Σπούδασε στη Γαλλία όπου και έλαβε την γαλλική ιθαγένεια πριν παρουσιαστεί στον στρατό. Συνελήφθη από τη Γκεστάπο. Επέζησε από τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης του Μπούχενβαλντ και του Ντόρα Μίτελμπαου και υπήρξε ο νεότερος συντελεστής της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου το 1948. 

«Το βασικό κίνητρο της αντίστασης είναι η αγανάκτηση» έγραφε το 2010.

 Ο Στεφάν Εσέλ οραματιζόταν «μια κοινωνία για την οποία θα είμαστε περήφανοι, όπου δεν θα θίγονται οι συντάξεις, οι κατακτήσεις της Κοινωνικής Ασφάλισης, όπου τα ΜΜΕ θα είναι στην υπηρεσία των αδυνάτων»

Ας θυμηθούμε μερικές σκέψεις του, όπως αποτυπώθηκαν σε κάποιες συνεντεύξεις του.

«Η νομιμότητα των αξιών είναι πολύ πιο σημαντική από τους νόμους του κράτους. Έχουμε το καθήκον, ως πολίτες, να αμφισβητήσουμε τη νομιμότητα της κυβέρνησης. Οφείλουμε να σεβόμαστε τη δημοκρατία, όταν, όμως, κάτι είναι νόμιμο αλλά χωρίς νομιμότητα, πρέπει να διαμαρτυρόμαστε, να αντιστεκόμαστε και να δείχνουμε ανυπακοή».

« Η κινητήριος δύναμη της αντίστασης είναι η αγανάκτηση. Ψάξτε και θα βρείτε: την τεράστια απόσταση που χωρίζει τους πολύ φτωχούς με τους πολύ πλούσιους, τις διακρίσεις απέναντι στους μετανάστες χωρίς χαρτιά και τους Ρομά, την άθλια κατάσταση του πλανήτη, τη δικτατορία των χρηματοπιστωτικών αγορών. Πρέπει να πάψουμε να είμαστε απαθείς. Το συναίσθημα που επικρατεί σήμερα είναι ότι “δεν υπάρχει κάτι που μπορούμε να κάνουμε” επειδή τα πράγματα δεν αλλάζουν και επειδή οι πολιτικές αποφάσεις παίρνονται από τους έχοντες. Το χειρότερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να νίψουμε τας χείρας μας. Όπως λέει και ο Σατρ “ο αδιάφορος άνθρωπος δεν είναι άνθρωπος”. Πρέπει να γίνουμε υπεύθυνοι πολίτες. Όταν λέμε “δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα” παραιτούμαστε, μας αφαιρούμε το νόημα της ύπαρξής μας». 

« Η νεολαία πρέπει να αντιληφθεί την αναγκαιότητα που υπάρχει ν’ αντισταθεί ενάντια στη φτώχεια, την εκμετάλλευση και την περιφρόνηση των εργαζομένων από τους έχοντες. Τέλος, υπάρχει μία ακόμα αμφισβήτηση: η επιδείνωση του πλανήτη μας. Αν δεν λάβουμε δραστικά μέτρα, σε 50 χρόνια μπορεί να μην είναι βιώσιμος για τον άνθρωπο». 

« Οι κυβερνήσεις προσπαθούν να επιβάλουν ορισμένες συμπεριφορές, που είναι μάλιστα αντίθετες με τις Διακηρύξεις και τις Συνθήκες των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Συγκεκριμένα φυλετικές, θρησκευτικές ή φτωχές μειονότητες παραμελούνται από την κυβέρνηση στο όνομα της εθνικής ασφάλειας. Αυτή είναι απαράδεκτη συμπεριφορά απέναντι στη νεολαία που έχει γαλουχηθεί με τη Διακήρυξη Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Κρύβουν πολλούς κινδύνους οι επιλογές που κάνουν οι κυβερνήσεις προκειμένου να παραμείνουν στην εξουσία ή να έχουν προνομιούχες σχέσεις με τους κεφαλαιοκράτες.

Έχουμε την πολιτική ευθύνη να εξασφαλίσουμε τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που θα επιτρέπουν την υλική ανεξαρτησία των νέων. Οι μακροχρόνιες σπουδές και η υψηλή ανεργία των νέων, ωστόσο, αποτελούν εμπόδιο. Οι κυβερνήσεις παραμένουν αδιάφορες στα αιτήματα των φοιτητικών συλλόγων και των νεολαιίστικων οργανώσεων.

Η αποπολιτικοποίηση της νεολαίας σήμερα είναι ένα τεράστιο σφάλμα. Οι νέοι δεν πρέπει να γυρίσουν την πλάτη στην πολιτική. Δεν πρέπει να πειστούν ότι η πολιτική είναι άχρηστη. Όποιος εμπλέκεται με την πολιτική -φοιτητικοί σύλλογοι ή κόμματα- δεν σημαίνει ότι ενδιαφέρεται για τα προσωπικά του συμφέροντα και ότι θα πρέπει να εγκαταλείψει το όραμά του για ένα καλύτερο μέλλον. Η ιστορία έχει δείξει ότι οι πιο κρίσιμες πολιτικές περίοδοι ήταν εκείνες που οι νέοι και νέες αναλάμβαναν σημαντικές ευθύνες. Μόνο η νεολαία μπορεί να φέρει την ελπίδα. Οι νέοι άνθρωποι που αγωνίζονται σήμερα θα αποτελέσουν τα καλύτερα στοιχεία της αυριανής κοινωνίας.

Όποτε μιλάω σε αμφιθέατρα, λέω στους φοιτητές: «Το πρώτο που πρέπει να καταλάβετε είναι τι σας εξεγείρει. Τι βρίσκετε δυσβάσταχτο στη ζωή σας, τη ζωή των φίλων σας, της οικογένειάς σας και των συνανθρώπων σας». Εκεί θα βρουν τις πρώτες πηγές για τα προβλήματα των πολιτών.  

Πολλές φορές ο νόμος κρύβει μέσα του οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα. Η ανυπακοή σε αυτούς τους νόμους μπορεί να έχει την αστική νομιμότητα. Η νεολαία σήμερα έχει ένα ισχυρό εργαλείο, που εμείς δεν είχαμε: το διαδίκτυο, που διευκολύνει την οργάνωση εθνικών, ευρωπαϊκών και παγκόσμιων δικτύων αντίστασης.

Αυτό που φοβάμαι περισσότερο είναι η οικολογική καταστροφή. Ωστόσο δεν υποτιμώ την αναγκαιότητα αποδοχής των πολυπολιτισμικών κοινωνιών. Οι νέοι άνθρωποι πρέπει να μάθουν να συνυπάρχουν με όλους.

Υπάρχει ελπίδα για το μέλλον, σήμερα που έχουμε τη γνώση για την εξέλιξη του ανθρώπου και για τη δημιουργία των ιδεών… 

Έτσι μπορούμε να χτίσουμε έναν περισσότερο αρμονικό κόσμο...».