Χωρίς πολιτικοεκλογικές εφεδρείες η νέα κυβέρνηση (του Σταύρου Λυγερού)

Τα σχόλιά του και τα συμπεράσματά του μετά τον πρόσφατο ανασχηματισμό της κυβέρνησης - και μετασχηματισμό της από τρικομματική σε δικομματική - εκθέτει ο κ.Σταύρος Λυγερός στο άρθρο του αυτής της εβδομάδας στα ΕΠΙΚΑΙΡΑ.
Εν αναμονή νέων κινήσεων του κυβερνητικού ντουέτου, με πρώτη και καλύτερη σίγουρα μια "δημοσκόπηση" που θα μας πείθει ότι - όπως πάντα - οι ιθαγενείς εντολοδόχοι των ξένων κερδοσκόπων "όλα καλά τα κάνουν", ας δούμε πώς έχουν τα πράγματα με τη διεξοδική ματιά του καλού αρθρογράφου.

Χωρίς πολιτικοεκλογικές εφεδρείες η νέα κυβέρνηση του μνημονίου

Εάν κάτι σηματοδο­τεί το νέο κυβερ­νητικό σχήμα είναι η αποφασιστικότητα των δύο πολιτικών αρχηγών να εφαρμόσουν απαρέ­γκλιτα τις εντολές της τρόικας. Στο παζάρι, άλ­λωστε, δεν συμμετείχαν μόνο ο Σαμαράς και ο Βενιζέλος. Παρόν ήταν και το πνεύμα της τρόικας. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Στουρνάρας και ο Χατζηδάκης όχι μόνο διατήρησαν τα κρίσιμα χαρτοφυ­λάκιά τους (Οικονομικών και Ανάπτυξης), αλλά και έμειναν εκτός διαπραγμάτευσης.

Δεν είναι τυχαίο ότι επικεφαλής των υπό­λοιπων κρίσιμων υπουργείων βρίσκονται πιστοί «στρατιώτες» του Μνημονίου. Στο Εργασίας παρέμεινε ο Βρούτσης, που έχει δώσει τις εξετάσεις του στην τρόικα. Στο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης -πιο σωστά, υπουργείο Απολύσεων- πάει ο δεδηλωμένος νεοφιλελεύθερος Μητσοτάκης, ενώ στο ευαίσθητο υπουργείο Υ­γείας πάει η γραφική τηλεπερσόνα Γεωργιάδης, που όμως έχει αποδείξει ότι υπη­ρετεί χωρίς τον παραμικρό ενδοιασμό.

Στην πραγματικότητα το Μνημόνιο δεν έχει πια εφεδρείες. Στην παρούσα Βουλή μπορεί να υπολογίζει στην υποστήριξη μερικών ανεξάρτητων βουλευτών, αλλά το πρόβλημα της δικομματικής κυβέρνη­σης δεν είναι αριθμητικό. Είναι βαθύτατα πολιτικό. Κι αυτό θα φανεί από το Σεπτέμ­βριο. Όπως αποδεικνύουν οι δημοσκο­πήσεις, η πολιτική της μονοδιάστατης λιτότητας συρρικνώνει πολιτικοεκλογικά την «παράταξη του Μνημονίου». Η συρ­ρίκνωση προκαλεί μια τάση συσπείρωσης γύρω από τον Σαμαρά και τη ΝΔ που απο­τελεί τον κορμό της συμπολίτευσης. Αυτός είναι ο λόγος που οι «γαλάζιοι» δείχνουν να διατηρούν το ποσοστό τους ενώ το ΠΑΣΟΚ αποδεκατίζεται και η ΔΗΜΑΡ χάνει έδαφος.

Η υπέρ της ΝΔ ανατροπή του συσχετι­σμού δυνάμεων στους κόλπους της συ­μπολίτευσης είχε δημιουργήσει συνθήκες πολιτικής ομηρίας για τους δύο μικρούς κυβερνητικούς εταίρους. Το κλίμα αυτό επέτρεπε στον Σαμαρά να λειτουργεί σχε­δόν σαν πρωθυπουργός μονοκομματικής κυβέρνησης, εγκλωβίζοντας τους Βενιζέλο και Κουβέλη στο εκβιαστικό δίλημμα «ή με στηρίζετε ή ρίχνετε την κυβέρνηση».

Με αφορμή την υπόθεση της ΕΡΤ, η ΔΗΜΑΡ έσπασε αυτή την ομηρία και εγκατέλειψε το κυβερνητικό σχήμα. Η επιλογή δεν ήταν εύκολη, επειδή ορισμένα στελέχη της επι­καλούνταν το ιδεολόγημα της «υπεύθυνης κυβερνώσας Αριστεράς» ως πρόσχημα για να συνεχίσει το κόμμα τους να λειτουργεί σαν πολιτικό δεκανίκι του Μνημονίου. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, κάποια από αυτά τα στελέχη να τα δούμε προσεχώς να επιστρέ­φουν μέσω του ΠΑΣΟΚ στην «παράταξη του Μνημονίου». Όπως επίσης δεν αποκλείεται να δούμε προσεχώς και στελέχη του ΠΑΣΟΚ να μετακομίζουν στη ΔΗΜΑΡ.

Τα δύο αυτά κόμματα δεν είναι απλώς όμορα. Στο εκλογικό επίπεδο είναι σ' ένα βαθμό συγκοινωνούντα δοχεία. Το ΠΑΣΟΚ πίεζε τη ΔΗΜΑΡ να συγκροτήσουν σοσιαλ­δημοκρατικό μέτωπο, επειδή αναζητούσε σανίδα σωτηρίας. Υπενθυμίζουμε ότι το μεταξύ τους ισοζύγιο μετακίνησης ψηφο­φόρων ήταν σαφώς υπέρ της ΔΗΜΑΡ. Η πρόσφατη κυβερνητική κρίση έριξε στο σκουπιδοτενεκέ τις σχετικές διεργασίες. Το ΠΑΣΟΚ όχι μόνο συνεχίζει να ταυτίζεται με το Μνημόνιο, αλλά και λόγω της προ­σωπικής βεντέτας του Βενιζέλου με τον ΣΥΡΙΖΑ έχει αυτοεγκλωβιστεί σε ρόλο δορυφόρου της ΝΔ. Αντιθέτως, η ΔΗΜΑΡ δεν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο μελ­λοντικά να συνεργαστεί κυβερνητικά με τον ΣΥΡΙΖΑ. Διατηρεί για τον εαυτό της το ρόλο του κόμματος-μπαλαντέρ που μπο­ρεί να συνάπτει εκατέρωθεν κυβερνητι­κές συμμαχίες.

Μπορεί για την παραμονή του στο κυ­βερνητικό σχήμα το ΠΑΣΟΚ να απέσπασε ως αντάλλαγμα σημαντικές κυβερνητικές θέσεις, αλλά κατά πάσα πιθανότητα αυτό θα το πληρώσει πολύ ακριβά στο μέλλον. Η συνοχή των «πρασίνων» θα δοκιμαστεί σκληρά το φθινόπωρο, όταν η δικομμα­τική κυβέρνηση θα έρθει αντιμέτωπη με το τρίτο Μνημόνιο και με νέες δέσμες επώδυνων μέτρων. Ακόμα, όμως, κι αν οι εσωτερικές αντιθέσεις τιθασευτούν και το σχίσμα αποτραπεί, η ώρα της αλήθειας θα έρθει όταν στηθούν κάλπες.

Οι δημοσκοπήσεις επιβεβαιώνουν ότι το ΠΑΣΟΚ συνεχίζει να αιμορραγεί και όλα δείχνουν ότι αυτή η αιμορραγία θα ενταθεί μετά το σχηματισμό της δικομ­ματικής κυβέρνησης. Ο ψηφοφόρος που, είτε λόγω φόβου είτε λόγω ιδεολογίας υποστηρίζει την παραμονή στο Μνημό­νιο κατά κανόνα θα ψηφίσει τη ΝΔ για να κερδίσει τη μάχη της πρώτης θέσης και του πριμ των 50 εδρών. Παραλλήλως, ο κεντροαριστερός ψηφοφόρος που θέ­λει να διαφοροποιηθεί από το Μνημόνιο αλλά τον απωθεί ο ΣΥΡΙΖΑ, πιθανότατα θα βρει καταφύγιο στη ΔΗΜΑΡ. Με άλλα λό­για, εάν το κόμμα του Κουβέλη έχει ελπί­δες να επιβιώσει ως μικρομεσαίο κόμμα- μπαλαντέρ, ο «πράσινος ήλιος» φαίνεται ότι βαίνει οριστικά προς τη δύση του.