Η δύσκολη
κατάσταση, στην οποία έχουν περιέλθει οι περισσότεροι έλληνες πολίτες,
συνδυασμένη και με την πίεση που μας ασκούν οι επίμονοι δανειστές της χώρας
χρησιμοποιώντας ως όπλο τους το κοινό νόμισμα, τη στρόφιγγα χορήγησης τού
οποίου κατέχουν οι ίδιοι, φέρνουν και ξαναφέρνουν στο προσκήνιο την επιστροφή
σε εθνικό νόμισμα με το επιχείρημα ότι με αυτόν τον τρόπο θα έχει η ελληνική
κυβέρνηση τουλάχιστον τη δυνατότητα αυξομείωσης της ρευστότητας ανάλογα με τις
ανάγκες της οικονομίας μας.
Δεν σηκώνει
αμφισβήτηση ότι κάθε σχετική συζήτηση έχει επιχειρήματα υπέρ και κατά (έχω
αναδημοσιεύσει σχετικά άρθρα εδώ). Πρόσφατα, διάβασα πάλι άρθρα που περιγράφουν την περίπτωση επιστροφής σε εθνικό νόμισμα ως καταστροφή για τη χώρα. Πρέπει όμως να έχουμε υπόψη, ότι όπως μας λένε ότι υπάρχουν συμφέροντα που επιδιώκουν την έξοδο από το ευρώ, λογικό είναι να θεωρήσουμε ότι υπάρχουν και συμφέροντα που αντιμάχονται την έξοδο από αυτό. Δεν υπάρχει πάντως αμφιβολία ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο περικλείει πολλές βλαβερές συνέπειες. Καλό είναι όπωσδήποτε, να είμαστε προετοιμασμένοι για παν ενδεχόμενο. Έτσι, από τα άρθρα στα οποία αναφέρθηκα, διάλεξα για να αναδημοσιεύσω σήμερα, εκείνο που παρουσιάζει τις διαδικασίες της μετάβασης σε εθνικό νόμισμα με πιο εμπεριστατωμένο και ρεαλιστικό τρόπο.
Τα 10 βήματα προς τη δραχμή
Η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ δεν πρόκειται να γίνει ξαφνικά μέσα στη νύχτα. Θα συμβεί ως «ατύχημα», το οποίο, όμως, όλοι θα βλέπουν να έρχεται και θα προετοιμάζονται. Η «Κ» μίλησε με μεγάλες τράπεζες του εξωτερικού, που έχουν «τρέξει» αρκετές φορές τα σενάρια ενός Grexit έως σήμερα και τα οποία προσαρμόζουν στις νέες συνθήκες. Επίσης, συγκέντρωσε πανεπιστημιακές μελέτες που έχουν εκπονηθεί για ακαδημαϊκούς λόγους ή για λογαριασμό κρατών και κεντρικών τραπεζών.
Συγκρίνοντας τις επιπτώσεις μιας εξόδου στη δραχμή με αυτές των μνημονίων από το 2010 έως σήμερα, προκύπτουν τα εξής βασικά συμπεράσματα:
• Πρώτον, το μνημόνιο αύξησε την ανεργία στην Ελλάδα ακριβώς στο επίπεδο που είχαν προβλέψει τα σενάρια εξόδου στη δραχμή.
• Δεύτερον, η μείωση του εισοδήματος (αγοραστική δύναμη) είναι η μισή απ’ ό,τι θα είχε συμβεί με τη δραχμή.
• Τρίτον, η αβεβαιότητα, το τελευταίο διάστημα, έχει εκτινάξει τις αποδόσεις των 10ετών στα ίδια σχεδόν επίπεδα με αυτά που προβλέπονται στην περίπτωση της δραχμής. Πριν, π.χ. το φθινόπωρο, οι αποδόσεις ήταν στο μισό από εκείνες της δραχμής.
Τα βήματα της μετάβασης
Το «ατύχημα» συμβαίνει από τη στιγμή που η έξοδος από το ευρώ δεν αποτελεί στρατηγική επιλογή, αλλά λύση ανάγκης, καθώς δεν υπάρχουν χρήματα για να λειτουργήσει η χώρα και να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της. Έτσι, αναγκαστικά θα πρέπει να βγει από το ευρώ και να «κόψει» δικό της νόμισμα. Αφού, λοιπόν, ξεπεραστούν τα διάφορα νομικά, πολιτικά και διαδικαστικά προβλήματα, ξεκινά η διαδικασία αποχωρισμού από την Ευρωζώνη και η μετάβαση στο νέο νόμισμα, π.χ. στη δραχμή.
Βήμα 1: «Παγώνουν» όλα τα διαθέσιμα των τραπεζών σε ευρώ.
Βήμα 2: Τη χρονική στιγμή «μηδέν» μετατρέπονται όλα τα υπόλοιπα (καταθέσεις και δάνεια) σε δραχμές με ισοτιμία 1 ευρώ = 1 δραχμή. Αυτό ισχύει και για τις καταθέσεις των τραπεζών στην ΤτΕ και των δανείων (ακόμη και ELA) που έχουν λάβει.
Βήμα 3: Σε πολιτικό επίπεδο μπορεί να αποφασιστεί ένα προκαταβολικό «κούρεμα» χρέους του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Αυτό γίνεται τεχνικά με προκαταβολική υποτίμηση της δραχμής πριν από την κυκλοφορία. Για παράδειγμα, το χρέος 10.000 ευρώ μετατρέπεται άμεσα σε 10.000 δραχμές, με ισοτιμία 1 προς 1. Για να γίνει και «κούρεμα», γίνεται νέος υπολογισμός με ισοτιμία π.χ. 1 ευρώ = 2 δραχμές. Ετσι, το χρέος θα μείνει 10.000 δραχμές (το χρονικό σημείο μηδέν παραμένει η βάση), αλλά σε ευρώ (για την ξένη τράπεζα) θα γίνει 5.000 ευρώ.
Βήμα 4: Απαγορεύεται η μεταφορά κεφαλαίων από τους νέους λογαριασμούς καταθέσεων σε δραχμές προς λογαριασμούς σε ευρώ.
Βήμα 5: Μισθοί, τιμές προϊόντων, αξία υπηρεσιών, δανείων κ.λπ. θα μετατραπούν με ισοτιμία 1 προς 1.
Βήμα 6: Η ΕΚΤ δανείζει εκτάκτως την ΤτΕ ώστε να έχει συναλλαγματικά διαθέσιμα σε ευρώ.
Βήμα 7: Ξεκινά η κυκλοφορία της δραχμής και η διαπραγμάτευση στις αγορές. Αναμένεται μεγάλη υποτίμηση, που μπορεί να φτάσει το 60%. Ουσιαστικά, χάνεται όλο το όφελος από το παραπάνω «κούρεμα».
Βήμα 8: Το πάγωμα των λογαριασμών και οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων παραμένουν έως ότου ηρεμήσουν οι μεγάλες μεταβολές στην ισοτιμία.
Βήμα 9: Ανταλλακτήρια θα δέχονται για συγκεκριμένη περίοδο τα ευρώ για μετατροπή σε δραχμές. Με νόμο, όλες οι συναλλαγές στο εσωτερικό θα γίνονται σε δραχμές.
Βήμα 10: Ο πληθωρισμός που θα προκύψει από την υποτίμηση της δραχμής θα εκτινάξει τις τιμές προϊόντων και υπηρεσιών. Πιο άμεση θα είναι η επίπτωση στα εισαγόμενα, όπως π.χ. τα καύσιμα. Αν δηλαδή, η ισοτιμία διαμορφωθεί σε 1 προς 8, τότε ένα λίτρο βενζίνης από 1,50 δραχμές την πρώτη ώρα θα εκτιναχθεί, π.χ., σε 9-10 δραχμές, ύστερα από μερικές ώρες ή λίγες ημέρες.
Η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ δεν πρόκειται να γίνει ξαφνικά μέσα στη νύχτα. Θα συμβεί ως «ατύχημα», το οποίο, όμως, όλοι θα βλέπουν να έρχεται και θα προετοιμάζονται. Η «Κ» μίλησε με μεγάλες τράπεζες του εξωτερικού, που έχουν «τρέξει» αρκετές φορές τα σενάρια ενός Grexit έως σήμερα και τα οποία προσαρμόζουν στις νέες συνθήκες. Επίσης, συγκέντρωσε πανεπιστημιακές μελέτες που έχουν εκπονηθεί για ακαδημαϊκούς λόγους ή για λογαριασμό κρατών και κεντρικών τραπεζών.
Συγκρίνοντας τις επιπτώσεις μιας εξόδου στη δραχμή με αυτές των μνημονίων από το 2010 έως σήμερα, προκύπτουν τα εξής βασικά συμπεράσματα:
• Πρώτον, το μνημόνιο αύξησε την ανεργία στην Ελλάδα ακριβώς στο επίπεδο που είχαν προβλέψει τα σενάρια εξόδου στη δραχμή.
• Δεύτερον, η μείωση του εισοδήματος (αγοραστική δύναμη) είναι η μισή απ’ ό,τι θα είχε συμβεί με τη δραχμή.
• Τρίτον, η αβεβαιότητα, το τελευταίο διάστημα, έχει εκτινάξει τις αποδόσεις των 10ετών στα ίδια σχεδόν επίπεδα με αυτά που προβλέπονται στην περίπτωση της δραχμής. Πριν, π.χ. το φθινόπωρο, οι αποδόσεις ήταν στο μισό από εκείνες της δραχμής.
Τα βήματα της μετάβασης
Το «ατύχημα» συμβαίνει από τη στιγμή που η έξοδος από το ευρώ δεν αποτελεί στρατηγική επιλογή, αλλά λύση ανάγκης, καθώς δεν υπάρχουν χρήματα για να λειτουργήσει η χώρα και να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της. Έτσι, αναγκαστικά θα πρέπει να βγει από το ευρώ και να «κόψει» δικό της νόμισμα. Αφού, λοιπόν, ξεπεραστούν τα διάφορα νομικά, πολιτικά και διαδικαστικά προβλήματα, ξεκινά η διαδικασία αποχωρισμού από την Ευρωζώνη και η μετάβαση στο νέο νόμισμα, π.χ. στη δραχμή.
Βήμα 1: «Παγώνουν» όλα τα διαθέσιμα των τραπεζών σε ευρώ.
Βήμα 2: Τη χρονική στιγμή «μηδέν» μετατρέπονται όλα τα υπόλοιπα (καταθέσεις και δάνεια) σε δραχμές με ισοτιμία 1 ευρώ = 1 δραχμή. Αυτό ισχύει και για τις καταθέσεις των τραπεζών στην ΤτΕ και των δανείων (ακόμη και ELA) που έχουν λάβει.
Βήμα 3: Σε πολιτικό επίπεδο μπορεί να αποφασιστεί ένα προκαταβολικό «κούρεμα» χρέους του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Αυτό γίνεται τεχνικά με προκαταβολική υποτίμηση της δραχμής πριν από την κυκλοφορία. Για παράδειγμα, το χρέος 10.000 ευρώ μετατρέπεται άμεσα σε 10.000 δραχμές, με ισοτιμία 1 προς 1. Για να γίνει και «κούρεμα», γίνεται νέος υπολογισμός με ισοτιμία π.χ. 1 ευρώ = 2 δραχμές. Ετσι, το χρέος θα μείνει 10.000 δραχμές (το χρονικό σημείο μηδέν παραμένει η βάση), αλλά σε ευρώ (για την ξένη τράπεζα) θα γίνει 5.000 ευρώ.
Βήμα 4: Απαγορεύεται η μεταφορά κεφαλαίων από τους νέους λογαριασμούς καταθέσεων σε δραχμές προς λογαριασμούς σε ευρώ.
Βήμα 5: Μισθοί, τιμές προϊόντων, αξία υπηρεσιών, δανείων κ.λπ. θα μετατραπούν με ισοτιμία 1 προς 1.
Βήμα 6: Η ΕΚΤ δανείζει εκτάκτως την ΤτΕ ώστε να έχει συναλλαγματικά διαθέσιμα σε ευρώ.
Βήμα 7: Ξεκινά η κυκλοφορία της δραχμής και η διαπραγμάτευση στις αγορές. Αναμένεται μεγάλη υποτίμηση, που μπορεί να φτάσει το 60%. Ουσιαστικά, χάνεται όλο το όφελος από το παραπάνω «κούρεμα».
Βήμα 8: Το πάγωμα των λογαριασμών και οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων παραμένουν έως ότου ηρεμήσουν οι μεγάλες μεταβολές στην ισοτιμία.
Βήμα 9: Ανταλλακτήρια θα δέχονται για συγκεκριμένη περίοδο τα ευρώ για μετατροπή σε δραχμές. Με νόμο, όλες οι συναλλαγές στο εσωτερικό θα γίνονται σε δραχμές.
Βήμα 10: Ο πληθωρισμός που θα προκύψει από την υποτίμηση της δραχμής θα εκτινάξει τις τιμές προϊόντων και υπηρεσιών. Πιο άμεση θα είναι η επίπτωση στα εισαγόμενα, όπως π.χ. τα καύσιμα. Αν δηλαδή, η ισοτιμία διαμορφωθεί σε 1 προς 8, τότε ένα λίτρο βενζίνης από 1,50 δραχμές την πρώτη ώρα θα εκτιναχθεί, π.χ., σε 9-10 δραχμές, ύστερα από μερικές ώρες ή λίγες ημέρες.
Πηγή: kathimerini.gr
