Πολλές φωνές ακούγονται σε ολόκληρη την ευρωζώνη για τον κίνδυνο που θα διατρέξει το "γερμανικής κοπής" κοινό νόμισμα στην περίπτωση που στην Ελλάδα ανέλθει στην εξουσία ο ΣΥΡΙΖΑ. Όμως, πιο ηχηρές είναι οι αντιδράσεις απέναντι στο ευρώ σε δυο άλλες (σημαντικές) χώρες: τη Γαλλία και την Ιταλία.
Στη Γαλλία, προηγείται σε δημοτικότητα η Λεπέν, η οποία έχει διατρανώσει την θέση της να βγάλει τη χώρα της από το ευρώ, σε περίπτωση που κερδίσει τις επόμενες εκλογές. Βέβαια, μέχρι τότε, υπάρχει αρκετός χρόνος, ο αναβρασμός όμως των γάλλων πολιτών απέναντι στη λιτότητα που τους επιβάλλεται στο όνομα του ευρώ φουντώνει κάθε μέρα που περνάει.
Και στην Ιταλία η γνώμη των πολιτών απέναντι στο ευρώ δεν είναι καλύτερη. Οι ευρωσκεπτικιστές αυξάνονται και τα κόμματα που θέλουν να αλιεύσουν ψήφους, τηρούν αρνητική στάση απέναντί του. Πιο αναλυτικά όμως, περιγράφει την εν λόγω κατάσταση ο ιταλός πολιτικός αναλυτής Vincenzo Scarpetta.
Εξελίσσεται η Ιταλία, ως η πιο anti-euro χώρα στην ευρωζώνη;
(του Vincenzo Scarpetta)
Ένας συνεχώς αυξανόμενος αριθμός πολιτικών κομμάτων στην Ιταλία, εκφράζουν δημοσίως την αντίθεσή τους στο ευρώ, και ένας όλο και περισσότερο μεγαλύτερος αριθμών Ιταλών, θεωρούν πως το ενιαίο νόμισμα είναι κακό για την χώρα. Θα αναγκαστεί ο Matteo Renzi να υιοθετήσει μια πιο αυστηρή στάση κατά της λιτότητας στην Ευρώπη για να αποφύγει να χάσει ψηφοφόρους προς το στρατόπεδο των κομμάτων κατά του ευρώ στο εσωτερικό;
Υπάρχουν χώρες όπως η Ισπανία και η Ελλάδα, όπου κόμματα όπως το Podemos και ο ΣΥΡΙΖΑ προηγούνται στις δημοσκοπήσεις. Έχουμε χαρακτηρίσει αυτά τα κόμματα ως “σκιώδεις ευρωσκεπτικιστές”, δηλαδή όχι ανοιχτά εναντίον του ενιαίου νομίσματος, αλλά υποστηρικτές οικονομικών πολιτικών που είναι ασυμβίβαστες με την ιδιότητα μέλους του ευρώ.
Και στη συνέχεια υπάρχει και η Ιταλία, όπου ένας αυξανόμενος αριθμός κομμάτων εκφράζουν δημοσίως την αντίθεσή τους στο ευρώ.
Τα αντιευρωπαϊκά κόμματα στην Ιταλία αντιστοιχούν σήμερα σχεδόν στο ήμισυ των ψήφων
Η Λίγκα του Βορρά έχει εδώ και κάποιο καιρό ξεκινήσει εκστρατεία για να απελευθερώσει την Ιταλία από το “κλουβί του ευρώ”. Μετά από ένα οικονομικό σκάνδαλο που γονάτισε το κόμμα. η υποστήριξη στις δημοσκοπήσεις για τη Λίγκα του Βορρά βρίσκεται ξανά σε ανοδική πορεία υπό την χαρισματική ηγεσία του 41χρονου Matteo Salvini.
Το Fratelli d’ Italia, ένα μικρότερο δεξιό κομμα, θέλει επίσης η Ιταλία να εγκαταλείψει το ευρώ.
Αξίζει να σημεωθεί ότι το Κίνημα των Πέντε Αστέρων έχει μετακινηθεί στο ανοιχτά κατά του ευρώ στρατόπεδο. Την προηγούμενη εβδομάδα, ο Beppe Grillo ανακοίνωσε ότι το κόμμα του θα αρχίσει να μαζεύει υπογραφές για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος με ερώτημα την παραμονή της Ιταλίας ως του μέλους του ευρώ, στο οποίο το Κίνημα των Πέντε Αστέρων θα τασσόταν υπέρ της εξόδου από το ευρώ. Ένα τέτοιο δημοψήφισμα απαγορεύεται αυτή τη στιγμή από το ιταλικό σύνταγμα. Αλλά ο αριθμός των υπογραφών που θα κατόρθωνε να συγκεντρώσει το κόμμα θα ήταν μια ενδιαφέρουσα λυδία λίθος.
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις εμφανίζουν το Κίνημα των Πέντε Αστέρων κάθε άλλο παρά κοντά στο εντυπωσιακό 25,6% το οποίο έλαβε στις γενικές εκλογές του 2013 στην Ιταλία. Υπάρχει επίσης κάποια αβεβαιότητα για την μελλοντική κατεύθυνση του κόμματος, ιδιαίτερα από τη στιγμή που ο Grillo παραδέχθηκε στο blog του ότι είναι “κουρασμένος” και προφανώς τείνει να μεταβιβάσει σταδιακά την ηγεσία σε ένα “συμβούλιο” πέντε βουλευτών. Έτσι, το Κίνημα των Πέντε Αστέρων παραμένει το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης στην Ιταλία και θα κερδίσει και πάλι ένα σημαντικό ποσοστό στις επόμενες εκλογές.
Ο Silvio Berlusconi, ο οποίος έχει “παίξει” στο παρελθόν με την έξοδο της Ιταλίας από το ευρώ, έχει προσφάτως ρίξει την ιδέα της εισαγωγής ενός “παράλληλου” νομίσματος που θα τυπώνεται στη Ρώμη και θα επιτρέψει στην Ιταλία να πάρει πίσω τουλάχιστον μέρος της νομισματικής της κυριαρχίας.
Βάλτε αυτά τα τέσσερα κόμματα μαζί, και σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, πιθανώς απευθυνόμαστε σε ένα αντί-ευρωπαϊκό μέτωπο που αντιστοιχεί σχεδόν στο ήμισυ του εκλογικού σώματος.
Σχεδόν μόνοι τους ο Renzi και το κόμμα του για να υπερασπιστούν το ευρώ
Επομένως, ποιος έμεινε για να υπερασπιστεί το ενιαίο νόμισμα στην Ιταλία; Είναι το Δημοκρατικό Κόμμα του πρωθυπουργού Matteo Renzi, μαζί με δύο άλλα μικρότερα κεντρώα κόμματα. Έχει ενδιαφέρον ωστόσο ότι έχουν αρχίσει να προκύπτουν κάποιες “παραφωνίες” από την αριστερή πτέρυγα του ίδιου του κόμματος του Renzi. O Stefano Fassina, ο οποίος έχει διατελέσει αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών στην προηγούμενη ιταλική κυβέρνηση υπό τον Enrico Letta, έχει προσφάτως προτείνει να εξεταστεί μια συντονισμένη διάλυση του ενιαίου νομίσματος ελλείψει ριζοσπαστικών αλλαγών στην οικονομική συνταγή της ευρωζώνης.
Μεταβαίνοντας από την πολιτική τάξη στον λαό, η εικόνα δεν φαίνεται να αλλάζει πολύ. Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα Ευρωβαρόμετρο της Κομισιόν, η Ιταλία και η Κύπρος είναι οι μόνες δύο χώρες της ευρωζώνης όπου μια σχετική πλειοψηφία όσων απάντησαν, θεωρούν ότι το ευρώ είναι “κακό πράγμα”. Η Ιταλία ήταν επίσης η χώρα όπου το ποσοστό των πολιτών που θεωρούν πως το ευρώ είναι κακό, αυξήθηκε περισσότερο, καθώς ανέβηκε κατά 9% από το 2013.
Θα υιοθετήσει ο Renzi μια πιο σκληρή στάση κατά της λιτότητας;
Με όποιον τρόπο και αν το δει κανείς, η στήριξη για το ευρώ φαίνεται να υποχωρεί στην Ιταλία. Θα έχει αυτό επίδραση στην θέση του Renzi σε μια ευρύτερη συζήτηση στην ΕΕ για τους δημοσιονομικούς κανόνες και την ευελιξία της Ένωσης; Δεν υπάρχουν εκλογές να περιμένουμε, και το Δημοκρατικό Κόμμα του πρωθυπουργού διατηρεί ένα ξεκάθαρο προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις, που υποδηλώνει ότι δεν βρίσκεται υπό άμεση πίεση.
Ωστόσο, ανάλογα με το πώς θα εξελιχθούν οι δημοσκοπήσεις και πόσο σοβαρά αυξάνεται ο κίνδυνος διάσπασης του κόμματος, λόγω της επιβληθείσας από την ΕΕ λιτότητας, ο Renzi μπορεί να αποφασίσει να υιοθετήσει μια πιο αυστηρή στάση σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ο “άξονας” με τον Γάλλο πρόεδρο Francois Hollande δεν είχε ιδιαίτερη επιτυχία μέχρι τώρα, αλλά ενδεχόμενες ισχυρές επιδόσεις από τον ΣΥΡΙΖΑ (εάν προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές για τις αρχές του επομένου έτους) και από το Podemos στην Ισπανία, θα άλλαζαν αποφασιστικά το πολιτικό σκηνικό. Θα ήταν έτοιμος ο Renzi να ευθυγραμμιστεί με αυτά τα κόμματα και να οικοδομήσουν ένα κατάλληλο μεσογειακό μπλοκ κατά της λιτότητας; Είναι πολύ νωρίς για να πει κανείς κάτι τέτοιο, αλλά θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια καθοριστική στιγμή για το μέλλον της ευρωζώνης.
Στη Γαλλία, προηγείται σε δημοτικότητα η Λεπέν, η οποία έχει διατρανώσει την θέση της να βγάλει τη χώρα της από το ευρώ, σε περίπτωση που κερδίσει τις επόμενες εκλογές. Βέβαια, μέχρι τότε, υπάρχει αρκετός χρόνος, ο αναβρασμός όμως των γάλλων πολιτών απέναντι στη λιτότητα που τους επιβάλλεται στο όνομα του ευρώ φουντώνει κάθε μέρα που περνάει.
Και στην Ιταλία η γνώμη των πολιτών απέναντι στο ευρώ δεν είναι καλύτερη. Οι ευρωσκεπτικιστές αυξάνονται και τα κόμματα που θέλουν να αλιεύσουν ψήφους, τηρούν αρνητική στάση απέναντί του. Πιο αναλυτικά όμως, περιγράφει την εν λόγω κατάσταση ο ιταλός πολιτικός αναλυτής Vincenzo Scarpetta.
Εξελίσσεται η Ιταλία, ως η πιο anti-euro χώρα στην ευρωζώνη;
(του Vincenzo Scarpetta)
Ένας συνεχώς αυξανόμενος αριθμός πολιτικών κομμάτων στην Ιταλία, εκφράζουν δημοσίως την αντίθεσή τους στο ευρώ, και ένας όλο και περισσότερο μεγαλύτερος αριθμών Ιταλών, θεωρούν πως το ενιαίο νόμισμα είναι κακό για την χώρα. Θα αναγκαστεί ο Matteo Renzi να υιοθετήσει μια πιο αυστηρή στάση κατά της λιτότητας στην Ευρώπη για να αποφύγει να χάσει ψηφοφόρους προς το στρατόπεδο των κομμάτων κατά του ευρώ στο εσωτερικό; Υπάρχουν χώρες όπως η Ισπανία και η Ελλάδα, όπου κόμματα όπως το Podemos και ο ΣΥΡΙΖΑ προηγούνται στις δημοσκοπήσεις. Έχουμε χαρακτηρίσει αυτά τα κόμματα ως “σκιώδεις ευρωσκεπτικιστές”, δηλαδή όχι ανοιχτά εναντίον του ενιαίου νομίσματος, αλλά υποστηρικτές οικονομικών πολιτικών που είναι ασυμβίβαστες με την ιδιότητα μέλους του ευρώ.
Και στη συνέχεια υπάρχει και η Ιταλία, όπου ένας αυξανόμενος αριθμός κομμάτων εκφράζουν δημοσίως την αντίθεσή τους στο ευρώ.
Τα αντιευρωπαϊκά κόμματα στην Ιταλία αντιστοιχούν σήμερα σχεδόν στο ήμισυ των ψήφων
Η Λίγκα του Βορρά έχει εδώ και κάποιο καιρό ξεκινήσει εκστρατεία για να απελευθερώσει την Ιταλία από το “κλουβί του ευρώ”. Μετά από ένα οικονομικό σκάνδαλο που γονάτισε το κόμμα. η υποστήριξη στις δημοσκοπήσεις για τη Λίγκα του Βορρά βρίσκεται ξανά σε ανοδική πορεία υπό την χαρισματική ηγεσία του 41χρονου Matteo Salvini.
Το Fratelli d’ Italia, ένα μικρότερο δεξιό κομμα, θέλει επίσης η Ιταλία να εγκαταλείψει το ευρώ.
Αξίζει να σημεωθεί ότι το Κίνημα των Πέντε Αστέρων έχει μετακινηθεί στο ανοιχτά κατά του ευρώ στρατόπεδο. Την προηγούμενη εβδομάδα, ο Beppe Grillo ανακοίνωσε ότι το κόμμα του θα αρχίσει να μαζεύει υπογραφές για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος με ερώτημα την παραμονή της Ιταλίας ως του μέλους του ευρώ, στο οποίο το Κίνημα των Πέντε Αστέρων θα τασσόταν υπέρ της εξόδου από το ευρώ. Ένα τέτοιο δημοψήφισμα απαγορεύεται αυτή τη στιγμή από το ιταλικό σύνταγμα. Αλλά ο αριθμός των υπογραφών που θα κατόρθωνε να συγκεντρώσει το κόμμα θα ήταν μια ενδιαφέρουσα λυδία λίθος.
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις εμφανίζουν το Κίνημα των Πέντε Αστέρων κάθε άλλο παρά κοντά στο εντυπωσιακό 25,6% το οποίο έλαβε στις γενικές εκλογές του 2013 στην Ιταλία. Υπάρχει επίσης κάποια αβεβαιότητα για την μελλοντική κατεύθυνση του κόμματος, ιδιαίτερα από τη στιγμή που ο Grillo παραδέχθηκε στο blog του ότι είναι “κουρασμένος” και προφανώς τείνει να μεταβιβάσει σταδιακά την ηγεσία σε ένα “συμβούλιο” πέντε βουλευτών. Έτσι, το Κίνημα των Πέντε Αστέρων παραμένει το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης στην Ιταλία και θα κερδίσει και πάλι ένα σημαντικό ποσοστό στις επόμενες εκλογές.
Ο Silvio Berlusconi, ο οποίος έχει “παίξει” στο παρελθόν με την έξοδο της Ιταλίας από το ευρώ, έχει προσφάτως ρίξει την ιδέα της εισαγωγής ενός “παράλληλου” νομίσματος που θα τυπώνεται στη Ρώμη και θα επιτρέψει στην Ιταλία να πάρει πίσω τουλάχιστον μέρος της νομισματικής της κυριαρχίας.
Βάλτε αυτά τα τέσσερα κόμματα μαζί, και σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, πιθανώς απευθυνόμαστε σε ένα αντί-ευρωπαϊκό μέτωπο που αντιστοιχεί σχεδόν στο ήμισυ του εκλογικού σώματος.
Σχεδόν μόνοι τους ο Renzi και το κόμμα του για να υπερασπιστούν το ευρώ
Επομένως, ποιος έμεινε για να υπερασπιστεί το ενιαίο νόμισμα στην Ιταλία; Είναι το Δημοκρατικό Κόμμα του πρωθυπουργού Matteo Renzi, μαζί με δύο άλλα μικρότερα κεντρώα κόμματα. Έχει ενδιαφέρον ωστόσο ότι έχουν αρχίσει να προκύπτουν κάποιες “παραφωνίες” από την αριστερή πτέρυγα του ίδιου του κόμματος του Renzi. O Stefano Fassina, ο οποίος έχει διατελέσει αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών στην προηγούμενη ιταλική κυβέρνηση υπό τον Enrico Letta, έχει προσφάτως προτείνει να εξεταστεί μια συντονισμένη διάλυση του ενιαίου νομίσματος ελλείψει ριζοσπαστικών αλλαγών στην οικονομική συνταγή της ευρωζώνης.
Μεταβαίνοντας από την πολιτική τάξη στον λαό, η εικόνα δεν φαίνεται να αλλάζει πολύ. Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα Ευρωβαρόμετρο της Κομισιόν, η Ιταλία και η Κύπρος είναι οι μόνες δύο χώρες της ευρωζώνης όπου μια σχετική πλειοψηφία όσων απάντησαν, θεωρούν ότι το ευρώ είναι “κακό πράγμα”. Η Ιταλία ήταν επίσης η χώρα όπου το ποσοστό των πολιτών που θεωρούν πως το ευρώ είναι κακό, αυξήθηκε περισσότερο, καθώς ανέβηκε κατά 9% από το 2013.
Θα υιοθετήσει ο Renzi μια πιο σκληρή στάση κατά της λιτότητας;
Με όποιον τρόπο και αν το δει κανείς, η στήριξη για το ευρώ φαίνεται να υποχωρεί στην Ιταλία. Θα έχει αυτό επίδραση στην θέση του Renzi σε μια ευρύτερη συζήτηση στην ΕΕ για τους δημοσιονομικούς κανόνες και την ευελιξία της Ένωσης; Δεν υπάρχουν εκλογές να περιμένουμε, και το Δημοκρατικό Κόμμα του πρωθυπουργού διατηρεί ένα ξεκάθαρο προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις, που υποδηλώνει ότι δεν βρίσκεται υπό άμεση πίεση.
Ωστόσο, ανάλογα με το πώς θα εξελιχθούν οι δημοσκοπήσεις και πόσο σοβαρά αυξάνεται ο κίνδυνος διάσπασης του κόμματος, λόγω της επιβληθείσας από την ΕΕ λιτότητας, ο Renzi μπορεί να αποφασίσει να υιοθετήσει μια πιο αυστηρή στάση σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ο “άξονας” με τον Γάλλο πρόεδρο Francois Hollande δεν είχε ιδιαίτερη επιτυχία μέχρι τώρα, αλλά ενδεχόμενες ισχυρές επιδόσεις από τον ΣΥΡΙΖΑ (εάν προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές για τις αρχές του επομένου έτους) και από το Podemos στην Ισπανία, θα άλλαζαν αποφασιστικά το πολιτικό σκηνικό. Θα ήταν έτοιμος ο Renzi να ευθυγραμμιστεί με αυτά τα κόμματα και να οικοδομήσουν ένα κατάλληλο μεσογειακό μπλοκ κατά της λιτότητας; Είναι πολύ νωρίς για να πει κανείς κάτι τέτοιο, αλλά θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια καθοριστική στιγμή για το μέλλον της ευρωζώνης.
