Όλοι μιλάμε για το δημόσιο χρέος, αλλά πόσοι ξέρουν πού ακριβώς χρωστάει το ελληνικό κράτος;
Ο Γ.Βαρουφάκης, στο άρθρο του που αναδημοσιεύω από το πιο πρόσφατο τεύχος του HOT DOC, παραθέτει αναλυτικά τα ποσά που συνθέτουν το ελληνικό χρέος και - το σπουδαιότερο - πού τα οφείλουμε και πότε πρέπει να τα δώσουμε.
Ακτινογραφία του Δημόσιου Χρέους
Μια ματιά στην αριθμητική του χρέους εξηγεί γιατί η κυβέρνηση βρίσκεται σε κατάσταση νευρικού κλονισμού. Το συνολικό ποσό που χρωστά το ελληνικό Δημόσιο σήμερα είναι 321,7 δισ. ευρώ.
Από το συνολικό ποσό,
• τα 154 δισ. τα χρωστάμε (α) στο EFSF (Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) και (β) στο ΔΝΤ, ως απόρροια του 2ου Μνημονίου, για τα οποία δεν προβλέπονται αποπληρωμές τόκων με μετρητά πριν το 2022 αλλά οι τόκοι προστίθενται μέρα μπαίνει-μέρα βγαίνει στην τελική «λυπητερή»
• τα 53 δισ. τα χρωστάμε από το 1ο Μνημόνιο στους εταίρους της ΕΕ, για τα οποία καταβάλλουμε τόκους προσδιοριζόμενους από το αυξομειούμενο επιτόκιο Euribor συν ένα «καπέλο» ίσο με 1,5% (σήμερα το Euribor κυμαίνεται στο 0,33%)
• τα 30 δισ. σε ιδιώτες (βασικά σε hedge funds) που κατέχουν τα μετά το PSI ομόλογα, τα οποία τοκίζονται με επιτόκιο 2%
• τα 15 δισ. στην ΕΚΤ, που δεν μας χρεώνει τόκους
• τα υπόλοιπα 69,6 δισ. στις τράπεζες υπό την μορφή βραχυπρόθεσμων έντοκων γραμματίων, τα οποία αποπληρώνονται κάθε μερικούς μήνες με έκδοση νέων (και με αποτέλεσμα αυτής της μετακύλισης, βεβαίως, τη συσσώρευση τόκων).
Όσον αφορά τις αποπληρωμές, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει πως ανέρχονται στο 4,3% του ΑΕΠ της χώρας, δηλαδή περί τα 7,7 δισ. ευρώ ετησίως.
Όμως, το 2014 σε αυτά τα περίπου 8 δισ. πρέπει να προστεθούν οι αποπληρωμές των βραχυπρόθεσμων έντοκων γραμματίων, που ανέρχονται (σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα του Οργανισμού Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους - ΟΔΔΗΧ) σε περίπου 9 δισ. - τα οποία ναι μεν δεν θα αποπληρωθούν σε μετρητά (αλλά απλά θα επανεκδοθούν νέα για να πληρωθούν τα παλαιά) αλλά, από την άλλη, θα αυξήσουν κι άλλο το χρέος.
Ερχόμενοι τώρα στο 2015, όπου μια νέα κυβέρνηση μπορεί να αναλάβει το ολέθριο αυτό βάρος, τα στοιχεία του ΟΔΔΗΧ αναφέρουν πως «λήγει» το τεράστιο ποσό των 20 δισ., τα οποία πρέπει κάπως να αποπληρωθούν. Από αυτά, περίπου τα 4 δισ. θα καλύψουν το κόστος μετακύλισης των βραχυπρόθεσμων τραπεζογραμματίων, 6,5 δισ. ομόλογα θα λήξουν στα χέρια της ΕΚΤ και, τέλος, 9,5 δισ. θα πρέπει να δοθούν στην τρόικα. Ως μέτρο σύγκρισης αυτών των ποσών, αξίζει να σημειωθεί ότι ο συνολικός προϋπολογισμός του κράτους για την Υγεία και την Παιδεία κυμαίνεται μόλις στα 9 δισ. (4,8 δισ. για την Παιδεία και 4,2 για την Υγεία).
Βέβαια, κι αυτό έχει ενδιαφέρον, η συγκυβέρνηση -και ιδίως ο κ. Βενιζέλος- ισχυρίζονται πως υπάρχει διακανονισμός ώστε οι ετήσιες αποπληρωμές του ελληνικού Δημοσίου να μην ξεπερνούν συνολικά τα 4,1 δισ. Πώς είναι δυνατόν να συμβαίνει αυτό, δεδομένων των επίσημων στοιχείων της προηγούμενης παραγράφου; Η μόνη εξήγηση είναι μια αναφορά (στα ψιλά) του ΟΔΔΗΧ που λέει ότι οι ετήσιες αποπληρωμές μπορεί να μειωθούν στις χρονιές που είναι μεγάλες (π.χ. το 2014 ή το 2015) μέσω «της επαναγοράς χρέους». Τι ακριβώς εννοούν, δεν διευκρινίζεται. Από πικρή πείρα, σας λέω πως πρόκειται για τρυκ τα οποία τους έχουν διδάξει καλές χρηματοπιστωτικές εταιρείες (λέγε με Coldman Sachs) που ναι μεν μειώνουν τις αποπληρωμές μιας χρονιάς αλλά εις βάρος του συνολικού όγκου του δημόσιου χρέους.
Οι αριθμοί δεν βγαίνουν
Αρχικά, το καλοκαίρι του 2012, το Βερολίνο της είχε υποσχεθεί κούρεμα, μια υπόσχεση που αθέτησε. Κατόπιν της υποσχέθηκε «καθαρή έξοδο» από το Μνημόνιο, με τις πλάτες του (και της Φρανκφούρτης). Και αυτή την υπόσχεση την αθέτησε το Βερολίνο, καθώς δεν πιστεύει πως οι τωρινοί κυβερνώντες θα κερδίσουν τις επόμενες εκλογές ούτε και με τη στήριξη αυτήν. Γι' αυτό η συγκυβέρνηση πασχίζει να πείσει ότι το χρέος είναι βιώσιμο και πως αν την αφήσει η τρόικα να βγει στις αγορές, μόνη της, όλα θα πάνε καλά. Όμως, όπως είδαμε, οι αριθμοί δεν βγαίνουν και χωρίς βαθύ κούρεμα μία έξοδος στις αγορές δεν θα είναι ηρωική αλλά, δυστυχώς, φαρσοκωμωδία χείριστης ποιότητας.
Αυτό που ουσιαστικά λέει η τρόικα στην κυβέρνηση σήμερα είναι πως το τεράστιο χρέος, για να εξυπηρετηθεί, απαιτεί κι άλλες θυσίες από τους συνταξιούχους και τους φορολογούμενους. Αυτά βλέπετε έχει ένα μη βιώσιμο χρέος: απαιτεί αυξανόμενες ανθρωποθυσίες για να διατηρείται η φαντασίωση ότι είναι... βιώσιμο. Η τρόικα, αν μη τι άλλο, τη δουλειά της κάνει και δεν έχει πει και κανένα ψέμα. Ας όψεται η κυβέρνηση, η οποία, ελπίζοντας σε υποσχέσεις που της έδωσαν και τις οποίες αθέτησαν, βάλθηκε να πείσει τον ελληνικό λαό πως θα μπορούσε να μπει τέλος στη μνημονιακή πολιτική δίχως σύγκρουση με την τρόικα.
Ο Γ.Βαρουφάκης, στο άρθρο του που αναδημοσιεύω από το πιο πρόσφατο τεύχος του HOT DOC, παραθέτει αναλυτικά τα ποσά που συνθέτουν το ελληνικό χρέος και - το σπουδαιότερο - πού τα οφείλουμε και πότε πρέπει να τα δώσουμε.
Μια ματιά στην αριθμητική του χρέους εξηγεί γιατί η κυβέρνηση βρίσκεται σε κατάσταση νευρικού κλονισμού. Το συνολικό ποσό που χρωστά το ελληνικό Δημόσιο σήμερα είναι 321,7 δισ. ευρώ.
Από το συνολικό ποσό,
• τα 154 δισ. τα χρωστάμε (α) στο EFSF (Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) και (β) στο ΔΝΤ, ως απόρροια του 2ου Μνημονίου, για τα οποία δεν προβλέπονται αποπληρωμές τόκων με μετρητά πριν το 2022 αλλά οι τόκοι προστίθενται μέρα μπαίνει-μέρα βγαίνει στην τελική «λυπητερή»
• τα 53 δισ. τα χρωστάμε από το 1ο Μνημόνιο στους εταίρους της ΕΕ, για τα οποία καταβάλλουμε τόκους προσδιοριζόμενους από το αυξομειούμενο επιτόκιο Euribor συν ένα «καπέλο» ίσο με 1,5% (σήμερα το Euribor κυμαίνεται στο 0,33%)
• τα 30 δισ. σε ιδιώτες (βασικά σε hedge funds) που κατέχουν τα μετά το PSI ομόλογα, τα οποία τοκίζονται με επιτόκιο 2%
• τα 15 δισ. στην ΕΚΤ, που δεν μας χρεώνει τόκους
• τα υπόλοιπα 69,6 δισ. στις τράπεζες υπό την μορφή βραχυπρόθεσμων έντοκων γραμματίων, τα οποία αποπληρώνονται κάθε μερικούς μήνες με έκδοση νέων (και με αποτέλεσμα αυτής της μετακύλισης, βεβαίως, τη συσσώρευση τόκων).
Όσον αφορά τις αποπληρωμές, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει πως ανέρχονται στο 4,3% του ΑΕΠ της χώρας, δηλαδή περί τα 7,7 δισ. ευρώ ετησίως.
Όμως, το 2014 σε αυτά τα περίπου 8 δισ. πρέπει να προστεθούν οι αποπληρωμές των βραχυπρόθεσμων έντοκων γραμματίων, που ανέρχονται (σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα του Οργανισμού Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους - ΟΔΔΗΧ) σε περίπου 9 δισ. - τα οποία ναι μεν δεν θα αποπληρωθούν σε μετρητά (αλλά απλά θα επανεκδοθούν νέα για να πληρωθούν τα παλαιά) αλλά, από την άλλη, θα αυξήσουν κι άλλο το χρέος.
Ερχόμενοι τώρα στο 2015, όπου μια νέα κυβέρνηση μπορεί να αναλάβει το ολέθριο αυτό βάρος, τα στοιχεία του ΟΔΔΗΧ αναφέρουν πως «λήγει» το τεράστιο ποσό των 20 δισ., τα οποία πρέπει κάπως να αποπληρωθούν. Από αυτά, περίπου τα 4 δισ. θα καλύψουν το κόστος μετακύλισης των βραχυπρόθεσμων τραπεζογραμματίων, 6,5 δισ. ομόλογα θα λήξουν στα χέρια της ΕΚΤ και, τέλος, 9,5 δισ. θα πρέπει να δοθούν στην τρόικα. Ως μέτρο σύγκρισης αυτών των ποσών, αξίζει να σημειωθεί ότι ο συνολικός προϋπολογισμός του κράτους για την Υγεία και την Παιδεία κυμαίνεται μόλις στα 9 δισ. (4,8 δισ. για την Παιδεία και 4,2 για την Υγεία).
Βέβαια, κι αυτό έχει ενδιαφέρον, η συγκυβέρνηση -και ιδίως ο κ. Βενιζέλος- ισχυρίζονται πως υπάρχει διακανονισμός ώστε οι ετήσιες αποπληρωμές του ελληνικού Δημοσίου να μην ξεπερνούν συνολικά τα 4,1 δισ. Πώς είναι δυνατόν να συμβαίνει αυτό, δεδομένων των επίσημων στοιχείων της προηγούμενης παραγράφου; Η μόνη εξήγηση είναι μια αναφορά (στα ψιλά) του ΟΔΔΗΧ που λέει ότι οι ετήσιες αποπληρωμές μπορεί να μειωθούν στις χρονιές που είναι μεγάλες (π.χ. το 2014 ή το 2015) μέσω «της επαναγοράς χρέους». Τι ακριβώς εννοούν, δεν διευκρινίζεται. Από πικρή πείρα, σας λέω πως πρόκειται για τρυκ τα οποία τους έχουν διδάξει καλές χρηματοπιστωτικές εταιρείες (λέγε με Coldman Sachs) που ναι μεν μειώνουν τις αποπληρωμές μιας χρονιάς αλλά εις βάρος του συνολικού όγκου του δημόσιου χρέους.
Οι αριθμοί δεν βγαίνουν
Αρχικά, το καλοκαίρι του 2012, το Βερολίνο της είχε υποσχεθεί κούρεμα, μια υπόσχεση που αθέτησε. Κατόπιν της υποσχέθηκε «καθαρή έξοδο» από το Μνημόνιο, με τις πλάτες του (και της Φρανκφούρτης). Και αυτή την υπόσχεση την αθέτησε το Βερολίνο, καθώς δεν πιστεύει πως οι τωρινοί κυβερνώντες θα κερδίσουν τις επόμενες εκλογές ούτε και με τη στήριξη αυτήν. Γι' αυτό η συγκυβέρνηση πασχίζει να πείσει ότι το χρέος είναι βιώσιμο και πως αν την αφήσει η τρόικα να βγει στις αγορές, μόνη της, όλα θα πάνε καλά. Όμως, όπως είδαμε, οι αριθμοί δεν βγαίνουν και χωρίς βαθύ κούρεμα μία έξοδος στις αγορές δεν θα είναι ηρωική αλλά, δυστυχώς, φαρσοκωμωδία χείριστης ποιότητας.
Αυτό που ουσιαστικά λέει η τρόικα στην κυβέρνηση σήμερα είναι πως το τεράστιο χρέος, για να εξυπηρετηθεί, απαιτεί κι άλλες θυσίες από τους συνταξιούχους και τους φορολογούμενους. Αυτά βλέπετε έχει ένα μη βιώσιμο χρέος: απαιτεί αυξανόμενες ανθρωποθυσίες για να διατηρείται η φαντασίωση ότι είναι... βιώσιμο. Η τρόικα, αν μη τι άλλο, τη δουλειά της κάνει και δεν έχει πει και κανένα ψέμα. Ας όψεται η κυβέρνηση, η οποία, ελπίζοντας σε υποσχέσεις που της έδωσαν και τις οποίες αθέτησαν, βάλθηκε να πείσει τον ελληνικό λαό πως θα μπορούσε να μπει τέλος στη μνημονιακή πολιτική δίχως σύγκρουση με την τρόικα.
