Αίσθηση προκάλεσε σε όλον τον κόσμο και ιδιαίτερα στην Ευρώπη το χθεσινό άρθρο του Paul Krugman στους New York Times. Ένα άρθρο που αναφέρεται στην οικονομική πολιτική που εφαρμόζεται στην ευρωζώνη και που μας αφορά ως χώρα.
(Ακολουθεί μετάφραση που δημοσιεύτηκε στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)
Being Bad Europeans
by Paul Krugman, nytimes.com
The U.S. economy finally seems to be climbing out of the deep hole it entered during the global financial crisis. Unfortunately, Europe, the other epicenter of crisis, can’t say the same. Unemployment in the euro area is stalled at almost twice the U.S. level, while inflation is far below both the official target and outright deflation has become a looming risk.
Investors have taken notice: European interest rates have plunged, with German long-term bonds yielding just 0.7 percent. That’s the kind of yield we used to associate with Japanese deflation, and markets are indeed signaling that they expect Europe to experience its own lost decade.
Why is Europe in such dire straits? The conventional wisdom among European policy makers is that we’re looking at the price of irresponsibility: Some governments have failed to behave with the prudence a shared currency requires, choosing instead to pander to misguided voters and cling to failed economic doctrines. And if you ask me (and a number of other economists who have looked hard at the issue), this analysis is essentially right, except for one thing: They’ve got the identity of the bad actors wrong.
For the bad behavior at the core of Europe’s slow-motion disaster isn’t coming from Greece, or Italy, or France. It’s coming from Germany.
I’m not denying that the Greek government behaved irresponsibly before the crisis, or that Italy has a big problem with stagnating productivity. But Greece is a small country whose fiscal mess is unique, while Italy’s long-run problems aren’t the source of Europe’s deflationary downdraft. If you try to identify countries whose policies were way out of line before the crisis and have hurt Europe since the crisis, and that refuse to learn from experience, everything points to Germany as the worst actor.
Consider, in particular, the comparison between Germany and France.
France gets a lot of bad press, with much talk in particular about its supposed loss in competitiveness. Such talk greatly exaggerates the reality; you’d never know from most media reports that France runs only a small trade deficit. Still, to the extent that there is an issue here, where does it come from? Has French competitiveness been eroded by excessive growth in costs and prices?
No, not at all. Since the euro came into existence in 1999, France’s G.D.P. deflator (the average price of French-produced goods and services) has risen 1.7 percent per year, while its unit labor costs have risen 1.9 percent annually. Both numbers are right in line with the European Central Bank’s target of slightly under 2 percent inflation, and similar to what has happened in the United States. Germany, on the other hand, is way out of line, with price and labor-cost growth of 1 and 0.5 percent, respectively.
And it’s not just France whose costs are just about where they ought to be. Spain saw rising costs and prices during the housing bubble, but at this point all the excess has been eliminated through years of crushing unemployment and wage restraint. Italian cost growth has arguably been a bit too high, but it’s not nearly as far out of line as Germany is on the low side.
In other words, to the extent that there’s anything like a competitiveness problem in Europe, it’s overwhelmingly caused by Germany’s beggar-thy-neighbor policies, which are in effect exporting deflation to its neighbors.
But what about debt? Isn’t non-German Europe paying the price for past fiscal irresponsibility? Actually, that’s a story about Greece and nobody else. And it’s especially wrong in the case of France, which isn’t facing a fiscal crisis at all; France can currently borrow long-term at a record low interest rate of less than 1 percent, only slightly above the German rate.
Yet European policy makers seem determined to blame the wrong countries and the wrong policies for their plight. True, the European Commission has floated a plan to stimulate the economy with public investment — but the public outlay is so tiny compared with the problem that the plan is almost a joke. And meanwhile, the commission is warning France, which has the lowest borrowing costs in its history, that it may face fines for not cutting its budget deficit enough.
What about resolving the problem of too little inflation in Germany? Very aggressive monetary policy might do the trick (although I wouldn’t count on it), but German monetary officials are warning against such policies because they might let debtors off the hook.
What we’re seeing, then, is the immensely destructive power of bad ideas. It’s not entirely Germany’s fault — Germany is a big player in Europe, but it’s only able to impose deflationary policies because so much of the European elite has bought into the same false narrative. And you have to wonder what will cause reality to break in.
Η αμερικανική οικονομία φαίνεται να βγαίνει από τη «μαύρη τρύπα», όπου παγιδεύτηκε κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Δυστυχώς, στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, στην Ευρώπη, μια ήπειρος που βρίσκεται σε βαθιά κρίση, κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί κάτι τέτοιο.
Το ποσοστό ανεργίας βρίσκεται πεισματικά σε επίπεδα διπλάσια των ΗΠΑ, ενώ ο πληθωρισμός κινείται σε επίπεδα αρκετά χαμηλότερα από τον επίσημο στόχο του 2% που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Ο αποπληθωρισμός όπως φαίνεται είναι μια άμεση απειλή.
Οι επενδυτές έχουν αντιληφθεί την κρισιμότητα της κατάστασης: τα επιτόκια στην Ευρώπη έχουν διολισθήσει σε πολύ χαμηλά επίπεδα, με τις αποδόσεις στα γερμανικά κρατικά ομόλογα να περιορίζονται στο 0,7%. Διεθνώς οι αποδόσεις σε αυτά τα επίπεδα έχουν συσχετιστεί με τον αποπληθωρισμό στην Ιαπωνία. Οι αγορές διαμηνύουν ότι η Ευρώπη πρόκειται να διανύσει τη δική της «χαμένη δεκαετία».
Γιατί η Ευρώπη βρίσκεται σε αυτήν την κατάσταση; Η επικρατέστερη πεποίθηση μεταξύ των Ευρωπαίων αξιωματούχων είναι ότι σήμερα πληρώνεται το τίμημα για την ανευθυνότητα του παρελθόντος. Ορισμένες κυβερνήσεις δεν συμπεριφέρθηκαν με τη φρονιμότητα που απαιτούσε η νομισματική ένωση, επιλέγοντας να ικανοποιήσουν παραπλανημένους ψηφοφόρους τους και να εφαρμόσουν αποτυχημένα οικονομικά δόγματα. Εάν ζητούσατε τη γνώμη μου (ή την άποψη αρκετών οικονομολόγων που έχουν εξετάσει σε βάθος την κρίση στην Ευρωζώνη) θα σας έλεγα πως η ανάλυση αυτή είναι σωστή εκτός από μία πολύ σημαντική παράμετρο. Η ταυτότητα των κακών σε αυτό το έργο είναι λανθασμένη.
Η κακή συμπεριφορά που έχει οδηγήσει την Ευρωζώνη στα σημερινά προβλήματα δεν εντοπίζεται στην Ελλάδα, στην Ιταλία ή στη Γαλλία, αλλά στη Γερμανία. Δεν αρνούμαι ότι η ελληνική κυβέρνηση συμπεριφέρθηκε ανεύθυνα πριν από την κρίση ή ότι η Ιταλία αντιμετωπίζει ένα μεγάλο πρόβλημα με τη στασιμότητα στην παραγωγικότητά της. Αλλά η Ελλάδα είναι μια μικρή χώρα με μια ιδιαίτερα περιπλεγμένη δημοσιονομική κατάσταση. Παρομοίως, τα μακροχρόνια προβλήματα της Ιταλίας δεν ωθούν την Ευρωζώνη στον αποπληθωρισμό. Εάν αποπειραθεί κανείς να εντοπίσει τις χώρες που εφάρμοζαν λανθασμένες πολιτικές πριν από την κρίση, έπληξαν την Ευρωζώνη από την έναρξη της κρίσης και αρνούνται να διδαχθούν από τα λάθη του παρελθόντος, τότε θα αναγνωρίσει τη Γερμανία ως τον «κακό» σε αυτό το έργο.
Παρ’ όλα αυτά, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι είναι αποφασισμένοι να κατηγορούν άστοχα χώρες και όχι την άσκηση λανθασμένων πολιτικών. Πράγματι, η Κομισιόν συζητά ένα επενδυτικό σχέδιο για την τόνωση της οικονομίας, με τη χρηματοδότηση προγραμμάτων από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα. Αλλά η δέσμευση δημόσιων πόρων είναι ελάχιστη σε σχέση με τις διαστάσεις των οικονομικών προβλημάτων της Ευρωζώνης και τελικά καταλήγει να αποτελεί ανέκδοτο η συζήτηση αυτού του σχεδίου. Παράλληλα, η Κομισιόν προειδοποιεί τη Γαλλία, η οποία παρουσιάζει σήμερα το χαμηλότερο κόστος δανεισμού σε όλη την ιστορία της, ότι κινδυνεύει με πρόστιμα για την άρνησή της να μειώσει το δημοσιονομικό έλλειμμα βάσει του χρονοδιαγράμματος που έχει συμφωνηθεί με τις Βρυξέλλες.
Και τι θα γίνει με το πρόβλημα του πολύ χαμηλού πληθωρισμού στη Γερμανία; Μια αρκετά επιθετική νομισματική πολιτική μπορεί να είναι η ιδανική λύση (αν και δεν το εγγυώμαι), αλλά οι γερμανικές νομισματικές αρχές διαφωνούν με τη λήψη τέτοιων μέτρων, διότι έτσι θα διευκολυνθεί η αποπληρωμή χρέους άλλων. Στην καρδιά των οικονομικών προβλημάτων της Ευρωζώνης, λοιπόν, βρίσκεται η καταστροφική δύναμη των κακών ιδεών. Η ευθύνη είναι μόνο της Γερμανίας. Ομως, η Γερμανία είναι ένας μεγάλος παίκτης στην Ευρώπη και μπορεί να εφαρμόζει μόνο αντιπληθωριστικές πολιτικές, όπως θεωρεί σωστό ένα αρκετά μεγάλο κομμάτι της ευρωπαϊκής ελίτ.
Και μένει η απορία τι είναι εκείνο που θα επιτρέψει στο ρεαλισμό να επικρατήσει.
(Ακολουθεί μετάφραση που δημοσιεύτηκε στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)
Being Bad Europeans
by Paul Krugman, nytimes.com
Investors have taken notice: European interest rates have plunged, with German long-term bonds yielding just 0.7 percent. That’s the kind of yield we used to associate with Japanese deflation, and markets are indeed signaling that they expect Europe to experience its own lost decade.
Why is Europe in such dire straits? The conventional wisdom among European policy makers is that we’re looking at the price of irresponsibility: Some governments have failed to behave with the prudence a shared currency requires, choosing instead to pander to misguided voters and cling to failed economic doctrines. And if you ask me (and a number of other economists who have looked hard at the issue), this analysis is essentially right, except for one thing: They’ve got the identity of the bad actors wrong.
For the bad behavior at the core of Europe’s slow-motion disaster isn’t coming from Greece, or Italy, or France. It’s coming from Germany.
I’m not denying that the Greek government behaved irresponsibly before the crisis, or that Italy has a big problem with stagnating productivity. But Greece is a small country whose fiscal mess is unique, while Italy’s long-run problems aren’t the source of Europe’s deflationary downdraft. If you try to identify countries whose policies were way out of line before the crisis and have hurt Europe since the crisis, and that refuse to learn from experience, everything points to Germany as the worst actor.
Consider, in particular, the comparison between Germany and France.
France gets a lot of bad press, with much talk in particular about its supposed loss in competitiveness. Such talk greatly exaggerates the reality; you’d never know from most media reports that France runs only a small trade deficit. Still, to the extent that there is an issue here, where does it come from? Has French competitiveness been eroded by excessive growth in costs and prices?
No, not at all. Since the euro came into existence in 1999, France’s G.D.P. deflator (the average price of French-produced goods and services) has risen 1.7 percent per year, while its unit labor costs have risen 1.9 percent annually. Both numbers are right in line with the European Central Bank’s target of slightly under 2 percent inflation, and similar to what has happened in the United States. Germany, on the other hand, is way out of line, with price and labor-cost growth of 1 and 0.5 percent, respectively.
And it’s not just France whose costs are just about where they ought to be. Spain saw rising costs and prices during the housing bubble, but at this point all the excess has been eliminated through years of crushing unemployment and wage restraint. Italian cost growth has arguably been a bit too high, but it’s not nearly as far out of line as Germany is on the low side.
In other words, to the extent that there’s anything like a competitiveness problem in Europe, it’s overwhelmingly caused by Germany’s beggar-thy-neighbor policies, which are in effect exporting deflation to its neighbors.
But what about debt? Isn’t non-German Europe paying the price for past fiscal irresponsibility? Actually, that’s a story about Greece and nobody else. And it’s especially wrong in the case of France, which isn’t facing a fiscal crisis at all; France can currently borrow long-term at a record low interest rate of less than 1 percent, only slightly above the German rate.
Yet European policy makers seem determined to blame the wrong countries and the wrong policies for their plight. True, the European Commission has floated a plan to stimulate the economy with public investment — but the public outlay is so tiny compared with the problem that the plan is almost a joke. And meanwhile, the commission is warning France, which has the lowest borrowing costs in its history, that it may face fines for not cutting its budget deficit enough.
What about resolving the problem of too little inflation in Germany? Very aggressive monetary policy might do the trick (although I wouldn’t count on it), but German monetary officials are warning against such policies because they might let debtors off the hook.
What we’re seeing, then, is the immensely destructive power of bad ideas. It’s not entirely Germany’s fault — Germany is a big player in Europe, but it’s only able to impose deflationary policies because so much of the European elite has bought into the same false narrative. And you have to wonder what will cause reality to break in.
Η αμερικανική οικονομία φαίνεται να βγαίνει από τη «μαύρη τρύπα», όπου παγιδεύτηκε κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Δυστυχώς, στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, στην Ευρώπη, μια ήπειρος που βρίσκεται σε βαθιά κρίση, κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί κάτι τέτοιο.
Το ποσοστό ανεργίας βρίσκεται πεισματικά σε επίπεδα διπλάσια των ΗΠΑ, ενώ ο πληθωρισμός κινείται σε επίπεδα αρκετά χαμηλότερα από τον επίσημο στόχο του 2% που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Ο αποπληθωρισμός όπως φαίνεται είναι μια άμεση απειλή.
Οι επενδυτές έχουν αντιληφθεί την κρισιμότητα της κατάστασης: τα επιτόκια στην Ευρώπη έχουν διολισθήσει σε πολύ χαμηλά επίπεδα, με τις αποδόσεις στα γερμανικά κρατικά ομόλογα να περιορίζονται στο 0,7%. Διεθνώς οι αποδόσεις σε αυτά τα επίπεδα έχουν συσχετιστεί με τον αποπληθωρισμό στην Ιαπωνία. Οι αγορές διαμηνύουν ότι η Ευρώπη πρόκειται να διανύσει τη δική της «χαμένη δεκαετία».
Γιατί η Ευρώπη βρίσκεται σε αυτήν την κατάσταση; Η επικρατέστερη πεποίθηση μεταξύ των Ευρωπαίων αξιωματούχων είναι ότι σήμερα πληρώνεται το τίμημα για την ανευθυνότητα του παρελθόντος. Ορισμένες κυβερνήσεις δεν συμπεριφέρθηκαν με τη φρονιμότητα που απαιτούσε η νομισματική ένωση, επιλέγοντας να ικανοποιήσουν παραπλανημένους ψηφοφόρους τους και να εφαρμόσουν αποτυχημένα οικονομικά δόγματα. Εάν ζητούσατε τη γνώμη μου (ή την άποψη αρκετών οικονομολόγων που έχουν εξετάσει σε βάθος την κρίση στην Ευρωζώνη) θα σας έλεγα πως η ανάλυση αυτή είναι σωστή εκτός από μία πολύ σημαντική παράμετρο. Η ταυτότητα των κακών σε αυτό το έργο είναι λανθασμένη.
Η κακή συμπεριφορά που έχει οδηγήσει την Ευρωζώνη στα σημερινά προβλήματα δεν εντοπίζεται στην Ελλάδα, στην Ιταλία ή στη Γαλλία, αλλά στη Γερμανία. Δεν αρνούμαι ότι η ελληνική κυβέρνηση συμπεριφέρθηκε ανεύθυνα πριν από την κρίση ή ότι η Ιταλία αντιμετωπίζει ένα μεγάλο πρόβλημα με τη στασιμότητα στην παραγωγικότητά της. Αλλά η Ελλάδα είναι μια μικρή χώρα με μια ιδιαίτερα περιπλεγμένη δημοσιονομική κατάσταση. Παρομοίως, τα μακροχρόνια προβλήματα της Ιταλίας δεν ωθούν την Ευρωζώνη στον αποπληθωρισμό. Εάν αποπειραθεί κανείς να εντοπίσει τις χώρες που εφάρμοζαν λανθασμένες πολιτικές πριν από την κρίση, έπληξαν την Ευρωζώνη από την έναρξη της κρίσης και αρνούνται να διδαχθούν από τα λάθη του παρελθόντος, τότε θα αναγνωρίσει τη Γερμανία ως τον «κακό» σε αυτό το έργο.
Παρ’ όλα αυτά, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι είναι αποφασισμένοι να κατηγορούν άστοχα χώρες και όχι την άσκηση λανθασμένων πολιτικών. Πράγματι, η Κομισιόν συζητά ένα επενδυτικό σχέδιο για την τόνωση της οικονομίας, με τη χρηματοδότηση προγραμμάτων από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα. Αλλά η δέσμευση δημόσιων πόρων είναι ελάχιστη σε σχέση με τις διαστάσεις των οικονομικών προβλημάτων της Ευρωζώνης και τελικά καταλήγει να αποτελεί ανέκδοτο η συζήτηση αυτού του σχεδίου. Παράλληλα, η Κομισιόν προειδοποιεί τη Γαλλία, η οποία παρουσιάζει σήμερα το χαμηλότερο κόστος δανεισμού σε όλη την ιστορία της, ότι κινδυνεύει με πρόστιμα για την άρνησή της να μειώσει το δημοσιονομικό έλλειμμα βάσει του χρονοδιαγράμματος που έχει συμφωνηθεί με τις Βρυξέλλες.
Και τι θα γίνει με το πρόβλημα του πολύ χαμηλού πληθωρισμού στη Γερμανία; Μια αρκετά επιθετική νομισματική πολιτική μπορεί να είναι η ιδανική λύση (αν και δεν το εγγυώμαι), αλλά οι γερμανικές νομισματικές αρχές διαφωνούν με τη λήψη τέτοιων μέτρων, διότι έτσι θα διευκολυνθεί η αποπληρωμή χρέους άλλων. Στην καρδιά των οικονομικών προβλημάτων της Ευρωζώνης, λοιπόν, βρίσκεται η καταστροφική δύναμη των κακών ιδεών. Η ευθύνη είναι μόνο της Γερμανίας. Ομως, η Γερμανία είναι ένας μεγάλος παίκτης στην Ευρώπη και μπορεί να εφαρμόζει μόνο αντιπληθωριστικές πολιτικές, όπως θεωρεί σωστό ένα αρκετά μεγάλο κομμάτι της ευρωπαϊκής ελίτ.
Και μένει η απορία τι είναι εκείνο που θα επιτρέψει στο ρεαλισμό να επικρατήσει.
