Τελικά, όσο συνεχίζουμε να πληροφορούμαστε για τις συζητήσεις που προηγήθηκαν του πρώτου μνημονίου μεταξύ των "αρμοδίων", τόσο περισσότερο καταλήγουμε να πιστέψουμε ότι ο λόγος που η χώρα μας οδηγήθηκε στην καταστροφή δεν ήταν το δήθεν υπέρογκο χρέος της (άλλωστε ούτε το μεγαλύτερο στο δυτικό κόσμο ήταν, ούτε είχε αυξηθεί τόσο σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια), αλλά κάποιος άλλος λόγος, τον οποίον θα συνεχίσουμε να ψάχνουμε ξεσκαλίζοντας άρθρα και βιβλία που έχουν γραφτεί για την ελληνική κρίση.
Ένα τέτοιο άρθρο είναι και αυτό που αναδημοσιεύω στη συνέχεια, υπογεγραμμένο από τον Μιχ.Ιγνατίου.
ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ - ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ, παρά τις αποκαλύψεις, συνεχίζουν να ψεύδονται
Ένα τέτοιο άρθρο είναι και αυτό που αναδημοσιεύω στη συνέχεια, υπογεγραμμένο από τον Μιχ.Ιγνατίου.
ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ - ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ, παρά τις αποκαλύψεις, συνεχίζουν να ψεύδονται
Τέσσερα χρόνια μετά την -κατόπιν σχεδίου- προσφυγή της Ελλάδας στο ΔΝΤ, που είχε δρομολογηθεί από το Δεκέμβριο του 2009 από τον ίδιο τον τότε πρωθυπουργό, Γιώργο Παπανδρέου, και ενώ έχουν πλέον δημοσιευτεί σημαντικά επίσημα έγγραφα του ΔΝΤ σχετικά με τις αρχικές συζητήσεις για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, επανεμφανίστηκε έπειτα από δύο χρόνια αποχής ο πρώην υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου. Σε δήλωσή του στο δημοσιογράφο Θανάση Κουκάκη της εφημερίδας Τα Νέα (22 Απριλίου 2014) αναφέρει τα εξής: «Ο Στρος-Καν με κάλεσε σε συνάντηση στο γραφείο του την 24η Απριλίου 2010 στις εφτά το πρωί παρουσία του Τρισέ και του Ρεν για να κλείσουμε τις λεπτομέρειες του προγράμματος. Εκεί, Τρισέ και Ρεν απέκλεισαν ρητά οποιαδήποτε συζήτηση για αναδιάρθρωση του χρέους. Ο Στρος-Καν συμφώνησε απολύτως». Ωστόσο, ο κ. Παπακωνσταντίνου απέφυγε να μας ενημερώσει για το τι συνέβη πριν και μετά τις 24 Απριλίου 2010, και ενώ γνωρίζει πως το θέμα αναφέρεται στην ηλεκτρονική αλληλογραφία του Ταμείου με την Αθήνα.
Τόσο ο πρώην υπουργός Οικονομικών όσο και ο πρώην πρωθυπουργός -ο τελευταίος με δηλώσεις του και σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ- φαίνεται να υποστηρίζουν ότι έθεσαν το θέμα της αναδιάρθρωσης του χρέους εξαρχής αλλά η τρόικα το αρνήθηκε. Πώς όμως συμβιβάζονται οι τοποθετήσεις αυτές με τα επίσημα έγγραφα του ΔΝΤ;
Καταρχάς να υπενθυμίσουμε τι είχε πει ο κ. Παπακωνσταντίνου στους ξένους δημοσιογράφους στην Ουάσιγκτον στις 25 Απριλίου 2010: «Το θέμα αυτό (της αναδιάρθρωσης) βρίσκεται εκτός διαπραγμάτευσης για την ελληνική κυβέρνηση, (η οποία) δεν το έθεσε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και δεν ήταν ποτέ μέρος τής οποιοσδήποτε πρότασης του ΔΝΤ για την Ελλάδα».
Ωστόσο, στα πρακτικά του Δ.Σ. του ΔΝΤ, που συνεδρίασε στις 9 Μαίου 2010 για την έγκριση του ελληνικού προγράμματος, τα οποία δημοσιεύτηκαν αρχικά στην εφημερίδα Wall Street Journal στις 7 Οκτωβρίου 2013, στη συνέχεια στο Εθνος της Κυριακής στις 19 Ιανουάριου και ξανά στη WSJ στις 31 Ιανουάριου 2014, αναφέρεται ρητά ότι οι εμπειρογνώμονες του Ταμείου υποστήριξαν, κάτω από την πίεση του ενός τρίτου των μελών του Δ.Σ., που ζήτησε την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους άμεσα, ότι οι ίδιες οι ελληνικές Αρχές απέρριψαν τις υποδείξεις του ΔΝΤ για έγκαιρη αναδιάρθρωση του χρέους της Ελλάδας.
Επίσης, οι ανεξάρτητοι αξιολογητές του ΔΝΤ στην έκθεσή τους για το ελληνικό πρόγραμμα που δημοσιεύτηκε το Μάιο του 2013 -και δημοσιοποιήθηκε τον Ιούνιο του 2013-, αναφέρουν ότι «σημαντικό ρόλο στη μη άμεση αναδιάρθρωση του χρέους διαδραμάτισαν τόσο οι Ευρωπαίοι όσο και οι ελληνικές Αρχές. Παραμονές του προγράμματος οι ελληνικές Αρχές απέκλεισαν την αναδιάρθρωση του χρέους (βλ. Ex Post Evaluation of Exceptional Access Under the 2010 Stand- By-Arrangement, 20 Μαίου 2013, σ. 27). Παράλληλα, οι εμπειρογνώμονες αυτoοί, στο ίδιο έγγραφο, διαψεύδουν κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς του κ. Παπακωνσταντίνου στους ξένους ανταποκριτές στην Ουάσιγκτον στις 25 Απριλίου 2010, ότι το ΔΝΤ δεν έθεσε θέμα αναδιάρθρωσης του χρέους. Ειδικότερα, αναφέρουν ότι η αναδιάρθρωση του χρέους συζητήθηκε στις διαπραγματεύσεις, αλλά απορρίφθηκε από την Ευρωζώνη (βλ. σ. 27).
Στην ίδια έκθεση οι εμπειρογνώμονες του ΔΝΤ αναφέρονται και στις απαντήσεις που έλαβαν από τις ελληνικές Αρχές σχετικά με το θέμα αυτό στο πλαίσιο της έρευνάς τους. Συγκεκριμένα, υπογραμμίζουν ότι η απάντηση των ελληνικών Αρχών ήταν ότι τόσο η Ελλάδα όσο και οι Ευρωπαίοι εταίροι της ήταν αντίθετοι με την εξαρχής αναδιάρθρωση του χρέους επειδή είχαν ανησυχίες σχετικά με εσωτερικά πολιτικά κόστη, τις επιπτώσεις στα συνταξιοδοτικά ταμεία και τις επιμολύνσεις (βλ. σ. 49).
Τόσο ο πρώην υπουργός Οικονομικών όσο και ο πρώην πρωθυπουργός -ο τελευταίος με δηλώσεις του και σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ- φαίνεται να υποστηρίζουν ότι έθεσαν το θέμα της αναδιάρθρωσης του χρέους εξαρχής αλλά η τρόικα το αρνήθηκε. Πώς όμως συμβιβάζονται οι τοποθετήσεις αυτές με τα επίσημα έγγραφα του ΔΝΤ;
Καταρχάς να υπενθυμίσουμε τι είχε πει ο κ. Παπακωνσταντίνου στους ξένους δημοσιογράφους στην Ουάσιγκτον στις 25 Απριλίου 2010: «Το θέμα αυτό (της αναδιάρθρωσης) βρίσκεται εκτός διαπραγμάτευσης για την ελληνική κυβέρνηση, (η οποία) δεν το έθεσε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και δεν ήταν ποτέ μέρος τής οποιοσδήποτε πρότασης του ΔΝΤ για την Ελλάδα».
Ωστόσο, στα πρακτικά του Δ.Σ. του ΔΝΤ, που συνεδρίασε στις 9 Μαίου 2010 για την έγκριση του ελληνικού προγράμματος, τα οποία δημοσιεύτηκαν αρχικά στην εφημερίδα Wall Street Journal στις 7 Οκτωβρίου 2013, στη συνέχεια στο Εθνος της Κυριακής στις 19 Ιανουάριου και ξανά στη WSJ στις 31 Ιανουάριου 2014, αναφέρεται ρητά ότι οι εμπειρογνώμονες του Ταμείου υποστήριξαν, κάτω από την πίεση του ενός τρίτου των μελών του Δ.Σ., που ζήτησε την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους άμεσα, ότι οι ίδιες οι ελληνικές Αρχές απέρριψαν τις υποδείξεις του ΔΝΤ για έγκαιρη αναδιάρθρωση του χρέους της Ελλάδας.
Επίσης, οι ανεξάρτητοι αξιολογητές του ΔΝΤ στην έκθεσή τους για το ελληνικό πρόγραμμα που δημοσιεύτηκε το Μάιο του 2013 -και δημοσιοποιήθηκε τον Ιούνιο του 2013-, αναφέρουν ότι «σημαντικό ρόλο στη μη άμεση αναδιάρθρωση του χρέους διαδραμάτισαν τόσο οι Ευρωπαίοι όσο και οι ελληνικές Αρχές. Παραμονές του προγράμματος οι ελληνικές Αρχές απέκλεισαν την αναδιάρθρωση του χρέους (βλ. Ex Post Evaluation of Exceptional Access Under the 2010 Stand- By-Arrangement, 20 Μαίου 2013, σ. 27). Παράλληλα, οι εμπειρογνώμονες αυτoοί, στο ίδιο έγγραφο, διαψεύδουν κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς του κ. Παπακωνσταντίνου στους ξένους ανταποκριτές στην Ουάσιγκτον στις 25 Απριλίου 2010, ότι το ΔΝΤ δεν έθεσε θέμα αναδιάρθρωσης του χρέους. Ειδικότερα, αναφέρουν ότι η αναδιάρθρωση του χρέους συζητήθηκε στις διαπραγματεύσεις, αλλά απορρίφθηκε από την Ευρωζώνη (βλ. σ. 27).
Στην ίδια έκθεση οι εμπειρογνώμονες του ΔΝΤ αναφέρονται και στις απαντήσεις που έλαβαν από τις ελληνικές Αρχές σχετικά με το θέμα αυτό στο πλαίσιο της έρευνάς τους. Συγκεκριμένα, υπογραμμίζουν ότι η απάντηση των ελληνικών Αρχών ήταν ότι τόσο η Ελλάδα όσο και οι Ευρωπαίοι εταίροι της ήταν αντίθετοι με την εξαρχής αναδιάρθρωση του χρέους επειδή είχαν ανησυχίες σχετικά με εσωτερικά πολιτικά κόστη, τις επιπτώσεις στα συνταξιοδοτικά ταμεία και τις επιμολύνσεις (βλ. σ. 49).
Επίσης, το Ευρωκοινοβούλιο στην έκθεσή του για τη δράση της τρόικας στις χώρες της Ευρωζώνης με Μνημόνια αναφέρει ότι, παρά την πρόταση του ΔΝΤ για άμεση αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, που ήταν στην ίδια γραμμή πλεύσης με τη συνήθη πρακτική του, η συμφωνία δεν μπορούσε να περιέχει διατάξεις για την αναδιάρθρωση του χρέους (βλ. Report on the enquiry on the role and operations of the Troika (ECB, Commission and IMF) with regard to the euro area programs countries, 2013/2277 (INI), PE 526.IIIV02-00 σ. 10/38 παραγρ. 1].
Δυστυχώς, ειδικά ο Γιώργος Παπανδρέου αλλά και ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου κατόπιν εντολής του αρμόδιου πρωθυπουργού δεν έδειξαν την απαραίτητη προθυμία να συνεργαστούν με τον Στρος-Καν, ο οποίος επιδίωκε το «κούρεμα» του χρέους το αργότερο μέχρι τον Οκτώβριο του 2010. Αντίθετα, με συνεχείς δηλώσεις τους τόσο στον ξένο όσο και στον ελληνικό Τύπο απέκλειαν κάθε ενδεχόμενο για αναδιάρθρωση είτε, όπως ισχυρίζονται εκ των υστέρων, για να παρεμποδίσουν την αύξηση του ελληνικού spread (το οποίο όμως ήταν σε τετραψήφιο νούμερο) είτε επειδή μια τέτοια διαδικασία θα οδηγούσε την ΕΚΤ, που ήταν αντίθετη με την αναδιάρθρωση, να «παγώσει» τη χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών. (Όμως όταν αποφασίστηκε τελικά το «κούρεμα» του χρέους τον Ιούνιο του 2011, η ΕΚΤ, παρά την αντίθεσή της συνέχισε να χρηματοδοτεί τις ελληνικές τράπεζες.)
Αντί ο κ. Παπανδρέου ως πρωθυπουργός της χώρας -ο κ. Παπακωνσταντίνου εκτελούσε τις εντολές του- να ενδιαφέρεται για την υστεροφημία του και να αρνείται πεισματικά τις ευθύνες και την ολιγωρία του, που οδήγησαν στο καταστροφικό πρώτο Μνημόνιο, θα πρέπει να αναγνωρίσει τα λάθη του και να μην επιρρίπτει ευθύνες μόνο στο Ταμείο και στους Ευρωπαίους. Θα ήταν καλύτερα να εξηγήσει τι ακριβώς συνέβη, τι του απάντησαν το Βερολίνο, το Παρίσι και η ΕΚΤ, παρά να συγκαλύπτει μια υπόθεση που, αργά και βασανιστικά, ξεδιπλώνεται ενώπιον του. Αλλά στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να εξηγήσει πώς πούλησαν εν ριπή οφθαλμού τα ελληνικά ομόλογά τους οι γερμανικές και οι γαλλικές τράπεζες, όπως και γιατί το «πιστόλι» δεν τοποθετήθηκε ποτέ στο τραπέζι, αλλά στον... κρόταφο αυτού που κυβερνούσε τότε την Ελλάδα.
