Μόλις έγινε γνωστό το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών και η επικράτηση του Donald Trump, o Paul Krugman δημοσίευσε το παρακάτω σχόλιο στη στήλη του στους New York Times.
Φαίνεται πως τώρα με Πρόεδρο τον Donald J. Trump, οι αγορές βυθίζονται. Πότε να περιμένουμε να ανακάμψουν;
Ειλικρινά, μου είναι πολύ δύσκολο να το προβλέψω, έστω κι αν αυτή είναι η ειδικότητά μου. Η καταστροφή για την Αμερική και όλον τον κόσμο έχει τόσες πολλές πτυχές, ώστε οι οικονομικές επιπτώσεις είναι πολύ κάτω στη λίστα μου με τα πράγματα που φοβάμαι.
Παρόλα αυτά, υποθέτω ότι όλοι θέλουν μια απάντηση: Αν η ερώτηση είναι, πότε θα ανακάμψουν οι αγορές, μια πρώτη απάντηση είναι ποτέ.
Υπό οποιεσδήποτε συνθήκες, αν βάλεις ένα ανεύθυνο, ανίδεο άτομο, που ακολουθεί τις συμβουλές λάθος ανθρώπων, επικεφαλής του έθνους με τη σημαντικότερη οικονομία του κόσμου, δεν μπορεί παρά αυτά να είναι πολύ άσχημα νέα. Αυτό που το καθιστά ιδιαίτερα κακό αυτή τη στιγμή, ωστόσο, είναι η εξαιρετικά εύθραυστη κατάσταση στην οποία βρίσκεται ακόμα μεγάλο μέρος του κόσμου, οκτώ χρόνια μετά τη μεγάλη οικονομική κρίση.
Είναι αλήθεια ότι αυξάνονται οι θέσεις εργασίας με ένα αρκετά καλό ρυθμό και βρισκόμαστε πολύ κοντά στην πλήρη απασχόληση. Αλλά το έχουμε πετύχει μόνο χάρη στα εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια. Δεν υπάρχει τίποτα λάθος σ’αυτό από μόνο του. Τι γίνεται όμως αν συμβεί κάτι κακό και η οικονομία χρειάζεται μια ώθηση; Η Fed ουσιαστικά έχει πολύ μικρό περιθώριο για περαιτέρω μείωση των επιτοκίων, και, επομένως, πολύ μικρή ικανότητα να ανταποκριθεί σε ανεπιθύμητες παρενέργειες.
Τώρα έρχεται η μητέρα όλων των δυσμενών επιπτώσεων και αυτό που φέρνει μαζί της είναι ένα καθεστώς που θα έχει άγνοια από οικονομική πολιτική και θα είναι εχθρική προς κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να λειτουργήσει. Αποτελεσματική δημοσιονομική στήριξη για τη Fed; Σε καμία περίπτωση. Στην πραγματικότητα, μπορείτε να στοιχηματίσετε ότι η Fed θα χάσει την ανεξαρτησία της και θα τρομοκρατείται από άσχετους. Γι 'αυτό είναι πολύ πιθανόν να βρισκόμαστε μπροστά σε μια παγκόσμια ύφεση, χωρίς ορατό τέλος. Υποθέτω ότι θα μπορούσαμε να σταθούμε τυχεροί με κάποιο τρόπο. Αλλά για την οικονομία, όπως και σε πολλά άλλα πράγματα, μόλις συνέβη κάτι φοβερό.
Φαίνεται πως τώρα με Πρόεδρο τον Donald J. Trump, οι αγορές βυθίζονται. Πότε να περιμένουμε να ανακάμψουν;
Ειλικρινά, μου είναι πολύ δύσκολο να το προβλέψω, έστω κι αν αυτή είναι η ειδικότητά μου. Η καταστροφή για την Αμερική και όλον τον κόσμο έχει τόσες πολλές πτυχές, ώστε οι οικονομικές επιπτώσεις είναι πολύ κάτω στη λίστα μου με τα πράγματα που φοβάμαι.
Παρόλα αυτά, υποθέτω ότι όλοι θέλουν μια απάντηση: Αν η ερώτηση είναι, πότε θα ανακάμψουν οι αγορές, μια πρώτη απάντηση είναι ποτέ.
Υπό οποιεσδήποτε συνθήκες, αν βάλεις ένα ανεύθυνο, ανίδεο άτομο, που ακολουθεί τις συμβουλές λάθος ανθρώπων, επικεφαλής του έθνους με τη σημαντικότερη οικονομία του κόσμου, δεν μπορεί παρά αυτά να είναι πολύ άσχημα νέα. Αυτό που το καθιστά ιδιαίτερα κακό αυτή τη στιγμή, ωστόσο, είναι η εξαιρετικά εύθραυστη κατάσταση στην οποία βρίσκεται ακόμα μεγάλο μέρος του κόσμου, οκτώ χρόνια μετά τη μεγάλη οικονομική κρίση.
Είναι αλήθεια ότι αυξάνονται οι θέσεις εργασίας με ένα αρκετά καλό ρυθμό και βρισκόμαστε πολύ κοντά στην πλήρη απασχόληση. Αλλά το έχουμε πετύχει μόνο χάρη στα εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια. Δεν υπάρχει τίποτα λάθος σ’αυτό από μόνο του. Τι γίνεται όμως αν συμβεί κάτι κακό και η οικονομία χρειάζεται μια ώθηση; Η Fed ουσιαστικά έχει πολύ μικρό περιθώριο για περαιτέρω μείωση των επιτοκίων, και, επομένως, πολύ μικρή ικανότητα να ανταποκριθεί σε ανεπιθύμητες παρενέργειες.
Τώρα έρχεται η μητέρα όλων των δυσμενών επιπτώσεων και αυτό που φέρνει μαζί της είναι ένα καθεστώς που θα έχει άγνοια από οικονομική πολιτική και θα είναι εχθρική προς κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να λειτουργήσει. Αποτελεσματική δημοσιονομική στήριξη για τη Fed; Σε καμία περίπτωση. Στην πραγματικότητα, μπορείτε να στοιχηματίσετε ότι η Fed θα χάσει την ανεξαρτησία της και θα τρομοκρατείται από άσχετους. Γι 'αυτό είναι πολύ πιθανόν να βρισκόμαστε μπροστά σε μια παγκόσμια ύφεση, χωρίς ορατό τέλος. Υποθέτω ότι θα μπορούσαμε να σταθούμε τυχεροί με κάποιο τρόπο. Αλλά για την οικονομία, όπως και σε πολλά άλλα πράγματα, μόλις συνέβη κάτι φοβερό.