Μετά το χθεσινό Eurogroup επιβεβαιώθηκε για μια ακόμα φορά ότι δεν είναι ορατή η ημερομηνία που θα γλυτώσουμε από τη στενή εποπτεία των ξένων και τη σκληρή λιτότητα. Όχι τουλάχιστον όσο στην κυβέρνηση της χώρας βρίσκονται τα δυο κόμματα που ευθύνονται για την κατάσταση που έχει βρεθεί η χώρα τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Χωρίς βέβαια, να είναι δεδομένο ότι και μια άλλη κυβέρνηση θα μπορέσει να αντιδράσει ουσιαστικά.
Το κείμενο της Βασιλικής Σιούτη που αναδημοσιεύω στη συνέχεια από το Press Project το είχα διαβάσει 6-7 μέρες πριν, αλλά πιστεύω ότι αποκτάει μια πιο ολοκληρωμένη διάσταση κάτω από το φως των τελευταίων εξελίξεων.
Είναι ίσως ενδεικτικό της κατάστασης, ότι οι δύο χώρες της Ευρωζώνης που έχουν ως στόχο τους το περίφημο «μαύρο μηδέν» (στα γερμανικά «Schwarze Null», δηλαδή ο ισοσκελισμένος προϋπολογισμός που περιλαμβάνει και την εξυπηρέτηση του χρέους) είναι η πιο δυνατή (Γερμανία) και η πιο αδύναμη (Ελλάδα).
«Το ότι ζητήθηκαν υπογραφές» αναφέρει γερμανός πολιτικός αναλυτής , «ακόμα και από τον αρχηγό της τότε αξιωματικής αντιπολίτευσης, ήταν υποτιμητικό, αλλά έδειχνε τη δυσπιστία με την οποία αντιμετωπίζει η Γερμανία το ελληνικό κράτος και το πολιτικό της σύστημα, ακόμα και αν πρόκειται για ομοϊδεάτες του Σόιμπλε και της Μέρκελ».
Οι Γερμανοί αναγνωρίζουν ότι η ελληνική κυβέρνηση ψήφισε πολλούς νόμους που δεν ήταν εύκολο να περάσουν, της καταλογίζουν όμως ότι καθυστερεί την εφαρμογή αρκετών από αυτούς.
Είναι προφανές πως έχουν πειστεί ότι η Ελλάδα μόνο υπό επιτροπεία και στενό έλεγχο δεν θα ξεφύγει πάλι. Στο μυαλό των Γερμανών -και αυτό το ξέρει καλά όποιος παρακολουθεί τις σχετικές γερμανικές αναλύσεις για την Ελλάδα- αυτό που χρειάζεται η χώρα είναι δια βίου μεταρρύθμιση. Πιστεύουν όμως ότι οι Έλληνες δεν την θέλουν και ότι αν σταματήσει ο έλεγχος, θα «ξανακυλήσουν». Αυτό δεν είναι κάτι που πιστεύουν για τους Ιρλανδούς ή τους Πορτογάλους, αλλά μόνο για τους Έλληνες.
Γνωρίζουν επίσης και το επισημαίνουν, ότι η Ελλάδα σήμερα -σε αντίθεση με το 2010- δεν μπορεί να πατήσει το κόκκινο κουμπί. Δεν αποτελεί πια συστημικό κίνδυνο, ούτε φόβητρο για αυτούς. Η Ε.Ε είναι, λένε, πλήρως θωρακισμένη σήμερα. Για το λόγο αυτό δεν δείχνουν να τους τρομοκρατεί η πιθανή αλλά οπωσδήποτε όχι καλοδεχούμενη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις επόμενες εκλογές.
Όταν ο Αντώνης Σαμαράς επισκέφτηκε, την τελευταία φορά το Βερολίνο (παρά τις αντίθετες υποδείξεις του έλληνα πρέσβη και συγγενή του πρωθυπουργού) επιχείρησε ένα «μίνι αντάρτικο», κυρίως εξαιτίας του πανικού που του προκάλεσε η πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ στις δημοσκοπήσεις. Η Μέρκελ τότε δεν άνοιξε τα χαρτιά της, αλλά σημείωσε την κίνησή αυτή ως φάουλ. Ποιο ήταν ακριβώς για τους Γερμανούς το φάουλ; Ότι ο έλληνας πρωθυπουργός δήλωσε δημοσίως (και μονομερώς) πως θα φύγει από το μνημόνιο, δείχνοντας ότι πιέζει χωρίς να έχει ωστόσο τη δυνατότητα να το πετύχει.
Η γερμανική κυβέρνηση γνωρίζει, και δείχνει να κατανοεί, ότι το τρίτο μνημόνιο που ήθελαν να επιβάλλουν, θα ήταν πιθανότατα και το πολιτικό τέλος του Αντώνη Σαμαρά και της κυβέρνησης του. Αντιλαμβάνεται επίσης τη φιλοδοξία του Σαμαρά να πει ότι εκείνος έβγαλε τη χώρα από το μνημόνιο. Οι αγορές όμως, όπως και η Γερμανία, δεν συμφωνούν με την έξοδο και δεν θεωρούν την Ελλάδα έτοιμη ακόμα για αυτό. Κάπως έτσι κατέληξαν στα σχέδια της «προληπτικής γραμμής» και στην «εκδίωξη» του ΔΝΤ, που επί της ουσίας δεν θα επιφέρουν καμία ανατροπή στην μνημονιακή πολιτική. Αντίθετα, αυτή θα συνεχιστεί, ενδεχομένως με σκληρότερα μέτρα, αν λάβει κανείς τους νόμους του ψηφισμένου μεσοπρόθεσμου και τα πλεονάσματα που θέλει να πετύχει ο Αντώνης Σαμαράς τα επόμενα χρόνια με την ασθενική ανάπτυξη.
Το «μαύρο μηδέν» που θέλει να πετύχει στο επόμενο διάστημα, μόνο με στύψιμο των μισθωτών και των συνταξιούχων, καθώς και περαιτέρω ακραία συρρίκνωση του (όποιου εναπομείναντος) κοινωνικού κράτους μπορεί να το πετύχει.
Οι Γερμανοί πάντως δε φαίνεται να φοβούνται ιδιαιτέρως ούτε τον ΣΥΡΙΖΑ, ούτε την απειλή εξόδου της χώρας από την ευρωζώνη. Δηλώνουν έτοιμοι για όλα και επιμένουν ότι δεν πρόκειται να υποχωρήσουν. Άλλωστε οι Γερμανοί, σε αντίθεση με τους Έλληνες, διαθέτουν όχι μόνο plan B, αλλά και C και D για κάθε περίπτωση.
Το κείμενο της Βασιλικής Σιούτη που αναδημοσιεύω στη συνέχεια από το Press Project το είχα διαβάσει 6-7 μέρες πριν, αλλά πιστεύω ότι αποκτάει μια πιο ολοκληρωμένη διάσταση κάτω από το φως των τελευταίων εξελίξεων.
Είναι ίσως ενδεικτικό της κατάστασης, ότι οι δύο χώρες της Ευρωζώνης που έχουν ως στόχο τους το περίφημο «μαύρο μηδέν» (στα γερμανικά «Schwarze Null», δηλαδή ο ισοσκελισμένος προϋπολογισμός που περιλαμβάνει και την εξυπηρέτηση του χρέους) είναι η πιο δυνατή (Γερμανία) και η πιο αδύναμη (Ελλάδα).
Ο
Σόιμπλε πάντως, δέχεται έντονη κριτική από αρκετούς στη Γερμανία για το
«μαύρο μηδέν» που επιδιώκει με τον προϋπολογισμό του 2015. Ακόμα και
«σοφοί» σύμβουλοι της γερμανικής κυβέρνησης, όπως ο οικονομολόγος
Πέτερ Μπόφινγκερ, δηλώνουν ότι το «μαύρο μηδέν» είναι η απόδειξη ότι ο
Σόιμπλε δεν έχει ιδέα από οικονομικά. Αλλά αυτό δεν πτοεί τον έλληνα
πρωθυπουργό που θέλει κι αυτός να το πετύχει στο επόμενο στάδιο. Στόχος
που επιτυγχάνεται μόνο με ακραία λιτότητα και δημοσιονομική πειθαρχία.
Εκείνο που θεωρείται σχεδόν βέβαιο είναι ότι η γερμανική κυβέρνηση δεν σκοπεύει σε καμία περίπτωση να χαλαρώσει τα λουριά της Ελλάδας. Γερμανοί αξιωματούχοι επιμένουν, σχεδόν τέσσερα χρόνια μετά, ότι η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι «ειδική περίπτωση». Υποστηρίζουν ότι η κατάστασή της δεν συγκρίνεται ούτε με την Ιρλανδία, ούτε με την Πορτογαλία, ούτε καν με την Κύπρο. Η Ελλάδα, ισχυρίζονται, «είναι πολύ προβληματική λόγω δομής, πολιτικού συστήματος, διαφθοράς και νεποτισμού, σε βαθμό που τα συναντάς μόνο στις τριτοκοσμικές χώρες».«Το ότι ζητήθηκαν υπογραφές» αναφέρει γερμανός πολιτικός αναλυτής , «ακόμα και από τον αρχηγό της τότε αξιωματικής αντιπολίτευσης, ήταν υποτιμητικό, αλλά έδειχνε τη δυσπιστία με την οποία αντιμετωπίζει η Γερμανία το ελληνικό κράτος και το πολιτικό της σύστημα, ακόμα και αν πρόκειται για ομοϊδεάτες του Σόιμπλε και της Μέρκελ».
Οι Γερμανοί αναγνωρίζουν ότι η ελληνική κυβέρνηση ψήφισε πολλούς νόμους που δεν ήταν εύκολο να περάσουν, της καταλογίζουν όμως ότι καθυστερεί την εφαρμογή αρκετών από αυτούς.
Είναι προφανές πως έχουν πειστεί ότι η Ελλάδα μόνο υπό επιτροπεία και στενό έλεγχο δεν θα ξεφύγει πάλι. Στο μυαλό των Γερμανών -και αυτό το ξέρει καλά όποιος παρακολουθεί τις σχετικές γερμανικές αναλύσεις για την Ελλάδα- αυτό που χρειάζεται η χώρα είναι δια βίου μεταρρύθμιση. Πιστεύουν όμως ότι οι Έλληνες δεν την θέλουν και ότι αν σταματήσει ο έλεγχος, θα «ξανακυλήσουν». Αυτό δεν είναι κάτι που πιστεύουν για τους Ιρλανδούς ή τους Πορτογάλους, αλλά μόνο για τους Έλληνες.
Γνωρίζουν επίσης και το επισημαίνουν, ότι η Ελλάδα σήμερα -σε αντίθεση με το 2010- δεν μπορεί να πατήσει το κόκκινο κουμπί. Δεν αποτελεί πια συστημικό κίνδυνο, ούτε φόβητρο για αυτούς. Η Ε.Ε είναι, λένε, πλήρως θωρακισμένη σήμερα. Για το λόγο αυτό δεν δείχνουν να τους τρομοκρατεί η πιθανή αλλά οπωσδήποτε όχι καλοδεχούμενη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις επόμενες εκλογές.
Όταν ο Αντώνης Σαμαράς επισκέφτηκε, την τελευταία φορά το Βερολίνο (παρά τις αντίθετες υποδείξεις του έλληνα πρέσβη και συγγενή του πρωθυπουργού) επιχείρησε ένα «μίνι αντάρτικο», κυρίως εξαιτίας του πανικού που του προκάλεσε η πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ στις δημοσκοπήσεις. Η Μέρκελ τότε δεν άνοιξε τα χαρτιά της, αλλά σημείωσε την κίνησή αυτή ως φάουλ. Ποιο ήταν ακριβώς για τους Γερμανούς το φάουλ; Ότι ο έλληνας πρωθυπουργός δήλωσε δημοσίως (και μονομερώς) πως θα φύγει από το μνημόνιο, δείχνοντας ότι πιέζει χωρίς να έχει ωστόσο τη δυνατότητα να το πετύχει.
Η γερμανική κυβέρνηση γνωρίζει, και δείχνει να κατανοεί, ότι το τρίτο μνημόνιο που ήθελαν να επιβάλλουν, θα ήταν πιθανότατα και το πολιτικό τέλος του Αντώνη Σαμαρά και της κυβέρνησης του. Αντιλαμβάνεται επίσης τη φιλοδοξία του Σαμαρά να πει ότι εκείνος έβγαλε τη χώρα από το μνημόνιο. Οι αγορές όμως, όπως και η Γερμανία, δεν συμφωνούν με την έξοδο και δεν θεωρούν την Ελλάδα έτοιμη ακόμα για αυτό. Κάπως έτσι κατέληξαν στα σχέδια της «προληπτικής γραμμής» και στην «εκδίωξη» του ΔΝΤ, που επί της ουσίας δεν θα επιφέρουν καμία ανατροπή στην μνημονιακή πολιτική. Αντίθετα, αυτή θα συνεχιστεί, ενδεχομένως με σκληρότερα μέτρα, αν λάβει κανείς τους νόμους του ψηφισμένου μεσοπρόθεσμου και τα πλεονάσματα που θέλει να πετύχει ο Αντώνης Σαμαράς τα επόμενα χρόνια με την ασθενική ανάπτυξη.
Το «μαύρο μηδέν» που θέλει να πετύχει στο επόμενο διάστημα, μόνο με στύψιμο των μισθωτών και των συνταξιούχων, καθώς και περαιτέρω ακραία συρρίκνωση του (όποιου εναπομείναντος) κοινωνικού κράτους μπορεί να το πετύχει.
Οι Γερμανοί πάντως δε φαίνεται να φοβούνται ιδιαιτέρως ούτε τον ΣΥΡΙΖΑ, ούτε την απειλή εξόδου της χώρας από την ευρωζώνη. Δηλώνουν έτοιμοι για όλα και επιμένουν ότι δεν πρόκειται να υποχωρήσουν. Άλλωστε οι Γερμανοί, σε αντίθεση με τους Έλληνες, διαθέτουν όχι μόνο plan B, αλλά και C και D για κάθε περίπτωση.
