Και οι ελληνικές καταθέσεις είναι στο στόχαστρο;

Ψάχνοντας για κάποια στοιχεία σχετικά με τις καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες την περίοδο του μνημονίου, έπεσα σε ένα δημοσίευμα στην εφημερίδα ΕΘΝΟΣ της 9/6/2012, στο οποίο αναφέρονται μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία, αριθμητικά και αδιαμφισβήτητα, από οικονομικό δελτίο της Alpha Bank. Αυτά τα στοιχεία με έκαναν να αναρωτηθώ μήπως και στην Ελλάδα ο στόχος ήταν οι καταθέσεις των Ελλήνων πολιτών και απλά μας τις πήραν και συνεχίζουν να τις παίρνουν με τρόπο, διαφορετικό από αυτόν που χρησιμοποιούν στην Κύπρο!
Ελπίζω να συμφωνήσει με αυτό το συλλογισμό ο αναγνώστης αυτού του άρθρου (αφού φιλτράρει ορισμένα σχόλια που εκφράζουν τη γραμμή της συγκεκριμένης εφημερίδας) έχοντας υπόψη τα νέα δεδομένα και τις πρόσφατες πληροφορίες.
Ως γνωστόν εξάλλου, το χρήμα δεν εξαφανίζεται. Όταν φεύγει από κάποιες τσέπες πηγαίνει σε κάποιες άλλες.

Οι καταθέσεις «κάλπαζαν» με ρυθμό διπλάσιο του ΑΕΠ

(της Έφης Καραγεώργου)

Το 2009 οι καταθέσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων αυξήθηκαν κατά 133 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2002, όταν την ίδια περίοδο το ονομαστικό ΑΕΠ αυξήθηκε μόνο 76,8 δισ. ευρώ

 Η χρυσή οκταετία για τις καταθέσεις ήταν η περίοδος 2002-2009, τότε που αυξάνονταν κατά 12,4% τον χρόνο, όταν η ετήσια αύξηση του ΑΕΠ ήταν της τάξης του 5,9%. Αυτό επισημαίνει η Alpha Bank στο χθεσινό της Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων και μάλιστα οι αναλυτές της τράπεζας αναφέρουν χαρακτηριστικά πως:

Το 2009 οι καταθέσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων αυξήθηκαν κατά 133 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2002, όταν την ίδια περίοδο το ονομαστικό ΑΕΠ αυξήθηκε μόνο 76,8 δισ. ευρώ.

Αυτή η επισήμανση των αναλυτών της τράπεζας δείχνει ότι τα αδήλωτα εισοδήματα των νοικοκυριών και επιχειρήσεων ήταν ιδιαίτερα σημαντικά. Ωστόσο δεν έγινε καμιά προσπάθεια από το κράτος να εντοπισθούν αυτές οι αδήλωτες δραστηριότητες, όπως και οι φοροφυγάδες.

Όπως αναφέρει η Alpha Bank, η μείωση των καταθέσεων ξεκίνησε από το 2010, με την είσοδο της Ελλάδας στη βαθιά κρίση δημοσίου χρέους. Η φυγή των καταθέσεων από τις ελληνικές τράπεζες επιταχύνθηκε από τον Σεπτέμβριο του 2011. Έτσι στο τέλος Απριλίου 2012 οι συνολικές καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα ανέρχονταν στα 165,9 δισ. ευρώ (στο 81,3% του ΑΕΠ) και ήταν μειωμένες κατά 71,5 δισ. σε σχέση με τον Δεκέμβριο 2009.

Σύμφωνα με τους αναλυτές της τράπεζας, η μεγάλη πτώση των καταθέσεων οφείλεται στην αυξανόμενη συζήτηση περί «ακύρωσης» του Μνημονίου και στο ενδεχόμενο εξόδου της χώρας από το ευρώ. Τόσο η ύφεση όσο και η πτώση των καταθέσεων έχουν λάβει πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις από ό,τι αναμενόταν από το τελευταίο τρίμηνο του 2011 και μέχρι τώρα. Ας σημειωθεί ότι οι καταθέσεις ταμιευτηρίου και προθεσμίας φέτος τον Απρίλιο ήταν μειωμένες κατά 21,4% και 15% αντίστοιχα σε σχέση με τον Απρίλιο του 2011.

Εμπιστοσύνη

«Σε κάθε περίπτωση η εμπιστοσύνη στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα θα ισχυροποιηθεί», όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, «με αποφυγή κάθε προοπτικής κρατικοποίησής τους», υπογραμμίζουν οι αναλυτές της Alpha Bank.

Μάλιστα, όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει η Alpha Bank, κάθε φορά που το οικονομικό κλίμα βελτιώνεται, οι καταθέσεις αυξάνονται, όπως συνέβη τόσο τον Ιούλιο - Αύγουστο του 2011, αλλά κυρίως τον Δεκέμβριο 2011, όταν η αβεβαιότητα μετριάστηκε μετά την καταβολή της 6ης δόσης του δανείου των 110 δις ευρώ, η οποία καθυστερούσε από τον Σεπτέμβριο του '11.

Το ίδιο έγινε και με την ολοκλήρωση της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στην ανταλλαγή ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου (PSI+), καθώς οι καταθέσεις αυξήθηκαν και πάλι τον Μάρτιο και τον Απρίλιο.