Ο Κέινς για τη Συνθήκη των Βερσαλλιών

O αρθρογράφος αναφέρεται στη Συμφωνία του Λονδίνου του 1953, στην οποία οφείλει η Γερμανία το μεταπολεμικό της θαύμα και για να δικαιολογήσει τους ευνοϊκούς όρους που αυτή περιελάμβανε για χάρη της ηττημένης κατά τον Β΄Παγκόσμιο πόλεμο χώρας, τους αντιπαραθέτει με τους δυσμενείς όρους που περιείχε η Συνθήκη των Βερσαλλιών σε βάρος της ηττημένης κατά τον Α΄Παγκόσμιο πόλεμο χώρας. Και στη συνέχεια αναφέρει τις αντιρρήσεις του Κέινς:

Το ιστορικό προηγούμενο που επηρέασε τις αποφάσεις των συ­νέδρων ήταν η Συνθήκη των Βερσαλλιών, η οποία είχε υπογραφεί τον Ιούνιο του 1919, πέντε ακριβώς χρόνια μετά τη δο­λοφονία του αρχιδούκα Φερδινάνδου, που έδωσε το έναυσμα για να ξεκινήσει ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Με τη Συνθήκη των Βερσαλλιών τερματίστηκε και επίσημα. Συνοδεύτηκε, ωστόσο, από πολλές ισχυρές διαφωνίες.

Σημαντικότερη εξ αυτών ήταν η αντίρρηση που είχε εκφράσει ο Τζον Μέιναρντ Κέινς, μέλος τότε της βρετανικής αποστολής που συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις. Οι απόψεις του αποκρυσταλλώθηκαν στο σπουδαίο βιβλίο του, Οι Οικονομικές Συνέπειες της Ειρήνης, το οποίο συνάντησε τεράστια εμπορική επιτυχία, με αποτέλεσμα σήμερα να μπορούμε να ισχυριστούμε πως οι απόψεις που εξέφραζε κάθε άλλο παρά περιθωριακές μπορούσαν να χαρακτηριστούν; Ήταν, όμως, αδιαμφισβήτητα αιρετικές. Σε πολύ αδρές γραμμές, αποδοκίμαζαν τους όρους που επέβαλλαν στο ηττημένο Βερολίνο (από εδαφικές παρα­χωρήσεις, μέχρι οικονομικές αποζημιώσεις), με το επιχείρημα ότι έτσι δεν διασφαλίζεται η ευημερία των Γερμανών και ότι, ως αποτέλεσμα της ανέχειας και της εθνικής ταπείνωσης, αργά ή γρήγορα ο κόσμος θα έμπλεκε σε νέες περιπέτειες, λόγω ακριβώς της συνθήκης ειρήνης. Το ακόλουθο απόσπασμα είναι πολύ χαρακτηριστικό των απόψεών του και πολύ χρήσιμο για ευρύτερα συμπεράσματα:

"Η πολιτική του υποβιβασμού της Γερμανίας σε υποτέλεια για μια γενιά, της υποβάθμισης της ζωής εκατομμυρίων ανθρώπων και της αποστέρησης ενός ολόκληρου έθνους από την ευτυχία θα έπρεπε να είναι αποκρουστική και απεχθής, ακόμη κι αν ήταν δυνατή, ακόμη κι αν πλούτιζε εμάς, ακόμη κι αν δεν έσπερνε την παρακμή σε ολόκληρο τον πολιτισμένο βίο της Ευ­ρώπης. Μερικοί την κηρύττουν εις το όνομα της δικαιοσύνης. Στα μεγάλα γεγονότα της ανθρώπινης ιστορίας, στο ξετύλιγμα των πολύπλοκων πεπρωμένων των εθνών, η δικαιοσύνη δεν είναι τόσο απλή υπόθεση. Και αν ήταν, τα έθνη δεν είναι εξουσιοδοτημένα, από τη θρησκεία ή από τα φυσικά ήθη, να πλήτ­τουν τα παιδιά των εχθρών τους με τα αδικήματα των γονιών ή των κυβερνητών τους».

Δεν περνούν απαρατήρητες οι ομοιότητες των όσων περι­γράφει ο Κέινς με όσα συμβαίνουν σήμερα στην Ελλάδα.

 

(από άρθρο του Λεων.Βατικιώτη στο Hellenic Nexus μηνός Οκτωβρίου 2012 με τίτλο "Γιατί δεν το κάνουμε όπως η Γερμανία")