Έχουμε υποστηρίξει και άλλη φορά από αυτή τη γωνιά, ότι μερικές ιδέες που έχουν διατυπώσει μεγάλα μυαλά, μπορούν να έχουν εφαρμογή σε όλες τις εποχές. Πιο κάτω φιλοξενώ κάποιες από τις απόψεις που διατύπωσε ο Αύγουστος Στρίντμπεργκ πάνω από έναν αιώνα πριν. Αναφέρεται στην κοινωνία, την πολιτική, τους νόμους, την οικονομία, τη φιλοσοσφία και την ηθική.
Τo 1884, ο Στρίντμπεργκ -στα 35 του χρόνια- συναντάει στις
όχθες της λίμνης της Γενεύης τους εξόριστους Ρώσους επαναστάτες και επηρεάζεται
βαθιά από τις μηδενιστικές και αντι-αισθητικές ιδέες τους. Δηλώνει πως είναι
«μηδενιστής, δημοκράτης» αλλά κυρίως οπαδός του Ρουσσώ και οραματίζεται την
κοινωνική αναγέννηση μέσα από την καταστροφή του «συστήματος». Οι φιλοσοφικές,
θρησκευτικές και αισθητικές αντιλήψεις του πέρασαν πολλές και μεγάλες αλλαγές,
αλλά
η μηδενιστική οργή του δεν μετριάστηκε ποτέ.
Αισθάνεται πάντως πολύ μικρή έλξη για τις θεωρίες
του Μαρξ γιατί η βιομηχανική ανάπτυξη τον γεμίζει επιφυλάξεις. Τότε συντάσσει ένα
πικρό ανατρεπτικό κείμενο που περιέχεται στον δέκατο έκτο από τους πενήντα
τέσσερις τόμους των Απάντων του.
Μερικά αποσπάσματα από αυτό το κείμενο αναδημοσιεύω
στο σημερινό post.
Αύγουστου Στρίντμπεργκ: Μικρή Κατήχηση για τις Κατώτερες Τάξεις
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Τι είναι η κοινωνία;
Μια μορφή
συμβίωσης που η ανάπτυξή της σημαδεύεται από
την επιθυμία της ανώτερης τάξης να κρατάει υποδουλωμένες τις κατώτερες τάξεις.
Τι είναι η ανώτερη τάξη;
Παράσιτα,
κυβερνώντες.
Ποιες είναι οι κατώτερες τάξεις;
Οι παραγωγοί, οι καταδυναστευμένοι.
Ποια είναι τα μέσα που χρησιμοποιεί η ανώτερη τάξη για να καταδυναστεύει τις κατώτερες τάξεις;
Το ψέμα, ο δόλος, η δεισιδαιμονία, ο τακτικός στρατός και οι φυλακές.
Ποια είναι τα πέντε κύρια ψέματα της ανώτερης τάξης;
Θρησκεία,
Πολιτική, Νόμοι, Επιστήμη, Τέχνη και Ηθική.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Τι
είναι η πολιτική;
Η
τέχνη να κυβερνάς ή αλλιώς η τέχνη της ανώτερης τάξης να κρατάει υποταγμένες τις κατώτερες
τάξεις. Επίσης με πολιτική εννοούμε συχνά έναν
δόλιο τρόπο δράσης.
Τι είναι η εξωτερική πολιτική;
Η συνεργασία ανάμεσα στις άρχουσες
τάξεις διαφόρων εθνών.
Τι είναι η εσωτερική πολιτική;
Το σύστημα της ανώτερης τάξης που προστατεύει τα
συμφέροντά της.