Στο τελευταίο τεύχος του ΗΟΤ DOC φιλοξενείται άρθρο του Ραμόν Λόμπο για την κρίση της δημοσιογραφίας του σήμερα. Λιτά και περιεκτικά αναλύει το πρόβλημα. Αξίζει να το διαβάσουμε.
«Χανόμαστε γιατί δεν απαντάμε στην ανάγκη των πολιτών»
Aυτό που ζούμε δεν είναι κρίση της Δημοσιογραφίας και
των αξιών της. Είναι κρίση της βιομηχανίας των media. Οι επικεφαλής των επιχειρήσεων άλλαξαν προτεραιότητες
και έβαλαν τα κέρδη πάνω από τις ειδήσεις. Κέρδισαν χρήματα, αλλά έχασαν αναγνώστες
και τηλεθεατές.
Για να αυξήσουν τα κέρδη, περιόρισαν τα έξοδα, απέλυσαν
βετεράνους δημοσιογράφους και σταμάτησαν να στέλνουν αποστολές εκεί που
υπάρχουν γεγονότα. Ο στόχος τους δεν είναι πια να μεταδώσουν και να κατανοήσουν
αυτό που συμβαίνει, αλλά να περικόψουν, να κερδίσουν και να γίνουν
εκατομμυριούχοι. Οι πρωτογενείς ειδήσεις αντικαταστάθηκαν από ειδήσεις κοινής λήψης, ένα μαζικό copy/paste που πλημμυρίζει το χαρτί, τις ιστοσελίδες,
τα ραδιόφωνα και τις τηλεοράσεις. Είναι η δικτατορία της μετριότητας και του
φόβου. Πρόκειται για μια δημοσιογραφία περιττή, που συσκευάζει δηλώσεις
πολιτικών, επιχειρηματιών, τραπεζιτών κτλ. Ελάχιστοι δημοσιογράφοι
καταγγέλλουν και οι περισσότεροι σιωπούν.
Ανήκουμε πλέον στην ίδια κατηγορία με
αυτούς που προκάλεσαν την οικονομική κρίση:
Κερδοσκόποι, κλέφτες, διεφθαρμένοι. Και όντως είμαστε, γιατί απομακρυνθήκαμε
από την ουσία του επαγγέλματος: Να καταγγέλλουμε, να αποκαλύπτουμε, να
πληροφορούμε, να καλλιεργούμε την κριτική ικανότητα των πολιτών. Βολευτήκαμε
στην αγκαλιά της εξουσίας και ξεχάσαμε τη γλώσσα
του δρόμου. Ο κόσμος δεν μας σέβεται πια, μας βλέπει ως μέρος του προβλήματος.
Η πτώση των πωλήσεων των εφημερίδων δεν οφείλεται μόνο
στην οικονομική κρίση, την καταβαράθρωση της διαφήμισης και την στροφή των
αναγνωστών στο ίντερνετ. Η κρίση της βιομηχανίας των media οφείλεται στην ανικανότητά της να απαντήσει στις ανάγκες
των αναγνωστών. Χωρίς μια δημοσιογραφία που να ασχολείται με πραγματικά προβλήματα
και να καταγγέλλει, είναι αδύνατο να συνεχίσουμε να πληρωνόμαστε για τη
δουλειά μας. Είμαι σίγουρος όμως ότι αυτή η δημοσιογραφία δεν έχει πεθάνει και,
παρά τις δυσκολίες, ασκείται ακόμη στην Ισπανία, στην Ελλάδα, στη Λατινική
Αμερική και αλλού. Η Δημοσιογραφία χρειάζεται περιεχόμενο, υπομονή, ιεράρχηση
και πάνω απ' όλα δημοσιογράφους. Πάντα θα υπάρχουν αναγνώστες που θα θέλουν να
διαβάσουν ένα έξυπνο κείμενο, ένα μεγάλο ρεπορτάζ, μια ανάλυση, μια είδηση
αληθινή χωρίς προκαταλήψεις. Πάντα θα υπάρχουν ρεπόρτερ που θα καταγράφουν αυτό που συμβαίνει. Έτσι ήταν από
την εποχή του Ηρόδοτου κι έτσι θα συνεχιστεί.
Ο Ramόn Lobo είναι ισπανός δημοσιογράφος και συγγραφέας. Έχει συνεργαστεί με αρκετά έντυπα, ενώ από το 1992 εργάζεται στην El Paίs. Ως πολεμικός ανταποκριτής έχει καλύψει πολέμους και συρράξεις σε όλες τις ηπείρους.
Είναι συγγραφέας των βιβλίων El héroe inexistente (Ο ανύπαρκτος ήρωας -1999) και Isla Άfrica (Νήσος Αφρική -2001).