Γεωστρατηγικοί στόχοι των ΗΠΑ στην περιοχή

Τα τελευταία αυτά μνημονιακά χρόνια δείχνουμε (και από αυτό το blog) τους Γερμανούς ως υπεύθυνους των δεινών που επιβάλλονται στους συμπολίτες μας. Όχι πως δεν είναι έτσι, αλλά ξεφυλλίζοντας το βιβλίο με τίτλο "Η Μεγάλη Σκακιέρα" του Zbigniew Brzezinski που κυκλοφόρησε το 1997, στο οποίο ο συγγραφέας αναλύει την αμερικανική στρατηγική για την κατάκτηση της πρωτοκαθεδρίας σε όλο τον πλανήτη, έκανα και κάποιες δεύτερες σκέψεις. Ίσως τις ίδιες σκέψεις κάνετε κι εσείς διαβάζοντας το κεφάλαιο "Ο Κεντρικός Στόχος της Αμερικής" που διάλεξα να αναδημοσιεύσω από αυτό το βιβλίο.

Το κεντρικό ζήτημα για την Αμερική είναι πώς να οικοδομηθεί μια Ευρώπη που να βασίζεται στη γαλλο-γερμανική σχέση, μια Ευρώπη που να είναι βιώσιμη, που να παραμείνει συνδεδεμένη με τις Ηνωμένες Πολιτείες και να διευρύνει το πεδίο του συνεργατικού δημοκρατικού διεθνούς συστήματος, από το οποίο εξαρτιέται τόσο πολύ η αποτελεσματική άσκηση της αμερικανικής παγκόσμιας πρωτοκαθεδρίας. Επομένως, δεν είναι ζήτημα επιλογής μεταξύ της Γαλλίας και της Γερμανίας. Χωρίς τη μια ή την άλλη, δεν θα υπάρξει Ευρώπη.
Τρία γενικά συμπεράσματα προκύπτουν από τη συνεχιζόμενη συζήτηση:
1. Η αμερικανική δέσμευση στην υπόθεση της ευρωπαϊκής ενοποίησης είναι αναγκαία για να αντισταθμίσει την εσωτερική κρίση ηθικής και στόχου που υποσκάπτει την ευρωπαϊκή ζωτικότητα, για να ξεπεραστεί η διαδεδομένη ευρωπαϊκή υποψία ότι τελικά η Αμερική δεν ευνοεί τη γνήσια ευρωπαϊκή ενότητα και για να εγχύσει στο ευρωπαϊκό διάβημα την απαιτούμενη δόση δημοκρατικού ζήλου. Αυτό απαιτεί τη σαφή δέσμευση της Αμερικής ότι θα αποδεχτεί τελικά την Ευρώπη ως παγκόσμιο εταίρο της Αμερικής.

Ο διμέτωπος αγώνας του Τσίπρα σε εσωτερικό-εξωτερικό (του Στ. Λυγερού)

Σήμερα συμπληρώνεται ένας χρόνος από την πρώτη εκλογική νίκη ενός κόμματος που αυτοαποκαλείται - και εθεωρείτο - αριστερό.
Δεν χρειάζονται ιδιαίτερες αναλύσεις για να περιγραφεί η απογοήτευση όσων ψηφίζοντας τον ΣΥΡΙΖΑ πέρσι τέτοια μέρα ήλπιζαν να σταματήσει ο κατήφορος της ελληνικής οικονομίας στον οποίο είχαν οδηγήσει τα δυο μνημόνια που είχαν επιβάλλει οι δανειστές και είχαν ψηφίσει απερίσκεπτα οι βουλευτές των κομμάτων που κυβερνούσαν από το 2010 μέχρι τότε. Η συνέχεια είναι γνωστή: 3ο μνημόνιο και ο κατήφορος συνεχίζεται...
Πού βρισκόμαστε σήμερα και ποιες κινήσεις κάνει ο Τσίπρας και η κυβέρνησή του αυτόν τον καιρό μας περιγράφει ο κ. Σταύρος Λυγερός στο άρθρο του που αναδημοσιεύω στη συνέχεια από το χθεσινό Πρώτο Θέμα.

Μπρος τρακτέρ και πίσω Σόιμπλε

Μαύρα σύννεφα συσσωρεύονται στον κυβερνητικό ορίζοντα. Ενώ μέχρι πριν από μερικές ημέρες κυριαρχούσε η εκτίμηση ότι οι αλλαγές στο Ασφαλιστικό θα περάσουν από τη Βουλή χωρίς να προκαλέσουν ρήγματα στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία, τώρα πλέον γίνονται δεύτερες σκέψεις. Πρώτον, λόγω της σκληρής στάσης των δανειστών. Δεύτερον, λόγω των διογκούμενων κοινωνικών αντιδράσεων.

Η κυβέρνηση Τσίπρα εγκλωβίζεται σε συμπληγάδες: από τη μία πλευρά είναι οι μαξιμαλιστικές απαιτήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) και του συστήματος Σόιμπλε. Οι απαιτήσεις τους απειλούν να προκαλέσουν ρήγματα στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία των 153, επειδή εάν υλοποιηθούν θα ρίξουν στον γκρεμό μεγάλα τμήματα της μεσαίας τάξης και των αγροτών. Από την άλλη και ως αποτέλεσμα αυτού είναι η δυναμική παρουσία των τρακτέρ στις εθνικές οδούς και οι διαδηλώσεις θιγόμενων επαγγελματικών ομάδων στην Αθήνα.

As σημειωθεί ότι το σχέδιο Κατρούγκαλου, το οποίο έχει προκαλέσει το κύμα των κοινωνικών αντιδράσεων, θεωρείται από τους δανειστές ανεπαρκές. Αρχικά είχε διαφανεί ότι το ευρωιερατείο θεωρούσε το εν λόγω σχέδιο «τολμηρή προσπάθεια» σε ένα ιδιαιτέρως ευαίσθητο κοινωνικά και πολιτικά ζήτημα, η οποία δεν πρέπει να τορπιλιστεί με μαξιμαλιστικές απαιτήσεις.

Η ατιμωρησία των κατόχων της εξουσίας (του Εδουάρδο Γκαλεάνο)

Στο κείμενό του που έχω ξεχωρίσει από το βιβλίο του "Ένας κόσμος ανάποδα"*, ο Εδουάρδο Γκαλεάνο σχολιάζει το θέμα της ατιμωρησίας των κατόχων της εξουσίας, παίρνοντας ως παράδειγμα γεγονότα που έχουν συμβεί σε χώρες της Λατινικής Αμερικής. Διαβάζοντάς το όμως θα βρείτε πολλές ομοιότητες με εμπειρίες - κυρίως πρόσφατες - που έχουμε κι εμείς στη χώρα μας. Και αυτό μας δημιουργεί πολλές σκέψεις ... 
Το κείμενο είναι το μεγαλύτερο μέρος από το κεφάλαιο με τίτλο "Η ατιμωρησία των κυνηγών κεφαλών".

Όλοι είμαστε ίσοι απέναντι στο νόμο. Απέναντι σε ποιο νόμο; Μήπως το θείο νόμο; Επειδή απέναντι στον επίγειο νόμο η ισότητα χάνεται ολοένα περισσότερο, σε όλα τα μέρη της γης, αφού η εξουσία έχει την κακή συνήθεια να κάθεται πάνω σε ένα από τα δυο τάσια της ζυγαριάς που κρατάει η δικαιοσύνη.

Η πραγματική ιστορία του ανθρώπινου γένους ήταν και είναι γεμάτη από ανισότητες απέναντι στο νόμο, ωστόσο η επίσημη ιστορία δε γράφεται από τη μνήμη αλλά από τη λήθη.
Κατά κανόνα οι πολιτικές κυβερνήσεις περιορίζονται στη διαχείριση της αδικίας, διαψεύδοντας τις ελπίδες για αλλαγή σε χώρες όπου η δημοκρατία προσκρούει συνεχώς πάνω στο τείχος των εχθρικών προς τη δημοκρατία οικονομικών και κοινωνικών δομών.

Η Σοφία Της Ελληνικής Γλώσσας

Μπορεί η ελληνική γλώσσα να μην είναι η αρχαιότερη, όπως υποστηρίζουν πολλοί, έχει όμως αντλήσει στοιχεία από άλλες γλώσσες και τα έχει συνθέσει που τέτοιο σοφό τρόπο, που την αναδεικνύουν ως την τελειότερη. Και αυτό δεν είναι γνώμη μόνο Ελλήνων γλωσσολόγων, αλλά και αλλοδαπών οι οποίοι έχουν βασιστεί σε συγκεκριμένα κριτήρια αξιολόγησης της γλώσσας.  
Στοιχεία που επιβεβαιώνουν το χαρακτηρισμό της ελληνικής γλώσσας ως εννοιολογικής σε αντιδιαστολή με τις σημειολογικές γλώσσες περιλαμβάνει το άρθρο του Αλέξανδρου Αγγελή που αναδημοσιεύω παρακάτω, στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η γλώσσα μας έχει μια μοναδική σοφία. 

Στην γλώσσα έχουμε το σημαίνον (την λέξη) και το σημαινόμενο (την έννοια). Στην Ελληνική γλώσσα αυτά τα δύο έχουν πρωτογενή σχέση, καθώς αντίθετα με τις άλλες γλώσσες το σημαίνον δεν είναι μια τυχαία σειρά από γράμματα. Σε μια συνηθισμένη γλώσσα όπως τα Αγγλικά μπορούμε να συμφωνήσουμε όλοι να λέμε το σύννεφο car και το αυτοκίνητο cloud, και από την στιγμή που το συμφωνήσουμε και εμπρός να είναι έτσι. Στα Ελληνικά κάτι τέτοιο είναι αδύνατον. Για αυτόν τον λόγο πολλοί διαχωρίζουν τα Ελληνικά σαν «εννοιολογική» γλώσσα από τις υπόλοιπες «σημειολογικές» γλώσσες.
Μάλιστα ο μεγάλος φιλόσοφος και μαθηματικός Βένερ Χάιζενμπεργκ είχε παρατηρήσει αυτή την σημαντική ιδιότητα για την οποία είχε πεί «Η θητεία μου στην αρχαία Ελληνική γλώσσα υπήρξε η σπουδαιότερη πνευματική μου άσκηση. Στην γλώσσα αυτή υπάρχει η πληρέστερη αντιστοιχία ανάμεσα στην λέξη και στο εννοιολογικό της περιεχόμενο.»

Η οικογενειοκρατία στο ελληνικό πολιτικό σύστημα

Δεν ξέρω για ποιο λόγο (!;), αλλά θυμήθηκα ξαφνικά ένα κεφάλαιο από το βιβλίο "Περί Δημοκρατίας" του Ν.Κουνενή και συγκεκριμένα εκείνο που έχει τίτλο "Η Οικογενειοκρατία". Σε αυτό το βιβλίο - στο οποίο έχω αναφερθεί κι άλλη μια φορά στο παρελθόν - ο συγγραφέας περιγράφει το περιβάλλον του ελληνικού πολιτικού συστήματος με ένα ανάλαφρο ύφος (πώς θα μπορούσε άλλωστε να μιλήσει κανείς γι'αυτό στα σοβαρά;). 
Παραθέτω, λοιπόν, στη συνέχεια αυτό το - πάντα επίκαιρο - κεφάλαιο.

Η εξ αίματος καταγωγή ως θεμελιώδες πολιτικό πλεονέκτημα

Παρά το γεγονός ότι η επιχειρηματολογία αυτού του δοκιμίου εδράζεται κατά το πλείστον στην πραγματικότητα της Ελλάδας - στην οποία ο συγγραφέας έτυχε να έχει γεννηθεί και να ζει μέχρι σήμερα- το παρόν κεφάλαιο δικαιούται να εστιάσει το ενδιαφέρον του στη χώρα μας και για έναν πρόσθετο λόγο. Σε αντίθεση με τις λοιπές διαστάσεις της εμμέσως αντιπροσωπευτικής πολιτικής πραγματικότητας, που συναντούμε σε όλες τις σύγχρονες δημοκρατίες, η οικογενειοκρατία ανθεί κυρίως εδώ. Παραδείγματα ηγετικής οικογενειοκρατικής παράδοσης υπάρχουν, βεβαίως, και σε άλλες χώρες: Στην ηγέτιδα δημοκρατική δύναμη του πλανήτη, τις ΗΠΑ, την προεδρία άσκησαν ο πατήρ και ο υιός Μπους (Τζορτζ αμφότεροι και επίσης δεξιοί, που δεν δήλωναν κεντροδεξιοί). Η κεντρώα σύζυγος του κεντρώου πρώην προέδρου Κλίντον επιχείρησε επίσης να εκλεγεί στο ίδιο αξίωμα, περιοριζόμενη τελικώς στη θέση της υπουργού Εξωτερικών της κυβέρνησης του Μπάρακ Ομπάμα και κρατώντας τις προεδρικές φιλοδοξίες της για αργότερα. Παρά τις περιπτώσεις αυτές, και πολλές άλλες ανά τον κόσμο, η στατιστική δείχνει ότι η Ελλάδα προηγείται καθαρά σε αυτό τον τομέα, όχι μόνο μεταξύ των δημοκρατικών κρατών, αλλά και ανάμεσα στο σύνολο των οργανωμένων κοινωνιών του πλανήτη των προσωποπαγών δικτατοριών συμπεριλαμβανομένων. Η σημαντική διαφορά με τις τελευταίες έγκειται στο γεγονός ότι στη δημοκρατία μας αμιλλώνται ελεύθερα αρκετοί πολιτικοί Οίκοι (Παπανδρέου, Καραμανλή, Μητσοτάκη κ.ά.), ενώ στα αυταρχικά καθεστώτα την εξουσία μοιράζονται συνήθως τα μέλη μίας και μόνης οικογένειας.

Το Δόγμα Τρούμαν και το Σχέδιο Μάρσαλ

-->Αρκετές φορές ακούστηκε αυτά τα μνημονιακά χρόνια ότι τη λύση στην ελληνική κρίση θα μπορούσε να δώσει ένα Σχέδιο Μάρσαλ σύγχρονου τύπου. Τι ήταν όμως το Σχέδιο Μάρσαλ και τι ρόλο έπαιξε στα ελληνικά πράγματα κατά τη μεταπολεμική περίοδο, δηλαδή κατά τη διάρκεια του εμφυλίου και τα πρώτα μετεμφυλιακά χρόνια. Αρκετοί δεν γνωρίζουν σχετικά. Στη συνέχεια παραθέτω μια κατά το δυνατόν σύντομη ιστορική αναδρομή σε εκείνη την περίοδο στη χώρα μας με άξονα το Δόγμα Τρούμαν και το Σχέδιο Μάρσαλ.  

Ήταν άνοιξη του 1947 όταν η κυβέρνηση των ΗΠΑ εξήγγειλε το Δόγμα Τρούμαν και μετά από σχεδόν τέσσερεις μήνες το Σχέδιο Μάρσαλ. Με αυτές τις δυο εξαγγελίες θέλησαν οι ΗΠΑ να εμφανιστούν ως η υπερδύναμη που θα έπαιζε μεταπολεμικά τον πρώτο ρόλο παγκοσμίως. Το θέμα που ανησυχούσε την αμερικανική ηγεσία ήταν μήπως στην ερειπωμένη Ευρώπη επικρατούσε μακρόχρονη οικονομική στασιμότητα, γεγονός που θα ήταν επιζήμιο και για την αμερικανική οικονομία.
Η Γερμανία είχε καταστραφεί και δεν φαινόταν στον ορίζοντα σύντομη δυνατότητα ανάκαμψής της, ενώ αφενός η Γαλλία αντιδρούσε σε τυχόν ευνοϊκή μεταχείρισή της, αφετέρου η Ρωσία δεν συμφωνούσε για την ενοποίησή της. Η Αγγλία ήταν υπερχρεωμένη, κυρίως απέναντι στις ΗΠΑ, και επιζητούσε μια λύση στο πρόβλημά της αυτό, καθώς  αντιμετώπιζε προβλήματα στην ανάμειξή της στα πράγματα της Τουρκίας και της Ελλάδας.
Στην Ελλάδα κλιμακωνόταν ο Εμφύλιος. Οι ΗΠΑ επιθυμούσαν να αναλάβουν ρόλο στα ελληνικά πράγματα παρέχοντας στο καθεστώς της Αθήνας οικονομική και στρατιωτική βοήθεια επιτρέποντας την απεμπλοκή των Άγγλων από την περιοχή.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες το Δόγμα Τρούμαν και το Σχέδιο Μάρσαλ θα μπορούσαν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην οικονομική ανάκαμψη των ευρωπαϊκών χωρών.

Το ΔΝΤ, ο Τσίπρας, η ΕΕ, ο Λεβέντης κ.λπ. (του Στ.Λυγερού)

Είναι γεγονός και ακούγεται συχνά ότι η χρονιά που πέρασε δεν μας άφησε να πλήξουμε. Μακάρι το πρόσημο των γεγονότων που ζήσαμε να ήταν θετικό. Όμως δεν ήταν.
Είναι πολύ πιθανόν, αντίστοιχα πυκνά να είναι και τα γεγονότα που θα ζήσουμε κατά το χρόνο που μόλις ξεκίνησε.
 Μη ξεχνάμε βέβαια, πως σε αυτή τη χώρα το απρόβλεπτο παραμονεύει και τείνει να γίνει κανόνας.
 Ακόμα είμαστε στην αφετηρία όμως και ο κ.Σταύρος Λυγερός κάνει μια περιγραφή των τωρινών και των μελλούμενων με βάση όσα μας είναι γνωστά αυτή τη στιγμή.

Οι σκληρές απαιτήσεις του ΔΝΤ όσον αφορά τη συγκεκριμενοποίηση και την εφαρμογή των δεσμεύσεων του 3^ου Μνημονίου είναι ο βασικός λόγος που ο πρωθυπουργός έθεσε ζήτημα να μην ανανεωθεί η συμμετοχή του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα, η οποία λήγει τον Μάρτιο. Στο μέγαρο Μαξίμου έχουν συνείδηση ότι οι επικείμενες αλλαγές στο Ασφαλιστικό θα δοκιμάσουν τις πολιτικές αντοχές της κυβερνητικής πλειοψηφίας. Γι’ αυτό και ο Τσίπρας δεν χάνει ευκαιρία να επαναλαμβάνει τη δέσμευσή του πως οι κύριες συντάξεις δεν θα υποστούν και 12^η μείωση.
Η κυβέρνηση έχει προτείνει ισοδύναμα, αλλά μένει να αποδειχθεί εάν αυτά θα γίνουν αποδεκτά από τους δανειστές. Το ΔΝΤ έχει εκφράσει την αντίθεσή του και στην αύξηση των εργοδοτικών και εργατικών εισφορών, αλλά και στην επιβολή ενός τέλους στις τραπεζικές συναλλαγές. Στην πραγματικότητα, το Ταμείο παίζει όλο αυτό το διάστημα τον ρόλο του πολιορκητικού κριού για την επιβολή των πιο ακραίων νεοφιλελεύθερων μέτρων. Και τον παίζει με τη σύμφωνη γνώμη των Ευρωπαίων δανειστών.

Δεν μπορεί να υπάρξει δημοκρατική κοινωνία χωρίς δημοκρατική παιδεία

Βρέθηκα αυτές τις μέρες σε μια συζήτηση που συμμετείχαν και δυο τρεις εκπαιδευτικοί, οι οποίοι έγιναν στόχος των υπολοίπων για το επίπεδο της παιδείας που παρέχει στους νέους σήμερα το ελληνικό κράτος. Λες και έφταιγαν αυτοί...
Δεν θα επεκταθώ όμως στις απαντήσεις τους που εκτεινόνταν από την ισοδύναμη με αυτή των καθηγητών "εξουσία" που έχει δοθεί στους μαθητές - με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ούτε η ελάχιστη απαιτούμενη υπακοή απέναντι στους διδάσκοντες που θα τους παρείχε το απαραίτητο κύρος  προκειμένου να μεταλαμπαδεύσουν γνώσεις - μέχρι τις ελλείψεις που υπάρχουν σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και που έχουν γιγαντωθεί σε τρομακτικό βαθμό λόγω των μνημονιακών περικοπών.

Σε αυτή τη συζήτηση ο προβληματισμός που έθεσα ήταν για την ποιότητα των πολιτών που "παράγει" το ισχύον εκπαιδευτικό σύστημα, στο οποίο οι όποιες αλλαγές γίνονται, λόγω της αλλαγής προσώπων στα υπουργεία, είναι απλά πασαλείμματα που ουδόλως θίγουν τις σαθρές βάσεις του όλου οικοδομήματος. Οι μαθητές έχουν συνηθίσει πλέον να ενδιαφέρονται μόνο για τα μαθήματα στα οποία θα εξεταστούν στις πανελλήνιες προκειμένου να εισαχθούν σε κάποια σχολή για να πάρουν ένα χαρτί που θα τους βοηθήσει να βρουν δουλειά για να λύσουν το βιοποριστικό τους πρόβλημα.