Τι γίνεται με το ευρώ και την Ευρωπαϊκή Ένωση;

Ανάμεσα στα άρθρα τα σχετικά με το Brexit, διάβασα κι ένα άρθρο για το ευρώ, αποκαλυπτικό, διαφωτιστικό αλλά όχι ευνοϊκό για το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα (όχι ότι με ξάφνιασε ιδιαίτερα). Πρόκειται για ένα άρθρο που παρουσιάζει μια εικόνα που δεν έχει καμία σχέση με την εικόνα που παρουσιάζουν στη χώρα μας τα συστημικά μέσα "ενημέρωσης" (ουσιαστικά αποκοίμησης).
Αναδημοσιεύω στη συνέχεια το μεγαλύτερο μέρος του.

Πώς το ευρώ θα διαλύσει την ΕΕ

του Όθωνα Κουμαρέλλα

 

Ο Βλαδίμηρος Πούτιν προέβλεψε πρόσφατα μετά βεβαιότητος, λένε, ότι εντός μιας δεκαετίας η ΕΕ θα έχει διαλυθεί. Δεν γνωρίζω εάν είναι αλήθεια αλλά και ούτε που στηρίζει αυτή τη βεβαιότητά του ο πρόεδρος της Ρωσίας. Αυτό όμως που γνωρίζω είναι, ότι ο Πούτιν έχει απόλυτο δίκιο. Πολλοί θα αναρωτηθούν, από που αντλείται τέτοια βεβαιότητα. Η ΕΕ μέσα από δυσκολίες πάντα βρίσκει τον τρόπο της. Φυσικά! Μέχρι την οριστική της κατάρρευση!

Ο λόγος είναι ένας και μοναδικός και βρίσκεται στην ίδια της την αρχιτεκτονική. Το ευρώ και η Ευρωζώνη. Ξεκίνησε ως ο πυρήνας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, ο οποίος εξελίχθηκε σε παραλυτικό μηχανισμό της ίδιας της Ένωσης.

Βεβαίως το ευρώ χρησιμοποιείται ως κοινό νόμισμα. Γι’ αυτό δημιουργήθηκε. Ως προϊόν μιας σύμβασης για να αντικατασταθούν τα νομίσματα των χωρών που συμφώνησαν, ή που εντάχθηκαν αργότερα στην Ευρωζώνη. Ενώ και οι χώρες της ΕΕ που δεν εντάχθηκαν, ουσιαστικά εξαρτώνται έμμεσα από αυτήν και τις εξελίξεις στο εσωτερικό της.

Ποιος εκδίδει το ευρώ; Ένας υπερεθνικός ανεξάρτητος οργανισμός που δημιουργήθηκε γι’ αυτόν τον σκοπό και ονομάστηκε Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Που το βρίσκει η ΕΚΤ για να το κυκλοφορήσει; Μα στο πουθενά! Ούτε μπορεί το ευρώ να αντιστοιχηθεί στην οικονομία τόσων διαφορετικών χωρών μεταξύ τους, με εντελώς διαφορετικά επίπεδα ανάπτυξης, μεγέθους, παραγωγικής βάσης κτλ. Γι’ αυτό έπρεπε να εξευρεθεί το μέσον που θα του έδινε αξία. Αυτό βρέθηκε και είναι το χρέος!

Το χρέος ως κινητήρια δύναμη

Ποιο είναι το βασικό μέλημα, με βάση το καταστατικό του οργανισμού αυτού (της ΕΚΤ), που απέχει πολύ από το να είναι μια πραγματική κεντρική τράπεζα; Να διατηρεί την αξία του ευρώ σταθερά υψηλή στις διεθνείς χρηματαγορές. Επιπλέον, να μην κινδυνεύσει η αξία αυτή από τον πληθωρισμό, έτσι ώστε να διασφαλίζονται τα συμφέροντα αυτών που το κατέχουν. Όσο λοιπόν αυξάνεται το χρέος, τόσο το νόμισμα σταθεροποιείται, στο βαθμό που οι οφειλέτες μπορούν αενάως να εξυπηρετούν τους τόκους των δανείων που έχουν λάβει, ή λαμβάνουν.

Συνεπώς, οι οικονομίες των χωρών και η δημοσιονομική πολιτική τους έχει τον μοναδικό αυτόν στόχο. Τη δυνατότητα μιας αέναης αποπληρωμής τόκων. Σε αυτό στοχεύουν και οι περίφημες μεταρρυθμίσεις, με την ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων, την υποβάθμιση του κοινωνικού κράτους, τις ιδιωτικοποιήσεις, την σταδιακή μείωση των κρατικών επενδύσεων και την αύξηση της φορολογίας. Την τελευταία δε, όταν δεν υπάρχουν αιτιολογήσεις για αύξηση της τότε εφευρίσκουν, όπως καλή ώρα η κλιματική αλλαγή!

…………

Πως παράγεται το ευρώ;

Απολύτως λογιστικά, με το "πάτημα ενός κουμπιού"! Στην πραγματικότητα το ευρώ δημιουργείται τη στιγμή της χορήγησης του δανείου στον ενδιαφερόμενο (κράτος, ή επιχείρηση), από την τράπεζα με τη λογιστική κατάθεση του ποσού του δανείου στον λογαριασμό του δανειζόμενου. Με την ΕΚΤ να επιβλέπει ώστε να διασφαλίζεται η ύπαρξη από την χορηγούσα τράπεζα του αναγκαίου και προκαθοριζόμενου (κλασματικού) αποθεματικού άλλων περιουσιακών στοιχείων σε καταθέσεις, ομόλογα, ή άλλα παράγωγα προϊόντα.

Τα χρήματα που δανείζει μια τράπεζα δεν τα έχει στο θησαυροφυλάκιό της εύκαιρα στην πρώτη ζήτηση, όπως πολύς κόσμος νομίζει. Συνεπώς το ευρώ είναι το κατ’ εξοχήν παραστατικό χρήμα (fiat money) που στερείται κάποιας έστω έμμεσης εσωτερικής αξίας. Δημιουργείται λογιστικά μέσω του δανεισμού και παράγει αποκλειστικά χρέος, από το οποίο αντλεί την αξία του.

Η διαφορά με άλλα νομίσματα που έχουν εθνικό χαρακτήρα, όπως πχ το δολάριο, το γιεν, το ρούβλι κτλ, ή και παλιότερα τη δική μας δραχμή, έγκειται στο γεγονός, ότι η αξία τους ανακλά πάντα την "ευρωστία" της εθνικής οικονομίας που αναφέρονται. Η αξία τους αυτή στηρίζεται στα περιουσιακά στοιχεία της συγκεκριμένης χώρας, στην παραγωγικότητα της οικονομίας, τις προσδοκίες ανάπτυξής της κτλ. Διαθέτει η αξία τους, δηλαδή, υλική βάση - αντίκρισμα, που το ευρώ δεν διαθέτει.

Ταυτόχρονα οι κεντρικές τράπεζες των κρατών λειτουργούν ως "δανειστές τελευταίας καταφυγής". Δηλαδή, παράγουν χρήμα ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε επί μέρους εθνικής οικονομίας, χωρίς τη διαμεσολάβηση των "αγορών" και την κερδοσκοπία από την πλευρά τους. Τουναντίον, το χρέος που δημιουργείται είναι άμεσα εξυπηρετήσιμο με την κοπή νέου χρήματος. Εξ αιτίας του γεγονότος αυτού, καμία χώρα με δικό της εθνικό νόμισμα, μη εξαρτώμενο από άλλα, δεν πτωχεύει.

Δείτε το χρέος των ΗΠΑ. Είναι πραγματικά τεράστιο. Όμως κανείς δεν σκέπτεται ότι η Αμερική μπορεί να χρεοκοπήσει. Σε τι νόμισμα αναφέρεται το χρέος αυτό; Στο δολάριο. Ποιος εκδίδει το δολάριο; Η Fed, δηλαδή η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ. Τουτέστιν οι ΗΠΑ δεν χρωστούν σε κανέναν άλλον παρά στον εαυτόν τους τον ίδιο. Δεν μπορεί να λεχθεί το ίδιο για της χώρες της Ευρωζώνης.

Οι ξένοι κάτοχοι αμερικανικών ομολόγων δεν έχουν λόγο να ανησυχούν. Οι ΗΠΑ μπορούν να τους εξοφλήσουν οποιαδήποτε στιγμή με το πάτημα ενός κουμπιού! Το ίδιο συμβαίνει και με την Ιαπωνία. Τεράστιο χρέος, κοντά στο 280% του ΑΕΠ της, αλλά σε γιέν! Κι εδώ στην μικρή Ελλάδα, επί δραχμής το 80 - 85% του δημόσιου χρέους ήταν σε δραχμές κι εξυπηρετείτο απρόσκοπτα, χωρίς τον παραμικρό κίνδυνο για τους κατόχους του. Όσον αφορά τον πληθωριστικό κίνδυνο, αυτός εξαλείφονταν μέσω του υψηλού επιτοκίου.

Μηχανισμός μεταφοράς πλούτου

Αντίθετα στο καθεστώς ευρώ, όλες οι χώρες δανείζονται για να ικανοποιούν τις ανάγκες τους από τις μεγάλες τράπεζες που συγκροτούν τις "αγορές", αυξάνοντας αενάως το χρέος τους σε νόμισμα που δεν εκδίδουν και δεν μπορούν να ελέγχουν. Ενώ οι χώρες που δεν διαθέτουν ισχυρή παραγωγική βάση, έτσι ώστε μέσω πλεονασμάτων να εξυπηρετούν την αποπληρωμή των τόκων των δανείων τους, είναι καταδικασμένες να "φυτοζωούν" σε ένα καθεστώς χρεοδουλείας.

Οδηγούνται να επιβάλλουν εξαντλητικά μέτρα λιτότητας στους λαούς τους, όπως συνέβη στην Ελλάδα με τα μνημόνια, για να μη χρεοκοπήσουν ολοκληρωτικά και χάσουν οι τράπεζες τα λεφτά τους και το ευρώ την αξία του. Βλέπουμε πως το ευρώ δεν λειτουργεί ως μέσο διευκόλυνσης των συναλλαγών. Δεν λειτουργεί ως νόμισμα με αναφορά σε ποιοτικά χαρακτηριστικά μιας πραγματικής οικονομίας, από την οποία θα αντλούσε την αξία του.

Λειτουργεί ως μηχανισμός μεταφοράς πλούτου από την βάση της πραγματικής οικονομίας, απομυζώντας την, προς τις τράπεζες, και μέσω αυτών από τις πιο αδύναμες οικονομικά χώρες προς τις πιο ισχυρές. Με τις επί μέρους κοινωνίες να γίνονται ολοένα πιο φτωχές και πιο άνισες στην κατανομή του πλούτου και με τις τράπεζες να αποτελούν πάντα την αρχή και το τέλος της αλυσίδας.

"Κουτσό άλογο" και γεωπολιτική "τρύπα"

Να γιατί η Ευρωζώνη συνολικά δεν μπορεί να ξεφύγει από την χρόνια στασιμότητα. Με ότι αυτό συνεπάγεται τόσο στο εσωτερικό της και τις φυγόκεντρες τάσεις που αναπτύσσονται (Brexit, Ιταλία, κοινωνική αναταραχή στη Γαλλία και αλλού, άνοδος ευρωσκεπτικιστών κτλ), όσο και σχετικά με τις άλλες χώρες ή ομάδες χωρών σε Αμερική και Ασία, που προηγούνται κατά πολύ σε αναπτυξιακούς ρυθμούς, με την Ευρώπη να ακολουθεί ασθμαίνουσα, ως φτωχός συγγενής.

Η Ευρωζώνη εξ αιτίας της αρχιτεκτονικής της, αποκύημα της νεοφιλελεύθερης φαντασίωσης σε συνδυασμό με τη γερμανική βουλιμία, είναι ήδη σε παρακμή, με την κοινωνική, πολιτική και εν τέλει οικονομική "ύφεση" να μην μπορεί πλέον να αποκρυβεί. Εν τέλει, συμπαρασύροντας το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθιστώντας την "κουτσό άλογο".

Μια γεωπολιτική "τρύπα", την οποία ο Πούτιν και ο Τράμπ (ακόμη και ο Ερντογάν) αντιλαμβάνονται και αναγνωρίζουν, με τον Μακρόν να προσπαθεί σαν τον πνιγμένο να πιαστεί από τα μαλλιά του. Θα καταρρεύσει παίρνοντας μαζί της στην καταστροφή και όλους όσους με απρονοησία ευελπιστούν στην μακροημέρευση της.

Ολόκληρο το άρθρο, εδώ: 
https://slpress.gr/oikonomia/pos-to-eyro-tha-dialysei-tin-ee/

Η μαιευτική του Σωκράτη, ως εργαλείο για την εύρεση της Αλήθειας

Oι διάλογοι, με πρωταγωνιστή τον Σωκράτη, είναι ο βασικός τρόπος παρουσίασης των θεμάτων του Πλάτωνα.

Σ’ αυτούς τους διαλόγους ο φιλόσοφος ακολουθεί κατά περίπτωση δυο δρόμους. Ο ένας έχει σκοπό την φιλοσοφική εξέταση των πραγμάτων, ενώ ο άλλος μοιάζει με επιστημονική αναζήτηση της αλήθειας.
Το πρότυπο του σοφιστικού διαλόγου είναι ο πολιτικός λόγος, αλλά και η ποιητική γλώσσα ή τα λόγια του γητευτή: Δεν έχει σημασία αν αυτό που λέω είναι η αλήθεια. Αυτό που μετράει είναι να μαγέψω το ακροατήριό μου. Αυτό που προσπαθώ να πετύχω είναι η συγκατάθεση, όχι να πω την αλήθεια.
Οι διάλογοι του Πλάτωνα ανάγουν σε κεντρικό ζήτημα την αντίθεση αυτών των δύο ειδών λόγου, αφενός του φιλοσόφου που αναζητεί την αλήθεια και δηλώνει ότι μπορεί να την υποστηρίξει και αφετέρου των σοφιστών που δεν πιστεύουν σε μια οικουμενική αλήθεια αλλά που καλλιεργούν την τέχνη της ρητορικής, την προφορική τέχνη, τη μοναδική ικανή, στα μάτια τους, να γοητεύσει και να επιτύχει τη συναίνεση.
Ο Πλάτωνας και ο Σωκράτης χτίζουν τη θεωρία τους για την αλήθεια αντιπαραθέτοντας μια τεκμηριωμένη απάντηση στον ριζοσπαστικό σχετικισμό των σοφιστών και διαψεύδοντας μια από τις πιο γνωστές σοφιστείες, όπως είναι εκείνη του Κρητικού που λέει «Όλοι οι Κρητικοί είναι ψεύτες», φράση που αναιρεί τον εαυτό της: Αν όποιος την προφέρει λέει αλήθεια, τότε αυτό που ισχυρίζεται είναι ψέμα, ενώ, αν ψεύδεται, ο ισχυρισμός του είναι ψευδής. Άλλη σοφιστεία που παίρνει τη μορφή συλλογισμού: «Ό,τι είναι σπάνιο είναι ακριβό, αλλά ένα φτηνό άλογο είναι σπάνιο, άρα ένα φτηνό άλογο είναι ακριβό».

Νόημα και επικαιρότητα της πυθαγόρειας θεωρίας

Οι Πυθαγόρειοι άσκησαν τεράστια επιρροή στον Πλάτωνα. Οι σκέψεις του στον Τίμαιο, η πλατωνική παρομοίωση του σώματος με φυλακή, η θεωρία της ανάμνησης, οι διάφοροι εσχατολογικοί μύθοι του μαθητή του Σωκράτη προέρχονται από μια πυθαγόρεια ή, για την ακρίβεια, από μια ορφικοπυθαγόρεια παράδοση.

Ο Πλάτων, όμως, που έλεγε ότι «Αν τυχόν αφαιρούσαμε τον αριθμό από το ανθρώπινο γένος δεν θά ’χαμε φτάσει ποτέ σε καμιά σοφία» (Επινομίς, 977β), είδε με διαύγεια πως τα μαθηματικά δεν ήταν παρά «το προοίμιο του αέρος που οφείλουμε να γνωρίσουμε» Αν παραμείνουμε σε μια αποκλειστικά ποσοτική σύλληψη του αριθμού, δεν θα διαθέτουμε παρά μια μετρητική επιστήμη που εξακολουθεί να μας αποκρύβει την αληθή μετρητική, τη γνώση δηλαδή του δικαίου μέτρου. Η επίγνωση της ποσότητας δεν μας παρέχει την επιστήμη του μέτρου, ώστε να είμαστε σε θέση να καταδικάζουμε την υπερβολή ως σφάλμα. Αρκούμενοι απλώς σε μέτρα, δίχως την γνώση του αληθούς μέτρου, αυτού του καλού, θα βυθιστούμε στο άμετρο.

Θα μπορούσαμε ίσως να πούμε πως ένα από τα μεγαλύτερα δράματα της εποχής μας έγκειται ακριβώς σε αυτή «την κυριαρχία της ποσότητας», που δεν αφήνει περιθώρια παρά για μια ελλιπή αντίληψη του αριθμού. Εύκολα αποφαινόμαστε πως «γνωρίζω σημαίνει μετρώ», αναγορεύουμε αυτάρεσκα τους εαυτούς μας σε «κυρίους και κατόχους της φύσης», αναπτύσσουμε διαρκώς μια ολοένα και πιο σημαντική τεχνική ισχύ κι ωστόσο, παρ’ ότι γνωρίζουμε από τι μας απελευθερώνουν η επιστήμη κι η τεχνική, παραβλέπουμε το ερώτημα για ποιον σκοπό το κάνουν.

Γιατί αμφισβητούνται οι πολιτικοί

Οι κατηγορίες και η οργή πολλές φορές που εκτοξεύονται κατά των πολιτικών αυξάνονται μέρα με τη μέρα. Κι εκείνοι κρύβονται πίσω από την καραμέλα – που επαναλαμβάνουν και τα μιντιακά προπαγανδιστικά φερέφωνά τους - ότι «όσοι επιτίθενται στους πολιτικούς υπονομεύουν την Δημοκρατία». Αν την Δημοκρατία την υπονομεύουν οι διαμαρτυρόμενοι πολίτες ή οι ίδιοι οι πολιτικοί με τις πράξεις τους, δεν χρειάζεται πολλή σκέψη, προκειμένου να δοθεί απάντηση. Δεν θα υπήρχε πρόβλημα, αν οι βουλευτές που εκλέγονται για να διαχειριστούν την εξουσία που τους δίνεται προς όφελος εκείνων που τους τη δίνουν, δεν την μεταχειρίζονταν προς ίδιον όφελος αδιαφορώντας για τις ανάγκες των πολιτών.

Καλύτερα όμως τα έγραφε ο Χρήστος Γιανναράς σε ένα άρθρο του στο κάπως μακρινό πλέον 1994, το οποίο παραθέτω στη συνέχεια (σκαναρισμένο για να μη χαθεί και το πολυτονικό, στο οποίο γράφει) αποδεικνύοντας ότι το πρόβλημα υπάρχει από καιρό και απλά χειροτερεύει.

 

Οι δυο κόσμοι από άποψη χρόνου και η πλατωνική θεώρηση

Εδώ, στον πραγ­ματικό κόσμο, κάθε στιγμή είναι μια χρονική στιγμή. Ό,τι γνωρί­ζουμε για τον κόσμο ακολουθεί τη ροή του χρόνου. Ό,τι παρατηρούμε στον φυσικό κόσμο, μπορούμε να το χρο­νολογήσουμε. Τόσο εμείς, όσο και όλα τα άλλα στοιχεία από τα οποία γνωρί­ζουμε ότι απαρτίζεται η φύση, υπάρχουμε για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα: πριν και μετά από αυτό, εμείς και αυτά δεν υπήρ­χαμε και δεν υπάρχουμε.
Οι καμπύλες και τα άλλα μαθηματικά αντικείμενα δεν ζουν στον χρόνο. Η τιμή του π δεν ταυτίζεται με μια ημερομηνία πριν από την οποία διέφερε ή ήταν απροσδιόριστη, ενώ μετά από αυτήν θα αλλάξει. Αν αληθεύει ότι δύο παράλληλες ευθείες δεν τέμνονται ποτέ στο επίπεδο, όπως ορίζει ο Ευκλείδης, τότε αυτή η δή­λωση ήταν αληθινή πάντα και θα είναι για πάντα αληθινή. Οι δηλώσεις για τα μαθηματικά αντικείμενα, όπως είναι οι καμπύλες και οι αριθμοί, αληθεύουν με τρόπο που δεν επιτρέπει κανέναν χρονικό πε­ριορισμό. Τα μαθηματικά αντικείμενα υπερβαίνουν τον χρόνο. Πώς όμως μπορεί να υπάρχει κάτι χωρίς να υπάρχει στον χρόνο; 
Εξετάζουμε τα ερωτήματα αυτά εδώ και χιλιάδες χρόνια, αλλά οι φιλό­σοφοι δεν έχουν ακόμη καταλήξει σε κάποια συμφωνία. Από τα πρώτα στάδια, όμως, των μελετών μας, έχει πέσει στο τραπέζι μία πρόταση. Σύμφωνα με αυτήν, οι καμπύλες, οι αριθμοί και τα άλλα μαθηματικά αντικείμενα υπάρχουν με τον ίδιο ξεκάθαρο τρόπο που υπάρχει και ό,τι βλέπουμε στη φύση - με τη διαφορά ότι δεν βρί­σκονται στον δικό μας κόσμο αλλά σε μια άλλη σφαίρα ύπαρξης, μια σφαίρα δίχως χρόνο. Άρα, δεν υπάρχουν δύο είδη πραγμάτων στον κόσμο, πράγματα συνδεδεμένα με τον χρόνο και πράγματα ανεξάρτητα από αυτόν. Αντιθέτως, υπάρχουν δύο κόσμοι: ένας κόσμος συνδεδεμένος με τον χρόνο και ένας άλλος κόσμος ανεξάρτητος, ας τον πούμε άχρονο.