Η αριθμητική αναλογία και η Μονάδα κατά τον Πυθαγόρα

Το παρακάτω κείμενο περιγράφει με λίγα λόγια την ουσία της διδασκαλίας του Πυθαγόρα για το κλειδί των πάντων, την Μονάδα, ως βασικό συστατικό της αριθμητικής αναλογίας. Πρόκειται για ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Νέστορα Μάτσα "Φάκελλος Πυθαγόρα", Εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας. (Έχει κυκλοφορήσει και από τις Εκδόσεις Ελευθερουδάκη με τίτλο "Πυθαγόρας ο Μύστης").

Ο Δάσκαλος* δεν άφησε κανένα γραφτό κείμενο, όπως όλοι οι πριν από αυτόν «απεσταλμένοι», αλλά άφησε σχήματα. Πολλά σχήματα! Μέσα από αυτά εμείς μυούμαστε στη διδασκαλία του και διαμορφώνουμε τους εαυτούς μας. Αλλά άφησε κάτι ακόμη, το ίδιο σημαντικό. Την αριθμητική αναλογία. Πάνω σε αυτήν και με αυτήν ερμηνεύουμε τον κόσμο, τους άλλους και ιδιαίτερα τον εαυτό μας. Οι αριθμοί είναι ό,τι πιο συγκεκριμένο μπορεί να υπάρχει γύρω μας και μέσα μας. Οι αριθμοί όμως είναι και ό,τι πιο αφηρημένο υπάρχει πάλι γύρω μας και μέσα μας. Ο τρόπος που θα τους δούμε, θα τους χρησιμοποιήσουμε και θα τους εξηγήσουμε είναι το ξεχωριστό στοιχείο που αποτελεί τη μοναδικότητα του καθένα μας. Οι αριθμοί είναι πράξη και ιδέες. Είναι άθροισμα και αρμονία. Είναι κλειδί της ζωής και κλειδί τής πέρα από τη ζωή πραγματικής ζωής. Αρχή όλων των πραγμάτων και όλων των ιδεών η Μονάδα.

Το Δέντρο στην Ελληνική Μυθολογία

Όλοι μας έχουμε μικρή ή μεγαλύτερη γνώση της Ελληνικής μυθολογίας. Έχουμε διαβάσει για τους Θεούς, τους Ημίθεους και τους Ήρωες. Πόσοι όμως έχουμε δώσει ιδιαίτερη σημασία σε ένα στοιχείο που το συναντάμε συχνά στους μύθους μας; Εννοώ το Δέντρο!
Στο άρθρο της επίκ. καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Αθηνών Μάρως Παπαδημητρίου, που αναδημοσιεύω στη συνέχεια, καταγράφονται πολλές περιπτώσεις που το δέντρο εμφανίζεται σε γνωστούς και λιγότερο γνωστούς μας μύθους.

H ΠAPATHPHΣH των μεταβολών στον φυτικό κόσμο μέσα στον κύκλο των εποχών, και η συμμόρφωσή του σε αυτές, αποτέλεσε για τον πρωτόγονο άνθρωπο θεμελιώδη προϋπόθεση για την επιβίωσή του. Άμεσα εξαρτημένος από τον κύκλο της βλάστησης, στάθηκε με δέος απέναντι στη Γη και στην αστείρευτη αναπαραγωγική ικανότητά της. Tην αέναη αυτή δύναμη ο πρωτόγονος τη λάτρεψε προσωποποιώντας την στη μορφή της Μεγάλης Θεάς, και τίμησε το φαινόμενο της εποχικής περιοδικότητας της βλάστησης στη μορφή του συζύγου ή εραστή της, του ωραίου «θνήσκοντος» θεού που πεθαίνει και ανασταίνεται κάθε χρόνο.

H λατρεία της Μεγάλης Θεάς συνδέεται κατά κανόνα με το ιερό δέντρο της, αλλά και με το νερό της ζωής, καθώς δεν μπορεί να υπάρξει βλάστηση χωρίς νερό. Tον χθόνιο χαρακτήρα της θεάς υπογραμμίζει η συσχέτισή της με το φίδι, που η ιδιότητά του να αποβάλλει εποχικά το δέρμα του και να εμφανίζεται αναγεννώμενο οδήγησε νωρίς στην ανάδειξή τους σε χθόνιο σύμβολο ανανέωσης των ζωτικών δυνάμεων της ζωής, σε «αγαθό δαίμονα», σε στοιχειό-προστάτη του «οίκου» με την ευρύτερη έννοια. H μινωική Mεγάλη Θεά εικονίζεται να κρατάει στα χέρια ή να έχει τυλιγμένο γύρω από τον κορμό της ένα φίδι, που συνδέεται και με το ιερό δένδρο της, το δένδρο της ζωής: το μυθικό δέντρο που φυτρώνει στο μέσο του κήπου των Eσπερίδων, μια μηλιά που οι καρποί της χαρίζουν αιώνια νιότη και που τη φυλάει ένα δρακοντόφιδο κουλουριασμένο γύρω της. Mε το ιερό δένδρο είναι επίσης συνδεδεμένα τα πουλιά, που φωλιάζουν στα κλαδιά του και που, αργότερα, τα αναγνωρίζουμε ως ιερά πτηνά καθενός από τους Oλυμπίους θεούς.