Οι εκπομπές πολιτικού διαλόγου

Σε τρεις βδομάδες θα βρεθούμε μπροστά στην κάλπη για να ψηφίσουμε πάλι. Είναι η πρώτη φορά από όσο θυμάμαι, που πιστεύω ότι το αποτέλεσμα εκλογών δεν πρόκειται να αλλάξει το παραμικρό στην ακολουθούμενη πολιτική (όχι πως τις προηγούμενες φορές άλλαζαν ουσιαστικά οι πολιτικές), δεδομένου ότι αυτή καθορίζεται πλέον από τους δανειστές, οι οποίοι αδιαφορούν πλήρως για την ψήφο του ελληνικού λαού (όπως και οποιουδήποτε λαού υπό την ευρωζώνη).
Όμως, στην κάλπη θα προσέλθω. Θεωρώντας την ψηφοφορία αυτή ως ένα είδος δημοσκόπησης. Αφού μόνο τέτοιο συμπέρασμα μπορεί να βγει, πολλώ μάλλον που οι δημοσκοπήσεις των αρμόδιων εταιρειών απέχουν συνήθως αρκετά από τις επιθυμίες και τις προθέσεις των πολιτών.

Ως επακόλουθο της προκήρυξης των εκλογών της 20ής Σεπτεμβρίου θα προκύψει και η αύξηση των εκπομπών πολιτικού διαλόγου. Εκπομπές οι οποίες υποτίθεται ότι γίνονται για να ενημερωθεί ο πολίτης, αλλά αυτό γίνεται από σπάνια έως ποτέ! Μια σπαρταριστή περιγραφή των εκπομπών αυτού του είδους κάνει ο Ν.Κουνενής στο βιβλίο του "Περί Δημοκρατίας, Σάτιρα Ηθών και Θεσμών". Την αναδημοσιεύω στη συνέχεια και είμαι σίγουρος ότι πολλές φορές - σε περίπτωση που θα παρακολουθήσετε διαλόγους ανάμεσα σε πολιτικούς τις επόμενες μέρες - θα θυμηθείτε τα περιγραφόμενα από τον συγγραφέα αυτού του κειμένου.

Αν οι ειδήσεις εισάγουν το κοινό στις πολιτικές εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα καθ’ ημέραν εντός και εκτός των συνόρων του κράτους, οι εκπομπές πολιτικού διαλόγου επιφορτίζονται με την εμβάθυνση του προβληματισμού πάνω σε αυτές. Πρόκειται συνήθως για συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης, στις οποίες συμμετέχουν υπουργοί, κομματικά στελέχη, δημοσιογράφοι και άλλες κατηγορίες επιτηδευματιών, ενασχολούμενων θεσμικώς με τα κοινά. Η συμμετοχή των προσκεκλημένων είναι άμεση -δια της φυσικής παρουσίας τους στο τραπέζι- ή έμμεση, δια της παραμονής τους σε άλλο στούντιο και της εμφάνισής τους στα διαθέσιμα παράθυρα της εκπομπής, τα οποία συνήθως είναι περισσότερα από αυτά των δελτίων ειδήσεων. Η παρουσία του καλεσμένου στο παράθυρο αναγγέλλεται συχνά, αφού έχει ήδη από ώρα εμφανιστεί σε αυτό, ενώ κάποιες φορές διακόπτεται χωρίς σχετική προειδοποίηση. Παρενέργεια της ανωτέρω πρακτικής είναι η εμφάνιση ενός καλεσμένου στο παράθυρο και η άφωνη παραμονή του εκεί επί μία και πλέον ώρα. Το γεγονός αυτό οφείλεται συνήθως στο ότι η παθιασμένη συζήτηση των υπολοίπων δεν επιτρέπει στον συντονιστή να εξασφαλίσει στον άτυχο συνομιλητή τον απαραίτητο χρόνο, στο πλαίσιο του οποίου θα καταφέρει να εκφράσει άνετα την άποψή του.

Πού οφείλεται η αποξένωση του πολιτικού κόσμου από την κοινωνία;

Πόσες φορές οι πολίτες δεν παραξενεύτηκαν (και πολλοί, ίσως, και να αγανάκτησαν) ακούγοντας πολιτικούς να ερμηνεύουν το αποτέλεσμα εκλογών (ή/και του δημοψηφίσματος) δίνοντας νόημα πολύ διαφορετικό από αυτό που ήθελαν να δώσουν οι ψηφοφόροι μπαίνοντας στο παραβάν.
Η αμφιβολία μου είναι αν σκόπιμα δίνουν την ερμηνεία που τους βολεύει ή αν πράγματι είναι τόσο αποξενωμένοι από την κοινωνία, ώστε δεν μπορούν να αντιληφθούν ούτε κατά ελάχιστον πώς σκέφτονται οι πολίτες.
Στο άρθρο που παραθέτω στη συνέχεια, ο κ.Ν.Ιωάννου ακτινογραφεί αυτή την αποξένωση του πολιτικού κόσμου από τους πολίτες.

Ο χαμένος βαθμός ικανοποίησης (του Νώτη Γ. Ιωάννου)

Ιστορικό δίδαγμα, καθολικής μάλιστα αποδοχής, συνιστά το γεγονός ότι η Μεταπολίτευση εξέθρεψε με σπουδή το απόλυτο, καταλυτικό φαινόμενο της κομματοκρατίας.
Η πολιτειακή μεταβολή προς την Δημοκρατία, η ελευθερία προς την οποία περήφανα τότε ανατείναμε ψυχή και ελπίδες, έμελλε εξ αρχής, δυστυχώς, να φαλκιδευτεί καίρια υπό την στρεβλή εξουσιαστική αντίληψη ότι τα πολιτικά κόμματα, εκκινώντας ως θεσμικοί εκφραστές της λαϊκής βούλησης, κρατούν, δηλαδή άρχουν, κυριαρχούν ρυθμιστικά, πλην όμως αθέμιτα, επί κάθε άλλου θεσμού Δημοκρατικής νομιμότητας, ακόμη και Συνταγματικής περιωπής (Υγεία, Παιδεία, Δικαιοσύνη).
Σήμερα, μετά από σαράντα χρόνια Μεταπολιτευτικού βίου και αδιάλειπτης διασποράς της, η κομματοκρατία, γιγαντωμένη στην πραγματική ζωή, όχι στους μύθους, δαιδαλώδης πέρα από κάθε φαντασία, έχει παρεμβατικά διαποτίσει κάθε θεσμό, τομέα, εκδήλωση, σημείο και πτυχή της Δημόσιας ζωής. Δεν υπάρχει διάρθρωση του Διοικητικού μηχανισμού ή της λειτουργίας του Κράτους, αξιολογική διαδικασία ή δικαιοδοσία, ανέγγιχτη από το μακρύ της χέρι και τις ποικίλες μεθοδεύσεις της, από την λαθροχειρία και το νομιμοφανές, έως το νομότυπο, όταν υποκρύπτει σκανδαλώδης εύνοια.

Η μετάλλαξη του Αλέξη (του Στ.Λυγερού) - μέρος 2o

Μετά την ανάρτηση του 1ου μέρους του άρθρου του κ.Στ.Λυγερού που δημοσιεύτηκε στο ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ στις αρχές του μήνα, σήμερα ολοκληρώνω με το 2ο (και τελευταίο) μέρος. 
Σε αυτό το τμήμα παρατίθενται από τον αρθρογράφο αποσπάσματα από την υπεράσπιση και τις δικαιολογίες του Αλέξη Τσίπρα για την ψήφιση του "δικού του" μνημονίου, τα οποία ο κ.Στ.Λυγερός κριτικάρει, ενώ παραθέτω σε παρένθεση και κάποια δικά μου συμπληρωματικά σχόλια, τα οποία θεωρώ ότι δεν διαφοροποιούνται από το πνεύμα του άρθρου.

Τα επιχειρήματα του Τσίπρα για την ψήφιση του 3ου μνημονίου

Η καλλιεργούμενη δημόσια εικόνα ενός πρωθυπουργού που διαπραγματεύθηκε σκληρά και τελικώς υπέκυψε στον εκβιασμό του ευρωιερατείου για να αποτρέψει τον στραγγαλισμό της Ελλάδας, αποσιωπά τις πολλές και μεγάλες ευθύνες του. Αντιθέτως, προσφέρει μία όχι αβάσιμη δικαιολογία για την αποδοχή του 3^ου Μνημονίου. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για την έκβαση της εν εξελίξει εσωκομματικής σύγκρουσης, αλλά και για τον τρόπο που τον αντιμετωπίζουν οι ψηφοφόροι του και διεθνείς αριστεροί κύκλοι.
Μπορεί ο Τσίπρας να μην αποδέχεται την ιδιοκτησία του 3^ου Μνημονίου, αλλά το υπερασπίζεται σθεναρά. Δεν περιορίζεται μόνο στην υπόσχεση για αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους μέχρι το τέλος του 2015. «Εάν δεν υπήρχε πολιτική αλλαγή, η Ελλάδα ήταν υποχρεωμένη να έχει πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του 2015 και 4,5% από το 2016 και μετά… Σήμερα έχει την υποχρεώση να φτάσει το 2018 σε 3,5%. Το 2015 μπορεί να έχει και μηδέν και μείον και το 2016 να έχει 1%, το 2017 να έχει 1,5-2,5% ανάλογα με την οικονομική κατάσταση… Η διαπραγμάτευση γλύτωσε την ελληνική οικονομία πάνω από 15 δις». (Σημ.Π.Σ.: Πόσα όμως επιπλέον τη φόρτωσε;!)

Η μετάλλαξη του Αλέξη (του Στ.Λυγερού) - μέρος 1o

Είναι γεγονός ότι η πρόσφατη συμφωνία με τους δανειστές και η ψήφιση του τρίτου μνημονίου έχουν από ελάχιστη έως καμία σχέση με το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης, με βάση το οποίο ψηφίστηκε ο ΣΥΡΙΖΑ για να κυβερνήσει. Η απογοήτευση των πολιτών που βασίστηκαν στα λεγόμενα (και την εικόνα) του Αλ.Τσίπρα είναι εμφανής. Το ερώτημα είναι αν μπορεί να εξηγηθεί/δικαιολογηθεί μια τόσο μεγάλη μεταστροφή από φιλολαϊκές θέσεις σε μνημονιακές, υφεσιακές και τελικά καταστροφικές για τους πολίτες πολιτικές.
Ο κ.Σταύρος Λυγερός προσπαθεί να ανιχνεύσει αυτή τη μεταστροφή σε ένα άρθρο του που γράφτηκε, μεν, αρκετές μέρες πριν την προκήρυξη των εκλογών, παραμένει όμως επίκαιρο, αφού προσπαθεί να ρίξει φως στην αλλαγή στάσης του Αλ.Τσίπρα.
Λόγω της έκτασης του άρθρου θα το αναδημοσιεύσω σε δυο μέρη. Σήμερα το 1ο μέρος. 

Ο Τσίπρας στο δρόμο του μνημονίου

Μέχρι πριν λίγο καιρό η ρητορική του Τσίπρα αντανακλούσε την προσωπική ιδεολογική αντίφασή του: με το ένα πόδι συνέχιζε να λειτουργεί σαν αριστερός ακτιβιστής, σαν επικεφαλής ενός κόμματος διαμαρτυρίας και με το άλλο σαν κυβερνήτης, ο οποίος βρίσκεται αντιμέτωπος με την πιο επώδυνη και δύσκολη (στην επίλυσή της) κρίση της μεταπολεμικής Ελλάδας.
Η συμφωνία στη σύνοδο κορυφής της Ευρωζώνης συνιστά εκ των πραγμάτων όχι μόνο μία πολιτική στροφή, αλλά και το σημείο μη επιστροφής στη διαδικασία μετάλλαξης του ίδιου και του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι αληθές ότι και πριν από αυτή την ημερομηνία ο πρωθυπουργός είχε προτείνει σχέδια συμφωνίας, τα οποία παραβίαζαν βάναυσα τις πάλαι ποτέ κόκκινες γραμμές. Η υπογραφή, όμως, μπήκε το πρωί της 13^ης Ιουλίου. Και από τότε τίποτα δεν μπορεί να είναι όπως πριν.
Η πολιτική δυναμική που προκάλεσε εκείνη η συμφωνία ήταν εξαρχής δεδομένο πως θα οδηγήσει σε απόσχιση την Αριστερή Πλατφόρμα και άλλους διαφωνούντες. Δεν πρόκειται, όμως, μόνο γι’ αυτό. Η κυβέρνηση Τσίπρα αυτοπροβάλλεται ως θύμα εκβιασμού και δεν αποδέχεται την ιδιοκτησία του 3^ου Μνημονίου, αλλά δηλώνει αποφασισμένη να το εφαρμόσει. Αυτό εκ των πραγμάτων θα μεταλλάξει ιδεολογικοπολιτικά και τον ίδιο τον πρωθυπουργό και τον εκκαθαρισμένο από τους διαφωνούντες ΣΥΡΙΖΑ.

Η Αριστερά ως θεραπαινίδα του καπιταλισμού

Δεν είμαστε λίγοι όσοι εκπλαγήκαμε από την τόσο γρήγορη μετακίνηση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ στο νεοφιλελεύθερο στρατόπεδο και στην ταυτόσημη φρασεολογία του νέου πρωθυπουργού με εκείνη των προηγούμενων.
Υπάρχει άραγε λογική εξήγηση γι'αυτή τη μετάλλαξη; Η ανάλυση που αναδημοσιεύω στη συνέχεια, ίσως φωτίσει ορισμένες πτυχές της αλλαγής πολιτικής της αυτοαποκαλούμενης αριστερής κυβέρνησης. 

Η εκλογική άνοδος ως μέσο συστημικής ενσωμάτωσης
(του Μιχάλη Κατσαρού)*

Ορισμένοι από τους οξυδερκέστερους στοχαστές του παρελθόντος είχαν την άποψη ότι η αποδοχή από την πλευρά της Αριστεράς αστικών τρόπων κομματικής οργάνωσης, με στόχο την κατάληψη της εξουσίας, θα σήμαινε διαδοχικά την αλλοτρίωση της ηγετικής ομάδας, τη δεξιόστροφη μεθερμηνεία της ιδεολογίας της και την τελική αφομοίωση του συνόλου της κομματικής οργάνωσης στο καπιταλιστικό σύστημα.

Πρόκειται για ζητήματα, τα οποία υπερβαίνουν τα συμπτώματα των προσωπικών κινήτρων και επιθυμιών, βάσει των οποίων επιχειρείται, σε πλείστες περιπτώσεις, η ανάλυση της πολιτικής πραγματικότητας. Άλλωστε, η ένταξη και η λειτουργία των προσώπων σε καθεστώς κομματικής υποτέλειας προϋποθέτει έναν αρχικό βαθμό αλλοτρίωσης έναντι της ελευθερίας της ατομικής συνείδησης. Εάν έχουν έτσι τα πράγματα, τότε μια από τις σημαντικότερες αρχές συμμόρφωσης προς την αστική αρχή του πολιτεύματος και την αντίστοιχη προς αυτήν κοσμοαντίληψη είναι το γεγονός της κομματικής συγκρότησης και βέβαια η κατάληψη της εξουσίας. Θα μπορούσαμε απευθυνόμενοι σε κάθε πολίτη που αγωνιά, κάπως κυνικά και με ύφος ειρωνικής προτροπής να διατυπώσουμε πως: εάν φοβάστε τη Χρυσή Αυγή, να της δώσετε την εξουσία. Να είστε σίγουροι ότι με αυτό τον τρόπο θα έχετε συμβάλλει στη μετατροπή της σε ένα κόμμα αστικής ευπρέπειας! Αυτό ακριβώς δε συνέβη με τον σχεδόν αναρχίζοντα ΣΥΡΙΖΑ του 3%; Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι την ίδια περίοδο στελέχη του μιλούσαν για αφοπλισμό των ΜΑΤ, ενώ με άλλες δηλώσεις τους παρείχαν λόγους συμπαράστασης σε πράξεις εξτρεμισμού.

Μέλλον ευρωπαϊκό και μέλλον των Ελλήνων (του Χρ. Γιανναρά)

Δεν θα μείνουν και πολλά όρθια στη χώρα μας μετά την ψήφιση και τρίτου μνημονίου από τους βουλευτές που μπροστά τους βλέπουν μόνο μονόδρομους (είναι φυσικό, αφού η ανακάλυψη και άλλων δρόμων προϋποθέτει δουλειά, δουλειά που οι σωτήρες του έθνους μας δεν δείχνουν πρόθυμοι να κάνουν).

Μας λένε ότι κάθε λαός έχει τους κυβερνήτες που του αξίζουν. Ο ελληνικός λαός, όμως, με το περήφανο ΟΧΙ που είπε στα μνημόνια, κάτω από αντίξοες συνθήκες μάλιστα, έδειξε θάρρος και αποφασιστικότητα περιμένοντας και από τους αποδέκτες του να ανταποκριθούν. Η συνέχεια είναι γνωστή. Το συμπέρασμα πάντως είναι ότι ο λαός μας στέκεται πιο πάνω από εκείνους που ψηφίζει αναγκαστικά (αφού ανάμεσα σε αυτούς πρέπει να διαλέξει) . 

Το ερώτημα που γεννιέται σε πολλούς είναι αν η Ελλάδα έχει μέλλον μετά την ισοπέδωση που προκαλούν τα συνεχόμενα μνημόνια. Σε αυτό το ερώτημα προσπαθεί να απαντήσει, με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο γραφής, ο Χρήστος Γιανναράς με το άρθρο του που αναδημοσιεύω από την Καθημερινή της 26/7/2015, αρκετές μέρες πριν τη σημερινή ψήφιση και του "αριστερού" μνημονίου, τρίτου στη σειρά.

Μέλλον ευρωπαϊκό και μέλλον των Ελλήνων (του Χρ. Γιανναρά)

Α​​πορροφημένοι από την εικόνα του ενός δέντρου, όπου έχουμε χτίσει τις φωλιές μας, χάνουμε από τα μάτια μας την εικόνα του δάσους. Όμως η ιστορική μας μοίρα αποκλείεται να είναι μοναχική.
Κοινός τόπος και τον παπαγαλίζουμε όλοι: Η Ευρώπη έχει αλλάξει, δεν αναγνωρίζεται. Όσο υπήρχε η απειλή του εφιάλτη στην Ανατολή, ο ολοκληρωτισμός της Σοβιετίας, του Μάο, των Ερυθρών Χμερ, οι κοινωνίες της Ευρώπης ήταν το σύμβολο της μάχης για την υπεράσπιση των θεσμών της δημοκρατίας, των προϋποθέσεων του κοινωνικού κράτους. Ακόμα και όταν οι ΗΠΑ διολίσθαιναν στην αυθαιρεσία του μακαρθισμού ή στη στήριξη απάνθρωπων δικτατοριών λατινοαμερικανικού τύπου, η κριτική εγρήγορση του πολιτικού αντιλόγου αντλούσε από τις αρχές των ευρωπαϊκών δημοκρατικών κατακτήσεων.

Όφελος πάνω από € 100 δισ. αποκόμισε η Γερμανία από την ελληνική κρίση

Είναι φανερό ότι το οικονομικό περιβάλλον είναι τόσο σύνθετο, που δεν είναι δυνατό να υπολογιστούν τα οφέλη ή οι ζημιές από μια οικονομική κρίση με "μπακαλίστικο" τρόπο. Δηλαδή τόσα δώσαμε (ή πήραμε) τόσος ήταν ο τόκος, άρα τόσο ήταν το κέρδος ή η ζημιά. Η οικονομία μιας χώρας εκτείνεται σε πολλά επίπεδα και επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες (ακόμα και από δηλώσεις πολιτικών προσώπων), ώστε χρειάζεται μια προσεκτική επιστημονική μελέτη για να μπορέσουμε να αντιληφθούμε τα αποτελέσματα μιας κατάστασης, όπως είναι μια οικονομική κρίση.

Μια τέτοια μελέτη εκπόνησε το γερμανικό ινστιτούτο οικονομικών ερευνών Halle Institute και τα συμπεράσματά του ομολογώ ότι δεν με εξέπληξαν, όπως, πιστεύω, δεν θα εκπλήξουν και κανέναν τακτικό αναγνώστη αυτής της σελίδας. Η Γερμανία κέρδισε πάνω από €100 δισ. και - φυσικά - θα συνεχίσει να κερδίζει όσο δεχόμαστε να εφαρμόζουμε τα μνημόνια που μας επιβάλλει.

Παρακάτω αναδημοσιεύω* μια περίληψη των αποτελεσμάτων αυτής της μελέτης. Οι αγγλομαθείς μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη τη μελέτη εδώ και το συμπέρασμά της εδώ. 

 

Η Γερμανία ωφελήθηκε ουσιαστικά από την ελληνική κρίση

 

Έκθεση φωτιά στα επιχειρήματα του Βερολίνου δημοσιεύει γερμανικό ινστιτούτο, το οποίο ισχυρίζεται πως ακόμη και αν η Ελλάδα δεν πλήρωνε ποτέ τα χρέη της, η Γερμανία έχει ήδη βγει κατά πολύ κερδισμένη οικονομικά από την κρίση του Νότου.  

Η συζήτηση για το χρέος στην Ευρώπη και ποιους εξυπηρετεί είναι παλιά πλέον υπόθεση και πολλοί, μετά και τις τελευταίες εξελίξεις θα τη θεωρούσαν ίσως και ανεπίκαιρη. Όταν όμως οι διαβεβαιώσεις πως η διατήρηση αυτής της ανισότητας χρέους και της οικονομικής κρίσης στο Νότο, για την μακροημέρευση του βορά αποδεικνύεται από την ίδια τη Γερμανία, το θέμα παίρνει άλλες διαστάσεις. Το Halle Institute, είναι γερμανικό ινστιτούτο οικονομικών ερευνών και σύμφωνα με έκθεσή του που έχει ημερομηνία 10 Αυγούστου 2015 "η Γερμανία επωφελήθηκε από την ελληνική κρίση". Σύμφωνα με υπολογισμούς του Ινστιτούτου Οικονομικής Έρευνας του Λάιμπνιτς (IWH), η Γερμανία έχει μπορέσει να πραγματοποιήσει εξοικονόμηση δημοσιονομικών πόρων ύψους περίπου 100 δισεκατομμυρίων ευρώ από την έναρξη της ελληνικής κρίσης το 2010, ήτοι πάνω από 3% του ΑΕΠ.
"Αντιμέτωποι με την κρίση, οι επενδυτές αναζητούν ασφαλείς επενδύσεις (μεταναστεύουν σε ασφαλή περιβάλλοντα. Κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη, η Γερμανία επωφελήθηκε σε εντελώς δυσανάλογο βαθμό από αυτό το φαινόμενο. Κάθε φορά που προέκυπταν άσχημα νέα από την Ελλάδα, το γερμανικό ομόλογο έπεφτε και κάθε φορά που τα νέα ήταν καλά για την Ελλάδα, το ίδιο ομόλογο ανέβαινε" σημειώνει χαρακτηριστικά η έκθεση.