Στο προηγούμενο post είχαμε αναφερθεί στις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στον τρόπο που εφαρμόζεται η δημοκρατία στην Ευρώπη, γεγονός που σπρώχνει πολλούς πολίτες να στραφούν σε κόμματα που διαπνέονται από απολυταρχικές ιδέες. Αποτέλεσμα να διαβρώνεται η Δημοκρατία με κίνδυνο να περιπέσουμε σε ανεπιθύμητες καταστάσεις.
Στην Ελλάδα, κατά τα χρόνια της κρίσης, η μνημονιακή προπαγάνδα έχει προσπαθήσει να ενοχοποιήσει τους πολίτες, επειδή με την ψήφο τους επέλεγαν τις κυβερνήσεις που έφεραν τη χώρα στο χείλος της καταστροφής. Ποιό είναι όμως το κριτήριο με το οποίο θα πρέπει ο πολίτης να επιλέγει το κόμμα που θα ψηφίσει, αν όχι εκείνο το οποίο τον πείθει ότι θα καλυτερέψει τη ζωή του ίδιου και της οικογένειάς του; Αν κάνει λάθος στην επιλογή του, αυτό αποδεικνύεται δυστυχώς μετά την έκδοση των εκλογικών αποτελεσμάτων, αλλά τότε είναι πια αργά!
Τι πρέπει λοιπόν να κάνει; Να μην προσέρχεται να ψηφίσει; Έτσι απεμπολεί το μόνο πλεονέκτημα που η δημοκρατία, όπως εφαρμόζεται στις μέρες μας, του έχει διαθέσει. Να εξετάζει καλύτερα ποιο κόμμα θα ψηφίσει; Είναι τόσο απλό να αποφασίσει κάποιος ποιο είναι το σωστό κόμμα; Πολύ περισσότερο, όταν όλοι μάς λένε προεκλογικά αυτά που θέλουμε να ακούσουμε και μετά τις εκλογές κάνουν αυτά που ωφελούν άλλα συμφέροντα. Πιστεύει κανείς πως υπάρχει το τέλειο κόμμα; Ούτε οι συμμετέχοντες σ'αυτά, νομίζω! Όλοι μπορούμε, ακόμα και αυτή τη στιγμή στα πρόχειρα, να καταλάβουμε ποια είναι τα αδύνατα σημεία του κάθε κόμματος, από αυτά που καλούμαστε να ψηφίσουμε στις επόμενες εκλογές. Οπότε, θα απαντήσει κάποιος, πρέπει να επιλέξουμε εκείνο που κατά τη γνώμη μας έχει τα λιγότερα αρνητικά. Επειδή όμως ο καθένας μας έχει διαφορετικά κριτήρια, όπως και διαφορετικά συμφέροντα, θα βρεθούμε πάλι στον ίδιο παρονομαστή, στην απογοήτευση δηλαδή από την πολιτική που ασκεί μετεκλογικά το κόμμα που ψηφίσαμε, αν πλειοψηφήσει. (Εδώ θα πρέπει να εξαιρέσουμε αυτούς που ψηφίζουν οπαδικά, και χαίρονται όταν κερδίζει το κόμμα τους, με τον ίδιο τρόπο που χαίρονται όταν κερδίζει η ομάδα τους κι ας μην ήταν καλύτερη).
Ποια είναι η λύση λοιπόν; Όχι βέβαια να εγκαταληφθεί η συμμετοχική δημοκρατία, αφού διαφορετικά οι αποφάσεις θα ανετίθεντο σε ένα πρόσωπο ή μια ολιγαρχία χωρίς να έχει ο πολίτης το δικαίωμα να εκφράσει την άποψή του ή να επηρεάσει τις όποιες αποφάσεις τον αφορούν. 'Ο,τι χαρακτηρίζει δηλαδή ένα απολυταρχικό καθεστώς. Οπότε μια λύση μένει: η διαφοροποίηση των κανόνων της δημοκρατίας προς όφελος των πολιτών!
Το θέμα βέβαια είναι πιο σύνθετο, αφού στη δημοκρατία νεοφιλελεύθερου τύπου που ζούμε, η οικονομία, το κέρδος, οι αγορές... παίζουν πρωταρχικό ρόλο. Σε αυτό το σημείο όμως θα μείνουμε στο καθαρά πολιτικό επίπεδο για να εξετάσουμε ποιες βελτιώσεις μπορούμε να επιφέρουμε στον τρόπο που εφαρμόζονται οι δημοκρατικές διαδικασίες, ώστε ο απλός πολίτης να μπορεί να ελπίζει σε κάποιες βελτιώσεις υπέρ του.
Θα πρέπει όμως πρώτα να θέσουμε κάποιες βασικές παραδοχές. Ένα κράτος θα πρέπει να έχει μια κυβέρνηση. Αυτό το έχουμε και τώρα. Το πρόβλημα είναι να βρούμε πώς, το κόμμα που κέρδισε τις εκλογές, θα ελέγχεται συνεχώς ότι τηρεί τα υπεσχημένα με βάση τα οποία πείστηκαν οι πολίτες να το ψηφίσουν. Υπάρχουν κράτη, όπως η Ελβετία, που εφαρμόζουν το δημοψήφισμα σε κάθε περίπτωση που μια απόφαση αφορά μεγάλο ποσοστό πολιτών, οπότε αυτοί καλούνται να αποφασίσουν αν δέχονται το προτεινόμενο νομοσχέδιο. Στην Ελλάδα όμως δεν ξέρω κατά πόσο θα ήταν εφικτή η εφαρμογή μιας τέτοιας διαδικασίας. Και χρονοβόρα θα ήταν και κοστοβόρα! Χωρίς να υπολογίσουμε το γεγονός ότι πολλών ψηφοφόρων η άποψη επηρεάζεται περισσότερο από το κόμμα που υποστηρίζει και λιγότερο από το συμφέρον του!!!
Πώς λοιπόν μπορεί να ελέγχεται μια κυβέρνηση αν εφαρμόζει αυτά που είχε προτείνει και υποσχεθεί προεκλογικά; Η προσφορότερη λύση θα ήταν μέσα στο κοινοβούλιο από τους βουλευτές. Στη χώρα μας όμως, διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο η κομματική πειθαρχία. Ο βουλευτής δεν μπορεί να ψηφίσει διαφορετικά από αυτό που θέλει ο αρχηγός του κόμματος, αλλιώς διαγράφεται από αυτό. Πρώτα λοιπόν θα πρέπει να βρεθεί τρόπος να δίνεται η δυνατότητα σε κάθε βουλευτή να δικαιούται να έχει τη δική του άποψη και να ψηφίζει ανάλογα, όπως γίνεται στα κοινοβούλια των πολιτισμένων κρατών. Τι είναι αυτό που τους εμποδίζει;
Υπάρχουν νόμοι - με συνταγματική κάλυψη μάλιστα - που καλύπτουν/προστατεύουν τους πολιτικούς σε όποια ενέργεια και αν προβούν. (Ας είναι καλά ο Β.Βενιζέλος, ο προσφυώς αποκληθείς από το περιοδικό HOT DOC "νονός των νόμων" - διαβάστε εδώ). Και βασικά ο νόμος περί (μη) ευθύνης υπουργών, αλλά και η βουλευτική ασυλία. Αρχικά δεν βλέπω άλλη λύση από την κατάργηση κάθε νόμου, διάταξης ή οτιδήποτε άλλο προστατεύει βουλευτές και υπουργούς. Οπότε, αν και αυτοί αντιμετωπίζονται από τη δικαιοσύνη όπως κάθε πολίτης, δεν θα μπορούν να εξαναγκάζονται να ψηφίζουν αντισυνταγματικούς και ανθρωποφάγους νόμους, εφόσον θα κινδυνεύουν να μηνυθούν και να κλειστούν στη φυλακή! Επειδή σε αυτή την περίπτωση θα έχουν άλλοθι, ώστε να μπορούν να αρνηθούν να ψηφίσουν ό,τι τους επιβάλλει ο αρχηγός.
Πρώτο βήμα λοιπόν, η κατάργηση αυτών των προστατευτικών νόμων με την απαραίτητη συνταγματική τροποποίηση. Αρκεί σε όλες αυτές τις διαδικασίες να μη συμμετέχει ο συνήθης ύποπτος Β.Βενιζέλος. Διαφορετικά, ποιος ξέρει τι άλλα κόλπα θα σκαρφιστεί για να διατηρήσει το πολιτικό σύστημα αιχμάλωτο της ίδιας νοοτροπίας.
Με αυτό το πρώτο βήμα, οι πολιτικοί, αποκτώντας δική τους βούληση θα ανακτήσουν μεγάλο μέρος της χαμένης τους αξιοπιστίας απέναντι στους πολίτες που τώρα τους αποκαλούν πρόβατα. Και τα επόμενα βήματα ίασης της πληγωμένης δημοκρατίας μας θα γίνουν ευκολότερα.
Αλλά γι'αυτά θα επανέλθω σε προσεχές post.
Στην Ελλάδα, κατά τα χρόνια της κρίσης, η μνημονιακή προπαγάνδα έχει προσπαθήσει να ενοχοποιήσει τους πολίτες, επειδή με την ψήφο τους επέλεγαν τις κυβερνήσεις που έφεραν τη χώρα στο χείλος της καταστροφής. Ποιό είναι όμως το κριτήριο με το οποίο θα πρέπει ο πολίτης να επιλέγει το κόμμα που θα ψηφίσει, αν όχι εκείνο το οποίο τον πείθει ότι θα καλυτερέψει τη ζωή του ίδιου και της οικογένειάς του; Αν κάνει λάθος στην επιλογή του, αυτό αποδεικνύεται δυστυχώς μετά την έκδοση των εκλογικών αποτελεσμάτων, αλλά τότε είναι πια αργά!
Τι πρέπει λοιπόν να κάνει; Να μην προσέρχεται να ψηφίσει; Έτσι απεμπολεί το μόνο πλεονέκτημα που η δημοκρατία, όπως εφαρμόζεται στις μέρες μας, του έχει διαθέσει. Να εξετάζει καλύτερα ποιο κόμμα θα ψηφίσει; Είναι τόσο απλό να αποφασίσει κάποιος ποιο είναι το σωστό κόμμα; Πολύ περισσότερο, όταν όλοι μάς λένε προεκλογικά αυτά που θέλουμε να ακούσουμε και μετά τις εκλογές κάνουν αυτά που ωφελούν άλλα συμφέροντα. Πιστεύει κανείς πως υπάρχει το τέλειο κόμμα; Ούτε οι συμμετέχοντες σ'αυτά, νομίζω! Όλοι μπορούμε, ακόμα και αυτή τη στιγμή στα πρόχειρα, να καταλάβουμε ποια είναι τα αδύνατα σημεία του κάθε κόμματος, από αυτά που καλούμαστε να ψηφίσουμε στις επόμενες εκλογές. Οπότε, θα απαντήσει κάποιος, πρέπει να επιλέξουμε εκείνο που κατά τη γνώμη μας έχει τα λιγότερα αρνητικά. Επειδή όμως ο καθένας μας έχει διαφορετικά κριτήρια, όπως και διαφορετικά συμφέροντα, θα βρεθούμε πάλι στον ίδιο παρονομαστή, στην απογοήτευση δηλαδή από την πολιτική που ασκεί μετεκλογικά το κόμμα που ψηφίσαμε, αν πλειοψηφήσει. (Εδώ θα πρέπει να εξαιρέσουμε αυτούς που ψηφίζουν οπαδικά, και χαίρονται όταν κερδίζει το κόμμα τους, με τον ίδιο τρόπο που χαίρονται όταν κερδίζει η ομάδα τους κι ας μην ήταν καλύτερη).
Ποια είναι η λύση λοιπόν; Όχι βέβαια να εγκαταληφθεί η συμμετοχική δημοκρατία, αφού διαφορετικά οι αποφάσεις θα ανετίθεντο σε ένα πρόσωπο ή μια ολιγαρχία χωρίς να έχει ο πολίτης το δικαίωμα να εκφράσει την άποψή του ή να επηρεάσει τις όποιες αποφάσεις τον αφορούν. 'Ο,τι χαρακτηρίζει δηλαδή ένα απολυταρχικό καθεστώς. Οπότε μια λύση μένει: η διαφοροποίηση των κανόνων της δημοκρατίας προς όφελος των πολιτών!
Το θέμα βέβαια είναι πιο σύνθετο, αφού στη δημοκρατία νεοφιλελεύθερου τύπου που ζούμε, η οικονομία, το κέρδος, οι αγορές... παίζουν πρωταρχικό ρόλο. Σε αυτό το σημείο όμως θα μείνουμε στο καθαρά πολιτικό επίπεδο για να εξετάσουμε ποιες βελτιώσεις μπορούμε να επιφέρουμε στον τρόπο που εφαρμόζονται οι δημοκρατικές διαδικασίες, ώστε ο απλός πολίτης να μπορεί να ελπίζει σε κάποιες βελτιώσεις υπέρ του.
Θα πρέπει όμως πρώτα να θέσουμε κάποιες βασικές παραδοχές. Ένα κράτος θα πρέπει να έχει μια κυβέρνηση. Αυτό το έχουμε και τώρα. Το πρόβλημα είναι να βρούμε πώς, το κόμμα που κέρδισε τις εκλογές, θα ελέγχεται συνεχώς ότι τηρεί τα υπεσχημένα με βάση τα οποία πείστηκαν οι πολίτες να το ψηφίσουν. Υπάρχουν κράτη, όπως η Ελβετία, που εφαρμόζουν το δημοψήφισμα σε κάθε περίπτωση που μια απόφαση αφορά μεγάλο ποσοστό πολιτών, οπότε αυτοί καλούνται να αποφασίσουν αν δέχονται το προτεινόμενο νομοσχέδιο. Στην Ελλάδα όμως δεν ξέρω κατά πόσο θα ήταν εφικτή η εφαρμογή μιας τέτοιας διαδικασίας. Και χρονοβόρα θα ήταν και κοστοβόρα! Χωρίς να υπολογίσουμε το γεγονός ότι πολλών ψηφοφόρων η άποψη επηρεάζεται περισσότερο από το κόμμα που υποστηρίζει και λιγότερο από το συμφέρον του!!!
Πώς λοιπόν μπορεί να ελέγχεται μια κυβέρνηση αν εφαρμόζει αυτά που είχε προτείνει και υποσχεθεί προεκλογικά; Η προσφορότερη λύση θα ήταν μέσα στο κοινοβούλιο από τους βουλευτές. Στη χώρα μας όμως, διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο η κομματική πειθαρχία. Ο βουλευτής δεν μπορεί να ψηφίσει διαφορετικά από αυτό που θέλει ο αρχηγός του κόμματος, αλλιώς διαγράφεται από αυτό. Πρώτα λοιπόν θα πρέπει να βρεθεί τρόπος να δίνεται η δυνατότητα σε κάθε βουλευτή να δικαιούται να έχει τη δική του άποψη και να ψηφίζει ανάλογα, όπως γίνεται στα κοινοβούλια των πολιτισμένων κρατών. Τι είναι αυτό που τους εμποδίζει;
Υπάρχουν νόμοι - με συνταγματική κάλυψη μάλιστα - που καλύπτουν/προστατεύουν τους πολιτικούς σε όποια ενέργεια και αν προβούν. (Ας είναι καλά ο Β.Βενιζέλος, ο προσφυώς αποκληθείς από το περιοδικό HOT DOC "νονός των νόμων" - διαβάστε εδώ). Και βασικά ο νόμος περί (μη) ευθύνης υπουργών, αλλά και η βουλευτική ασυλία. Αρχικά δεν βλέπω άλλη λύση από την κατάργηση κάθε νόμου, διάταξης ή οτιδήποτε άλλο προστατεύει βουλευτές και υπουργούς. Οπότε, αν και αυτοί αντιμετωπίζονται από τη δικαιοσύνη όπως κάθε πολίτης, δεν θα μπορούν να εξαναγκάζονται να ψηφίζουν αντισυνταγματικούς και ανθρωποφάγους νόμους, εφόσον θα κινδυνεύουν να μηνυθούν και να κλειστούν στη φυλακή! Επειδή σε αυτή την περίπτωση θα έχουν άλλοθι, ώστε να μπορούν να αρνηθούν να ψηφίσουν ό,τι τους επιβάλλει ο αρχηγός.
Πρώτο βήμα λοιπόν, η κατάργηση αυτών των προστατευτικών νόμων με την απαραίτητη συνταγματική τροποποίηση. Αρκεί σε όλες αυτές τις διαδικασίες να μη συμμετέχει ο συνήθης ύποπτος Β.Βενιζέλος. Διαφορετικά, ποιος ξέρει τι άλλα κόλπα θα σκαρφιστεί για να διατηρήσει το πολιτικό σύστημα αιχμάλωτο της ίδιας νοοτροπίας.
Με αυτό το πρώτο βήμα, οι πολιτικοί, αποκτώντας δική τους βούληση θα ανακτήσουν μεγάλο μέρος της χαμένης τους αξιοπιστίας απέναντι στους πολίτες που τώρα τους αποκαλούν πρόβατα. Και τα επόμενα βήματα ίασης της πληγωμένης δημοκρατίας μας θα γίνουν ευκολότερα.
Αλλά γι'αυτά θα επανέλθω σε προσεχές post.
