Κάποιες προβλέψεις διαψεύδονται... κάποιες άλλες όμως;

Δεν θα κρυφτώ. Είχα προβλέψει ότι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα κατάφερναν οι "ενδιαφερόμενοι" (εγχώριοι και αλλοδαποί) να εκλεγεί πρόεδρος της Δημοκρατίας, ώστε να συνεχιστεί αυτή η πολιτική της λιτότητας που τους βόλευε τόσο πολύ. Η πρόβλεψή μου αυτή δεν επιβεβαιώθηκε.
Θα προσπαθήσω να δικαιολογηθώ όμως.

Η πρόβλεψή μου βασιζόταν σε δυο σκέλη, ένα ντόπιο κι ένα εκ του εξωτερικού.

Το ντόπιο έχει να κάνει με τη διαπιστωμένη χαμηλή ποιότητα των βουλευτών, που στην πλειοψηφία τους είναι ή ανεπάγγελτοι ή αποτυχημένοι επαγγελματίες. Αρκετοί από αυτούς είναι "προϊόντα" οικογενειοκρατίας. Όλοι αυτοί, λοιπόν, δεν είναι σίγουροι αν θα καταφέρουν να εκλεγούν στις εκλογές της 25ης του επόμενου μηνός. Θα ήθελαν λοιπόν να παρατείνουν τη διάρκεια αυτής της Βουλής, προκειμένου να προσποριστούν για λίγο καιρό ακόμα τα όχι λίγα ούτε ευκαταφρόνητα οφέλη που έχουν φροντίσει να διατηρήσουν ακόμα και αυτά τα τελευταία μνημονιακά χρόνια, τον ίδιο καιρό που η πλειοψηφία τους ψήφιζε τον ένα μετά τον άλλο νόμους που πτωχοποιούσαν τους πολίτες. Κάποιοι μάλιστα, χρειάζονταν λίγους μήνες ακόμα, προκειμένου να δικαιούνται βουλευτική σύνταξη (οι προϋποθέσεις που προβλέπονται για τους βουλευτές δεν έχουν καμία σχέση -φυσικά- με αυτές που προβλέπονται για τους ιθαγενείς πολίτες).  Ακόμα, πίστευα ότι κάποιοι θα ακολουθούσαν το δρόμο του Μελά, του Νταβρή και άλλων ομοίων. Μάλλον αδίκησα όσους έμειναν σταθεροί στις θέσεις τους. Αυτό είναι καλό! Βέβαια, κάποιοι είχαν ήδη κλείσει συμφωνίες που τους έδιναν ελπίδες να διατηρηθούν στο ελληνικό πολιτικό προσκήνιο.

Η συνέντευξη του Τομά Πικετί στα ΝΕΑ

Χθες αναδημοσίευσα τη συνέντευξη του Τομά Πικετί που δημοσιεύτηκε στην Καθημερινή. Σήμερα, όπως είχα προαναγγείλει, αναρτώ τη συνέντευξη που δόθηκε σε δημοσιογράφο* της εφημερίδας ΤΑ ΝΕΑ, που -αψηφώντας τη διαφορά μεγεθών - δεν μπορεί να κρύψει την αντιμετώπιση του παγκόσμιας αναγνώρισης οικονομολόγου με κριτική διάθεση, κάτι που ίσως είναι φυσικό, αν λάβουμε υπόψη την ιδεολογικοπολιτικοοικονομική τοποθέτηση της εφημερίδας.

Όλα άρχισαν από μια απλή και θεμελιώδη μαθηματική ανισότητα: r > g. Το γράμμα r, από την αγγλική λέξη return, ορίζει το ποσοστό απόδοσης του κεφαλαίου, το πόσο αποδίδει δηλαδή κατά μέσο όρο το κεφάλαιο στη διάρκεια ενός έτους, με τη μορφή κερδών, μερισμάτων, τόκων, μισθωμάτων και άλλων κεφαλαιακών εισοδημάτων, ως ποσοστό της αξίας του. Το γράμμα g, από τη λέξη growth, αντιπροσωπεύει τον ρυθμό της μεγέθυνσης, δηλαδή την ετήσια αύξηση του εισοδήματος και της παραγωγής.

Ο Τομά Πικετί πραγματοποίησε έναν άθλο. Ή, μάλλον, δύο. Απέδειξε ότι η ανισότητα αυτή, που ήταν κανόνας μέχρι τον 19ο αιώνα, φαίνεται πως θα ξαναγίνει κανόνας και τον 21ο. Οταν όμως το ποσοστό απόδοσης του κεφαλαίου υπερβαίνει τον ρυθμό της μεγέθυνσης, αυτό σημαίνει ότι οι περιουσίες που προέρχονται από το παρελθόν ανακεφαλαιοποιούνται ταχύτερα από την παραγωγή και τα εισοδήματα. «Στις συνθήκες αυτές» τονίζει ο συγγραφέας σε ένα βιβλίο που έχει γίνει παγκόσμιο μπεστ-σέλερ και μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Πόλις, «είναι σχεδόν αναπόφευκτο οι κληρονομημένες περιουσίες να κυριαρχούν γενικά επί των περιουσιών που συγκροτούνται στη διάρκεια του εργασιακού βίου, και η συγκέντρωση του κεφαλαίου να φτάνει σε επίπεδα εξαιρετικά υψηλά και δυνητικά ασύμβατα με τις αξιοκρατικές αξίες και τις αρχές κοινωνικής δικαιοσύνης πάνω στις οποίες έχουν θεμελιωθεί οι σύγχρονες δημοκρατικές κοινωνίες μας».
Με άλλα λόγια, οι ανισότητες αυξάνονται. Και η αύξηση των ανισοτήτων απειλεί τη δημοκρατία. Τέρμα το αμερικανικό όνειρο, αντίο αξιοκρατία, καλώς ήλθατε στην εποχή του Μαρσέλ Προυστ. Ονειρεύεσαι να γίνεις πλούσιος; 
Φρόντισε να κληρονομήσεις κάτι και άσ’ το να αβγατίσει. Αλλιώς, σκάσε και δούλευε.

Συνέντευξη του Τομά Πικετί στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Τις προηγούμενες μέρες, με την ευκαιρία της κυκλοφορίας του βιβλίου best seller του Τομά Πικετί στα ελληνικά, δημοσιεύτηκαν συνεντεύξεις του στις εφημερίδες ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ και ΤΑ ΝΕΑ. Είναι κρίμα που και οι δυο δημοσιεύτηκαν σε φιλομνημονιακές εφημερίδες με αποτέλεσμα να μην τονιστούν τα σημεία του έργου του που το τοποθέτησαν στην κορυφή των βιβλίων που έχουν γραφεί για οικονομικά θέματα, τα τελευταία χρόνια.
Σήμερα αναδημοσιεύω τη συνέντευξή του από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ και αύριο θα αναδημοσιεύσω εκείνη από ΤΑ ΝΕΑ.

Τον αποκαλούν «ροκ σταρ» της οικονομικής επιστήμης και το τελευταίο του βιβλίο «Κεφάλαιο στον 21ο αιώνα», μία συγκριτική μελέτη για τις ανισότητες στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ από τον 18ο αιώνα μέχρι σήμερα, προκάλεσε -και λόγω τίτλου- ενδιαφέροντες παραλληλισμούς με τον Καρλ Μαρξ. Ο νομπελίστας Πολ Κρούγκμαν προέβλεψε ότι το έργο του Γάλλου οικονομολόγου Τομά Πικετί αλλάζει τον τρόπο θεώρησης της οικονομικής επιστήμης. «Δεν θα ξαναμιλήσουμε ποτέ για τον πλούτο και την ανισότητα με τον ίδιο τρόπο που το κάναμε μέχρι σήμερα», έγραψε στη διθυραμβική βιβλιοκριτική του για το «Κεφάλαιο». Ταυτόχρονα όμως το βιβλίο, που μονοπώλησε επί μακρόν τις λίστες των μπεστ σέλερ παγκοσμίως, δέχθηκε σκληρή κριτική από το αντίπαλο στρατόπεδο. Ειδικά οι Financial Times επιδόθηκαν σε μια εκστρατεία αποδόμησης του «Κεφαλαίου», αμφισβητώντας τα στοιχεία στα οποία βασίστηκε. Στο τέλος της χρονιάς, όμως, ακόμη και η βρετανική εφημερίδα αναγνώρισε εμμέσως την ήττα της, ανακηρύσσοντας το έργο του το σημαντικότερο οικονομικό βιβλίο του 2014. Ο Τομά Πικετί απάντησε στις γραπτές ερωτήσεις της «Κ» επί τη ευκαιρία της κυκλοφορίας του βιβλίου του στην Ελλάδα.
– Σας αποκαλούν τον νέο Καρλ Μαρξ, αν και δεν θεωρείστε μαρξιστής. Ποιο είναι το σχόλιό σας γι’ αυτήν τη σύγκριση; Είναι αλήθεια ότι δεν έχετε διαβάσει το πρωτότυπο «Κεφάλαιο»;
– Φυσικά έχω διαβάσει Μαρξ! Στο βιβλίο μου προσπαθώ να τοποθετήσω τη μελέτη της διανομής και της μεγάλης χρονικής διάρκειας στο επίκεντρο της οικονομικής σκέψης. Κατά μία έννοια, λοιπόν, ακολουθώ την παράδοση της πολιτικής οικονομίας του 19ου αιώνα. Ωστόσο το βιβλίο μου είναι πολύ διαφορετικό από αυτό του Μαρξ: είναι πολύ λιγότερο θεωρητικό και πολύ περισσότερο ιστορικό. Επίσης, ελπίζω, αρκετά πιο ευκολοδιάβαστο. Το βιβλίο μου καταπιάνεται με την ιστορία της διανομής εισοδήματος και πλούτου στη διάρκεια τριών αιώνων και σε πάνω από 20 χώρες. Ξεκινά από ιστορικές αποδείξεις και στη συνέχεια αποπειράται να κατανοήσει πολλές οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές διαδικασίες, που οδήγησαν σε παρατηρηθείσες εξελίξεις.

Οι 180 του φόβου εναντίον των 121 της οργής (του Στ. Λυγερού)

Πραγματοποιήθηκε χθες η πρώτη από τις τρεις προβλεπόμενες ψηφοφορίες για εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας με αποτέλεσμα κατώτερο από τις κυβερνητικές προσδοκίες. Αν και όλα μπορούν να συμβούν, φαίνεται απίθανο να εκλεγεί ο Στ.Δήμας κατά την τρίτη και καθοριστική ψηφοφορία. Πιθανόν να έχουμε διάφορες πρωτοβουλίες, προκειμένου να μη χαθεί η εξουσία από τα "οικεία" προς τους δανειστές πρόσωπα. Ποιες θα είναι αυτές οι πρωτοβουλίες (εφόσον υπάρξουν) μένει να το δούμε τις ημέρες που θα ακολουθήσουν.

Ο κ.Σταύρος Λυγερός, στο άρθρο του που αναδημοσιεύω από το ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ της Κυριακής που πέρασε (πριν, βέβαια, από την πρώτη ψηφοφορία) περιγράφει την κατάσταση που θα διαμορφωθεί ανάλογα με τα αποτελέσματα των ψηφοφοριών που έχουν ήδη ξεκινήσει και βασικά εκείνης της 29ης Δεκεμβρίου.

Μετά από μια περίοδο ασάφειας, η κυβέρνηση έκανε το βήμα. Επέσπευσε τη διαδικασία εκλογής Προέδρου Δημοκρατίας και κατ' επέκταση το ξεκαθάρισμα του πολιτικού τοπίου. Στις 29 Δεκεμβρίου θα γνωρίζουμε οριστικά αν θα στηθούν κάλπες ή όχι. Ένδειξη για το πού πάνε τα πράγματα θα έχουμε 12 ημέρες νωρίτερα, όταν ολοκληρωθεί η πρώτη ψηφοφορία.

Τότε θα δούμε πόσες βουλευτικές ψήφους θα συγκεντρώσει ο Σταύρος Δήμας κι από εκείνο το αποτέλεσμα θα κριθεί αν θα προκύψει ή όχι δυναμική για την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας. Δεν αποκλείονται, βεβαίως, αλλαγές στη στάση κάποιων βουλευτών στην τρίτη και κρίσιμη ψηφοφορία.Αυτή τη στιγμή, η συμπολίτευση δείχνει να μη συγκεντρώνει τους 180. Επειδή όμως, το πολιτικό διακύβευμα είναι εξαιρετικά κρίσιμο (η προκήρυξη πρόωρων εκλογών και κατά πάσα πιθανότητα η αλλαγή κυβέρνησης), δεν υπάρχουν βεβαιότητες. Tις επόμενες ημέρες, άλλωστε, θα κλιμακωθεί σε πρωτοφανή βαθμό ο ψυχολογικός πόλεμος με κύριο όπλο την πρόκληση φόβου και την πολιτική εκμετάλλευσή του. Στόχος, σε πρώτη φάση, είναι ο πειθαναγκασμός των βουλευτών να ψηφίσουν για εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας. Αν δεν συγκεντρωθούν οι αναγκαίες 180 ψήφοι, σε δεύτερη φάση, ο στόχος θα είναι να αποτραπεί η εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, ή τουλάχιστον να συρρικνωθεί όσο το δυνατόν περισσότερο το νικηφόρο ποσοστό του.Στην περίπτωση που η κυβέρνηση Σαμαρά καταφέρει να παρακάμψει τον σκόπελο της προεδρικής εκλογής, θα παρατείνει τον βίο της θεωρητικά μέχρι τον Ιούνιο του 2016, οπότε λήγει η τετραετία. Δεν αποκλείεται, όμως, να μην αντέξει μέχρι τότε. Το ΠΑΣΟΚ έχει μετατραπεί σε αδύναμο κρίκο. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, η έμμεση προαναγγελία ίδρυσης κόμματος από τον Γιώργο Παπανδρέου να πυροδοτήσει τις διαλυτικές τάσεις που υφέρπουν, έστω κι αν ο πρώην πρωθυπουργός δεν έχει πρόθεση να ανατρέψει την κυβέρνηση.

Πόσα χρόνια θα επιζήσει η ευρωζώνη κάτω απ'αυτές τις συνθήκες;

Πολλές φωνές ακούγονται σε ολόκληρη την ευρωζώνη για τον κίνδυνο που θα διατρέξει το "γερμανικής κοπής" κοινό νόμισμα στην περίπτωση που στην Ελλάδα ανέλθει στην εξουσία ο ΣΥΡΙΖΑ. Όμως, πιο ηχηρές είναι οι αντιδράσεις απέναντι στο ευρώ σε δυο άλλες (σημαντικές) χώρες: τη Γαλλία και την Ιταλία. 
Στη Γαλλία, προηγείται σε δημοτικότητα η Λεπέν, η οποία έχει διατρανώσει την θέση της να βγάλει τη χώρα της από το ευρώ, σε περίπτωση που κερδίσει τις επόμενες εκλογές. Βέβαια, μέχρι τότε, υπάρχει αρκετός χρόνος, ο αναβρασμός όμως των γάλλων πολιτών απέναντι στη λιτότητα που τους επιβάλλεται στο όνομα του ευρώ φουντώνει κάθε μέρα που περνάει.
Και στην Ιταλία η γνώμη των πολιτών απέναντι στο ευρώ δεν είναι καλύτερη. Οι ευρωσκεπτικιστές αυξάνονται και τα κόμματα που θέλουν να αλιεύσουν ψήφους, τηρούν αρνητική στάση απέναντί του. Πιο αναλυτικά όμως, περιγράφει την εν λόγω κατάσταση ο ιταλός πολιτικός αναλυτής Vincenzo Scarpetta.


Εξελίσσεται η Ιταλία, ως η πιο anti-euro χώρα στην ευρωζώνη;
(του Vincenzo Scarpetta)
 
Ένας συνεχώς αυξανόμενος αριθμός πολιτικών κομμάτων στην Ιταλία, εκφράζουν δημοσίως την αντίθεσή τους στο ευρώ, και ένας όλο και περισσότερο μεγαλύτερος αριθμών Ιταλών, θεωρούν πως το ενιαίο νόμισμα είναι κακό για την χώρα. Θα αναγκαστεί ο Matteo Renzi να υιοθετήσει μια πιο αυστηρή στάση κατά της λιτότητας στην Ευρώπη για να αποφύγει να χάσει ψηφοφόρους προς το στρατόπεδο των κομμάτων κατά του ευρώ στο εσωτερικό;

Υπάρχουν χώρες όπως η Ισπανία και η Ελλάδα, όπου κόμματα όπως το Podemos και ο ΣΥΡΙΖΑ προηγούνται στις δημοσκοπήσεις. Έχουμε χαρακτηρίσει αυτά τα κόμματα ως “σκιώδεις ευρωσκεπτικιστές”, δηλαδή όχι ανοιχτά εναντίον του ενιαίου νομίσματος, αλλά υποστηρικτές οικονομικών πολιτικών που είναι ασυμβίβαστες με την ιδιότητα μέλους του ευρώ.
Και στη συνέχεια υπάρχει και η Ιταλία, όπου ένας αυξανόμενος αριθμός κομμάτων εκφράζουν δημοσίως την αντίθεσή τους στο ευρώ.

Νταβρής, άλλο ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ανάλγητου βουλευτή

Είναι κάποιοι βουλευτές, των οποίων την ύπαρξη αγνοούμε, μέχρι να συμβεί κάτι που θα τους βγάλει από την αφάνεια και θα τους μάθουμε όλοι, όχι απαραίτητα για κάποια καλή τους ενέργεια.
 
Ένας από αυτούς, το όνομα του οποίου δεν είχα ξανακούσει μέχρι πριν λίγες μέρες, είναι κάποιος Νταβρής. Ο λόγος που τον συναντώ σε όποιο κανάλι γυρίσω, είναι ότι δήλωσε πως θα ψηφίσει "ναι" στην ψηφοφορία για πρόεδρο Δημοκρατίας. Έτσι τα συστημικά ΜΜΕ - που φυσικά δεν θα έχαναν την ευκαιρία - τον βγάζουν συνέχεια στα παράθυρα κι αυτός με περισσό θράσος παραθέτει τα παιδαριώδη επιχειρήματά του.

Η αιτία που με έκανε να καθίσω να ασχοληθώ με ένα τέτοιο άτομο είναι αυτό που τον άκουσα να εκστομίζει πριν λίγη ώρα στο Σκάι, ότι δηλαδή ο ελληνισμός επιβίωσε για χιλιετίες δεν θα εξαφανιστεί επειδή μειώθηκαν οι συντάξεις. Μάλιστα, έτσι ακριβώς! Εδώ θα μπορούσα να συνεχίσω το επιχείρημά του με κάτι σαν "δεν θα χαθεί ο ελληνισμός, επειδή οι πολίτες θα πληρώσουν παραπάνω φόρους" ή "δεν θα χαθεί ο ελληνισμός, επειδή οι μισοί έλληνες δεν θα έχουν δουλειά" και άλλα πολλά και γνωστά σε όσους πατούν το χώμα αυτής της χώρας, αντί να κινούνται σε ένα παράλληλο σύμπαν. 

Ακτινογραφία του Δημόσιου Χρέους (του Γ.Βαρουφάκη)

Όλοι μιλάμε για το δημόσιο χρέος, αλλά πόσοι ξέρουν πού ακριβώς χρωστάει το ελληνικό κράτος;
Ο Γ.Βαρουφάκης, στο άρθρο του που αναδημοσιεύω από το πιο πρόσφατο τεύχος του HOT DOC, παραθέτει αναλυτικά τα ποσά που συνθέτουν το ελληνικό χρέος και - το σπουδαιότερο - πού τα οφείλουμε και πότε πρέπει να τα δώσουμε.

Ακτινογραφία του Δημόσιου Χρέους

Μια ματιά στην αριθμητική του χρέους εξηγεί γιατί η κυβέρνηση βρίσκεται σε κατάσταση νευρικού κλονισμού. Το συνολικό ποσό που χρωστά το ελληνικό Δημόσιο σήμερα είναι 321,7 δισ. ευρώ.

Από το συνολικό ποσό,
• τα 154 δισ. τα χρωστάμε (α) στο EFSF (Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) και (β) στο ΔΝΤ, ως απόρροια του 2ου Μνημονίου, για τα οποία δεν προβλέπονται αποπληρωμές τόκων με μετρητά πριν το 2022 αλλά οι τόκοι προστίθενται μέρα μπαίνει-μέρα βγαίνει στην τελική «λυπητερή»
• τα 53 δισ. τα χρωστάμε από το 1ο Μνημόνιο στους εταίρους της ΕΕ, για τα οποία καταβάλλουμε τόκους προσδιοριζόμενους από το αυξομειούμενο επιτόκιο Euribor συν ένα «καπέλο» ίσο με 1,5% (σήμερα το Euribor κυμαίνεται στο 0,33%)
• τα 30 δισ. σε ιδιώτες (βασικά σε hedge funds) που κατέχουν τα μετά το PSI ομόλογα, τα οποία τοκίζονται με επιτόκιο 2%
• τα 15 δισ. στην ΕΚΤ, που δεν μας χρεώνει τόκους
• τα υπόλοιπα 69,6 δισ. στις τράπεζες υπό την μορφή βραχυπρόθεσμων έντοκων γραμματίων, τα οποία αποπληρώνονται κάθε μερικούς μήνες με έκδοση νέων (και με αποτέλεσμα αυτής της μετακύλισης, βεβαίως, τη συσσώρευση τόκων). 

Όσον αφορά τις αποπληρωμές, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει πως ανέρχονται στο 4,3% του ΑΕΠ της χώρας, δηλαδή περί τα 7,7 δισ. ευρώ ετησίως.

Ολοταχώς προς εθνικές εκλογές πηγαίνει η χώρα

Ο Γ.Δελαστίκ αναλύει στο άρθρο του, που αναδημοσιεύω από το σημερινό ΕΘΝΟΣ, την πολιτική κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί μετά τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών, την επίσπευση, δηλαδή, της προεδρικής εκλογής και την πρόταση για την Προεδρία της Δημοκρατίας του Σταύρου Δήμα.
Αυτή την ώρα (παρά την άποψη που έχω διατυπώσει στο παρελθόν, ότι θα βρεθούν πρόθυμοι βουλευτές που θα ψηφίσουν τον όποιο υποψήφιο, ώστε να συμπληρωθεί ο επιθυμητός αριθμός των 180) φαίνεται ότι τα κουκιά δεν βγαίνουν. Έχουμε όμως αρκετές μέρες μπροστά μας και δεν θα παραξενευτώ αν βρεθούν όσοι χρειάζονται που, βάζοντας το προσωπικό τους συμφέρον πάνω από αυτό των πολιτών που τους ψήφισαν,  θα επιτρέψουν στην υποτελή στους ξένους συγκυβέρνηση να ολοκληρώσει το καταστρεπτικό για τους έλληνες έργο της.

Ολοταχώς προς εθνικές εκλογές πηγαίνει η χώρα 

Ξεκαθαρίζει το πολιτικό τοπίο. Σωστά έκανε η κυβέρνηση που έφερε σχεδόν δύο μήνες νωρίτερα τις ψηφοφορίες για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Όσο για το πρόσωπο του Σταύρου Δήμα που επέλεξε ως υποψήφιο, εμάς δεν μας πέφτει λόγος να κρίνουμε την επιλογή της. Αυτόν ήθελε ο Αντώνης Σαμαράς, αυτόν επέλεξε. Φυσικά και ο πρωθυπουργός γνωρίζει πολύ καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον, ποιον δεξιό πολιτικό θα προτείνει ως υποψήφιο Πρόεδρο της Δημοκρατίας, γιατί αυτός γνωρίζει ποιους στόχους θέλει να πετύχει εντός της δεξιάς παράταξης. Το μόνο που μπορούμε να πούμε εμείς ως πολιτικοί αναλυτές είναι πως η επιλογή Δήμα, κατά κανέναν τρόπο, δεν μπορεί να ερμηνευθεί ως απόπειρα διεύρυνσης προς τα αριστερά του πολιτικού φάσματος. Δεν γνωρίζουμε αν η κυβέρνηση εκτιμά πως έχει ούτως ή άλλως συσπειρώσει πάνω από 180 βουλευτές σε εντελώς άλλη βάση από την ιδεολογικοπολιτική, οπότε όποιον και να πρότεινε ως υποψήφιο Πρόεδρο της Δημοκρατίας, οι πρόθυμοι και συσπειρωμένοι 180 θα τον ψήφιζαν οπωσδήποτε, όποιος και αν ήταν.

H Γερμανία είναι το πρόβλημα της Ευρώπης

Δείτε αυτό το απόσπασμα από μια συνέντευξη της
Τζαγιάτι Γκος στο The Real News Network στις 22-04-2010:
 
Το πρόβλημα στην Ευρώπη δεν είναι ότι η Ελλάδα δεν ήταν φρόνιμη ή ότι η οικονομία της Ισπανίας βρίσκεται σε μαύρα χάλια. Το πρόβλημα είναι ότι η Γερμανία κάνει αυτό ακριβώς για το οποίο κατηγορούσαμε και την Κίνα.
Διατηρεί δηλαδή πολύ μεγάλο εμπορικό πλεόνασμα. Επιτυγχάνει πολύ υψηλή παραγωγικότητα χωρίς να αυξάνει τους πραγματικούς μισθούς. Και έτσι κάνει ολόκληρη την υπόλοιπη Ευρώπη λιγότερο ανταγωνιστική απέναντι στη Γερμανία. Κανονικά το πρόβλημα θα αντιμετωπιζόταν με τα επιτόκια. Αυτό όμως δεν μπορεί να γίνει λόγω της νομισματικής ενοποίησης. Λένε, λοιπόν, ότι η Ελλάδα ήταν άσωτη, ενώ το πραγματικό πρόβλημα ήταν ότι δεχόταν πολύ μεγάλες εισροές κεφαλαίου. Αυτό οδήγησε σε αυξήσεις των τιμών πολύ μεγαλύτερες από αυτές που είχαμε στη Γερμανία. Και έτσι η Ελλάδα έγινε λιγότερο ανταγωνιστική...

ΠΑΣΟΚ, εις τα εξ ων συνετέθη (του Στ.Λυγερού)

Αυτή την περίοδο ο Σαμαράς με την ομάδα του έχει εντείνει τις προσπάθειές του να αποδυναμώσει τα όμορα με τη ΝΔ δεξιά, κεντροδεξιά και ακροδεξιά κόμματα ώστε, είτε να αυξήσει τον αριθμό των βουλευτών που θα στηρίξουν την όποια επιλογή του για πρόεδρο δημοκρατίας, είτε να προσελκύσει όσους περισσότερους ψηφοφόρους αυτών των κομμάτων μπορέσει στη μεγάλη δεξιά δεξαμενή.
Έτσι έχουν αφήσει σε δεύτερη μοίρα τον πόλεμο που μαίνεται στο εσωτερικό του συνεταίρου τους. Στο ΠΑΣΟΚ έχουν βγει τα μαχαίρια και ο κ.Σταύρος Λυγερός ασχολείται με τα τεκτενόμενα σε αυτό το πάλαι ποτέ κραταιό κόμμα στο άρθρο του που αναδημοσιεύω στη συνέχεια.

Γιώργος εντός, εκτός και επί τα αυτά

Πριν από μερικά χρόνια μία εσωκομματική ρήξη στο ΠΑΣΟΚ θα αποτελούσε ζήτημα για την πολιτική σταθερότητα στη χώρα. Σήμερα, δεν είναι τίποτα περισσότερο από θύελλα σε μελανοδοχείο. Με δεδομένο ότι -όπως επιβεβαιώθηκε από την επιστολή του- ο Γιώργος Παπανδρέου δεν προτίθεται να αποσύρει την εμπιστοσύνη του από την κυβέρνηση Σαμαρά, η σύγκρουσή του με τον Βενιζέλο αφορά αποκλειστικά και μόνο το ποιος από τους δύο θα είναι το αφεντικό στα ερείπια του άλλοτε κραταιού Κινήματος.
Είναι αξιοσημείωτο ότι οι δύο πρωταγωνιστές της εσωκομματικής σύγκρουσης δικαιούνται εξίσου τον τίτλο του μεγάλου κατεδαφιστή. Ο μεν Γιώργος Παπανδρέου άρχισε και προώθησε με εντυπωσιακό ρυθμό την πολιτικο-εκλογική αποδόμηση του ΠΑΣΟΚ. Ο δε διάδοχός του στην αρχηγία Βενιζέλος την ολοκληρώνει με τον ίδιο ζήλο και την ίδια αποτελεσματικότητα. Μία αποδόμηση εξίσου εντυπωσιακή με τη θυελλώδη επέλαση του ΠΑΣΟΚ προς την εξουσία (1974-81) και την εδραίωσή του ως ηγεμονικής πολιτικής δύναμης στις δεκαετίες που ακολούθησαν. Η διαδικασία ιδεολογικοπολιτικής μετάλλαξης του ΠΑΣΟΚ είχε αρχίσει πριν από χρόνια. Η διάρρηξη των δεσμών του με την παραδοσιακή εκλογική πελατεία του, όμως, άρχισε τον Μάιο 2010, όταν ο υιός του γενάρχη διέβη τον Ρουβίκωνα εγκλωβίζοντας την Ελλάδα στη μέγγενη των μνημονίων. 

Ήταν πράγματι η Ελλάδα άτακτη;

Το κείμενο που αναδημοσιεύω σήμερα κινείται στο ίδιο μήκος κύματος με το άρθρο του Paul Krugman που ανήρτησα χθες. Δείχνει και αυτό τον πραγματικό ένοχο για την κρίση στην ευρωζώνη, που δεν είναι η Ελλάδα αλλά η Γερμανία. Και υποστηρίζει με στοιχεία, αυτό που και με άλλα posts έχω υποστηρίξει στο παρελθόν, ότι είναι προπαγανδιστικό παραμύθι πως η χώρα μας είχε "ξεφύγει", με αποτέλεσμα η επιβαλλόμενη σε αυτήν τιμωρία να έχει καταστεί αναπόφευκτη.
Εννοείται πως δεν υποστηρίζω ότι όσα γίνονταν στην Ελλάδα ήταν καλά καμωμένα, αλλά πως δεν ήταν σε τέτοιο βαθμό διαφορετικά από όσα γίνονταν και στις άλλες χώρες της ευρωζώνης, που να της αξίζει τιμωρία. Και οπωσδήποτε η αναδημοσίευση του συγκεκριμένου κειμένου (πρόκειται για απόσπασμα* από το βιβλίο του Zoltán Pogátsa με τίτλο "The Political Economy of the Greek Crisis") δεν πρέπει να θεωρηθεί προσπάθεια αθώωσης του Ανδρέα Παπανδρέου - στην πολιτική του οποίου αναφέρεται αρκετές φορές - και του τρόπου που κυβέρνησε. Άλλωστε ο συγγραφέας του είναι ούγγρος καθηγητής πολιτικής οικονομίας και, φυσικά, δεν έχει καμία σχέση με τα εγχώρια πολιτικά παιχνίδια.

Η καθιερωμένη παγκοσμίως –ή «γερμανική»– αφήγηση για την Ελλάδα περιγράφει μια χώρα που είναι αποκλειστικά υπεύθυνη για την κρίση της: ο υπέρογκος δημόσιος τομέας προκάλεσε υπέρμετρη δημόσια δαπάνη, ενώ οι πολίτες αμείβονταν με υπερβολικά υψηλούς μισθούς που, όμως, δεν ήταν διατηρήσιμοι. Εν ολίγοις, κάτι σαν τον αισώπειο μύθο του έλληνα τζίτζικα και του γερμανού μέρμηγκα. Αν αυτή η αφήγηση ήταν ακριβής, τότε το φάρμακο του Σόιμπλε και της Τρόικας θα είχε αποδειχθεί επαρκές: περικοπή του μεγέθους του κράτους και των αμοιβών των πολιτών. Περί αυτού πρόκειται, είτε το πει κανείς λιτότητα, μισθολογική συγκράτηση ή εσωτερική υποτίμηση για να χρυσώσει τεχνοκρατικά το χάπι. Δυστυχώς, όμως, αυτή η αφήγηση δεν αντέχει τη δοκιμασία των εμπειρικών στοιχείων.      

   Ακόμη και με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, το επίπεδο του ελληνικού χρέους δεν αυξήθηκε σημαντικά στη διάρκεια της δεκαετίας που η χώρα βρέθηκε στην ευρωζώνη, το 2001-2009. Σύμφωνα με τη Eurostat, οι δημόσιες δαπάνες την ίδια περίοδο ήταν στον μέσο όρο της ΕΕ, χαμηλότερα από εκείνες της Γερμανίας, ενώ οι δαπάνες του ελληνικού κράτους για τους δημοσίους υπαλλήλους ήταν μόλις μισή εκατοστιαία μονάδα πάνω από τον μέσο όρο των χωρών της Ε.Ε. Ακόμη και ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων δεν ήταν πολύ μεγαλύτερος αναλογικά με τον πληθυσμό της χώρας. Το πρόβλημα δεν ήταν ποτέ το μέγεθος του κράτους. Τα πραγματικά ζητήματα επί δεκαετίες ήταν τα μειωμένα δημόσια έσοδα, οι πολύ υψηλές δαπάνες για τόκους και η αποβιομηχάνιση. Κανένα από αυτά, όμως, δεν αντιμετωπίστηκε από τη λανθασμένη συνταγή της Τρόικας, που όπως συμβαίνει συνήθως με τις λανθασμένες συνταγές, επιδείνωσε την κατάσταση του ασθενούς.

Ποιοι είναι οι κακοί ευρωπαίοι κατά τον Paul Krugman;

Αίσθηση προκάλεσε σε όλον τον κόσμο και ιδιαίτερα στην Ευρώπη το χθεσινό άρθρο του Paul Krugman στους New York Times. Ένα άρθρο που αναφέρεται στην οικονομική πολιτική που εφαρμόζεται στην ευρωζώνη και που μας αφορά ως χώρα.
(Ακολουθεί μετάφραση που δημοσιεύτηκε στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ) 

Being Bad Europeans
by Paul Krugman, nytimes.com

The U.S. economy finally seems to be climbing out of the deep hole it entered during the global financial crisis. Unfortunately, Europe, the other epicenter of crisis, can’t say the same. Unemployment in the euro area is stalled at almost twice the U.S. level, while inflation is far below both the official target and outright deflation has become a looming risk.

Investors have taken notice: European interest rates have plunged, with German long-term bonds yielding just 0.7 percent. That’s the kind of yield we used to associate with Japanese deflation, and markets are indeed signaling that they expect Europe to experience its own lost decade.
Why is Europe in such dire straits? The conventional wisdom among European policy makers is that we’re looking at the price of irresponsibility: Some governments have failed to behave with the prudence a shared currency requires, choosing instead to pander to misguided voters and cling to failed economic doctrines. And if you ask me (and a number of other economists who have looked hard at the issue), this analysis is essentially right, except for one thing: They’ve got the identity of the bad actors wrong.