30 Δεκεμβρίου 2025

Στωικισμός: μια πολύ σύντομη εισαγωγή

Ο στωικισμός είναι μια φιλοσοφική σχολή που πήρε το ό­νομά της από την Ποικίλη Στοά, ένα περίστυλο κτίριο στην Αθήνα, όπου δίδαξαν οι πρώτοι εκπρόσωποί της.

Η σχολή ιδρύθηκε από τον Ζήνωνα τον Κιτιέα, ο οποίος εγκαταστάθηκε στην Αθήνα το 313 π.Χ. Μετά τον Ζήνωνα, σημαντικότερος εκπρόσωπος της σχολής υπήρξε ο Χρύσιπ­πος από τους Σόλους (π. 280-208 π.Χ.), ο οποίος άφησε εκτεταμένο έργο για σχεδόν κάθε φιλοσοφικό θέμα και θε­μελίωσε τις αυθεντικές στωικές θέσεις.

Ο στωικισμός συχνά αυτοπαρουσιαζόταν -ιδιαίτερα στο ξεκίνημά του- σκόπιμα, κάτω από ένα σκληρό φως, δίνο­ντας έμφαση σε δόγματα που απέχουν πολύ από την κοι­νή λογική, τόσο που θεωρήθηκαν παράδοξα. 
Ωστόσο, ως φιλοσοφία είναι ολιστικός - που σημαίνει πως τα μέρη του μπορούν να αναπτυχθούν ξεχωριστά, αλλά τελικά ο σκο­πός είναι να κατανοηθεί το καθένα σε σύνδεση με τα υπό­λοιπα. 

Οπότε τα στωικά «παράδοξα» όλο και περισσότερο αποκτούν νόημα και πειστικότητα όσο αξιολογούνται με βάση το υπόβαθρο των στωικών επιχειρημάτων και των ιδεών που συνδέονται με αυτά. Υπάρχουν λοιπόν πολλοί τρόποι να διδάξεις τον στωικισμό. Από πού θα ξεκινήσεις, εξαρτάται από το επίπεδο ενδιαφέροντος και εξοικείωσης του ακροατηρίου.

Ο Επίκτητος, ένας από τους ύστερους Στωικούς (π. 50-130 μ.Χ.), δίδασκε με τρόπο που απα­ντούσε άμεσα στα ηθικά και κοινωνικά ενδιαφέροντα του ακροατηρίου του, και επιτομές της διδασκαλίας του συνέ­χισαν να χρησιμοποιούνται ως γλαφυρές εισαγωγές στη στωική σκέψη. Η καθολικότητα του στωικισμού αναδεικνύεται από το γεγονός ότι ο Επίκτητος, ένας πρώην δούλος, άσκησε μεγάλη επιρροή στον Ρωμαίο αυτοκράτορα Μάρκο Αυρήλιο (121-180).
GreekBloggers.com