16 Ιανουαρίου 2015

Μπορούμε να ελπίζουμε σε αναστροφή της πτωτικής πορείας μας;

Μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη του αρθρογράφου και συγγραφέα Βασίλη Παζόπουλου διάβασα σήμερα, μια συνέντευξη στην οποία παραθέτει απόψεις που συμβαδίζουν σε μεγάλο βαθμό με αυτές που αναδημοσιεύει συνήθως αυτό το blog. Ο λόγος που αναδημοσιεύω την εν λόγω συνέντευξη είναι ότι δεν είναι συνηθισμένο κάποιος που αρθρογραφεί σε site προσκείμενο στο κεφάλαιο και που δηλώνει νεοφιλελεύθερος να υποστηρίζει την κυβερνητική επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ, οπότε το σκεπτικό του δεν μπορεί παρά να παρουσιάζει ξεχωριστό ενδιαφέρον.
(Η συνέντευξη δόθηκε στην κα Βικτώρια Τράπαλη)
Πριν λίγες μόλις μέρες παρουσιάσατε το βιβλίο σας "Επενδυτές Χωρίς Σύνορα". Είστε οικονομολόγος, αναλυτής χρηματιστηριακών αξιών, αρθρογραφείτε στο Capital, βιοπορίζεστε λίγο πολύ μια εικοσαετία ασχολούμενος με κερδοφόρες επενδύσεις. Ως άνθρωπο των αγορών, σας φοβίζει η προοπτική διακυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ ;

Tο θέμα είναι πρωτίστως ηθικό, όχι οικονομικό. Όταν έχουμε κάποιους διαχειριστές, οι οποίοι όχι μόνο κάνανε αστοχίες, αλλά και μας απόδειξαν την απόλυτη ανεπάρκεια τους οδηγώντας ολόκληρη χώρα στην χρεοκοπία, είναι εγκληματικό να μην αντικατασταθούν.
Ποιος θα επέλεγε για την επιχείρηση του μια διοίκηση που οι ενέργειές της την οδηγήσανε σε χρεοκοπία; Ακόμα και αν φοβάσαι πως οι αντικαταστάτες τους θα είναι χειρότεροι, δεν επιλέγεις να σε σώσει αυτός που σε έβλαψε. Είναι θέμα αξιοπρέπειας πάνω από όλα.
Για να είμαι ειλικρινής τα αριστερά ιδεώδη δεν με βρίσκουν σύμφωνο. Όμως δεν φοβάμαι σε καμία περίπτωση μια κυβέρνηση που θα ανατρέψει την σημερινή οικονομική πολιτική. Αντίθετα, αυτό που με τρομάζει είναι η συνέχισή της.
Με τρομάζει όχι μόνο επειδή μας έχει φέρει στην σημερινή εξαθλίωση, αλλά κυρίως για τις επιπτώσεις της συνέχισης αυτής. Όχι μόνο δεν εξουδετερώνει, αλλά γιγαντώνει μια ήδη τεράστια δημοσιονομική βόμβα.

Ποιες αλλαγές περιμένετε να δείτε από μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ που θα θεωρούσατε ελπιδοφόρες μέσα στο συγκεκριμένο οικονομικό περιβάλλον;

Καταλαβαίνω πως πιάνεται απροετοίμαστο, τουλάχιστον από την άποψη του στελεχιακού δυναμικού, ένα κόμμα που από το 3% πλέον –όπως όλα δείχνουν- καλείται να κυβερνήσει.
Αν ο Τσίπρας μπει στον πειρασμό και χρησιμοποιήσει παλιά στελέχη του κρατικού μηχανισμού, διαποτισμένα όχι μόνο με την νοοτροπία που μας οδήγησε στην χρεοκοπία, αλλά και ύποπτους για διαφθορά, το έχασε το παιχνίδι. Εκεί κατά την γνώμη μου θα κερδηθεί ή θα χαθεί το στοίχημα.
Θα σας πω το εξής: Υπάρχουν στις τοπικές του ΣΥΡΙΖΑ άνθρωποι πολύ λιγότερο προβεβλημένοι, αλλά εξαιρετικοί όσο αφορά το ήθος και τις γνώσεις τους. Δεν έχουν σημασία τα ονόματα, σημασία έχει η νοοτροπία, αλλά θα αναφέρω έναν επειδή είδα πως του έχετε πάρει μια συνέντευξη. Τον Νικόλαο Καρατσόρη. Στα αλήθεια υπάρχουν πολλοί που ξέρουν τα ζητήματα των κεντρικών τραπεζών όσο ο Νίκος; Τέτοια διαμάντια πρέπει να ψάξουν να βρουν.

Το μνημόνιο τελικά τι είναι ; Ευλογία ή καταστροφή;

Ακούστε κυρία Τραπάλη. Το μνημόνιο είχε πολύ ωραίες ιδέες μέσα, αλλά δυστυχώς δεν γράφτηκαν για να εφαρμοστούν. Κανένα δεν ενδιέφερε αυτό. Ούτε τους ευρωπαίους, ούτε τους δικούς μας.
Οι δικοί μας γιατί δεν είχαν καμία διάθεση να αλλάξουν τίποτα. Την δε τρόικα, αυτό που την ενδιέφερε ήταν, για δικούς τους λόγους, να εφαρμοστεί η πολιτική της εσωτερικής υποτίμησης. Τίποτα άλλο.
Κάποιοι θεωρούν ότι δεν εφαρμόστηκε σωστά το μνημόνιο. Αυτό δεν αντέχει σχολιασμού. Θυμίζει ό,τι έλεγε το ΚΚΕ θέλοντας να δικαιολογήσει την κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ. Δεν εφαρμόστηκε σωστά λέγανε! Λες και οι θεωρίες δεν είναι για να εφαρμόζονται από ανθρώπους με αδυναμίες, αλλά από πίθηκους σε εργαστήριο.
Το μεγάλο λάθος ήταν πως στόχοι που έθεσε η τρόικα ήταν ανέφικτοι από την αρχή. Ποτέ στην ιστορία κάποιου κράτους δεν έχει σημειωθεί επί μια 20ετία πλεόνασμα πρωτογενές 4 με 4,5%. Μας το αναφέρει το ίδιο το ΔΝΤ, στην Έκθεση του τον Μάρτιο του 2010. Συνεχόμενο πλεόνασμα 8 χρόνια είχε πετύχει μόνο η Ρουμανία του Τσαουσέσκου και η Αίγυπτος του Μουμπάρακ. Αυτό που δεν λέει βέβαια είναι πως τον 9ο χρόνο έφτασαν τόσο πολύ στα όρια τους οι Ρουμάνοι, που ρίξανε και εκτελέσανε τον Τσαουσέσκου.
Το ερώτημα που προκύπτει είναι εύλογο. Εμείς θα σπάσουμε το παγκόσμιο ρεκόρ;
Με τι προσόντα; Τον φυσικό και ορυκτό μας πλούτο; Την καινοτομία; Ποιο είναι το συγκριτικό πλεονέκτημα που έχουμε για να βασιστούμε για κάτι τέτοιο;

Ισχύει το δίλημμα της συγκυβέρνησης ότι ή θα τηρήσουμε τα "προαπαιτούμενα" ή θα πτωχεύσουμε εφ' όλης;

Σίγουρα δεν μπορούμε να δρούμε ανεξέλεγκτα. Όποιος το ισχυρίζεται αυτό είναι είτε αφελής είτε ψεύτης. Από την στιγμή που είμαστε στην ΕΕ, υπάρχουν ευρωπαϊκές δεσμεύσεις που πρέπει να τηρούμε, οι οποίες όμως δεν είναι αναγκαστικά κακές. Το αντίθετο θα έλεγα. Αποτελούν δικλείδα ασφαλείας για τυχόν αυθαιρεσίες.
Όμως τώρα έχουμε περάσει στο άλλο άκρο. Ενεργούν όλοι λες και είμαστε αποικία, όχι αυτόνομο κράτος με δεσμεύσεις στο ευρωπαϊκό δίκαιο. Ξεχνούν πως εκτός από υποχρεώσεις, έχουμε και δικαιώματα. Για αυτό είναι ανοσίες αυτά που λέγονται περί κλείσιμο της στρόφιγγας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Σας θυμίζω πως όλες οι τράπεζες της ευρωζώνης υπάγονται απευθείας στην εποπτεία της ΕΚΤ. Σε καμία περίπτωση δεν θα διακυβεύσει το κύρος της δημιουργώντας η ίδια μια κρίση.
Υπάρχει και κάτι άλλο. Το eurogroup του 2012, επίσημα, έχει δεσμευτεί πως εφόσον η Ελλάδα πραγματοποιήσει πρωτογενές πλεόνασμα, τότε θα προσφέρει επιπλέον βοήθεια έτσι ώστε να καταστεί το χρέος βιώσιμο.
Παρόλα αυτά, η πολιτική του αποπληθωρισμού που επέβαλε η τρόικα οδήγησε σε μια απίστευτη ύφεση. Από όλα τα ιστορικά στοιχεία που έχουμε διαθέσιμα, ποτέ δεν είχε ξαναγίνει αυτό. Ούτε καν στην Αμερική το 1929, όπως λένε διεθνούς φήμης καθηγητές, νομπελίστες κτλ.
Η λέξη κλειδί είναι εταίροι. Εταίροι μας είναι. Δεν έχουμε απλά μια σχέση δανειστή – δανειζόμενου. Αυτή είναι η βάση της διαπραγμάτευσης. Σας διαβεβαιώνω πως οι ευρωπαίοι δεν θέλουν να χρεοκοπήσουμε. Είναι αστεία αυτά που λέγονται πως όλα γίνονται να πάρουν το καλύτερο οικόπεδο στον κόσμο ή για τα πετρέλαια μας κτλ.

Πολλή κουβέντα γίνεται για το χρέος. Τελικά είναι βιώσιμο ή όχι. Τι πιστεύουν οι άνθρωποι της αγοράς ;

Το χρέος δεν είναι βιώσιμο στην σημερινή του μορφή, όσες μεταρρυθμίσεις και αν κάνουμε τώρα. Μακάρι να γινόντουσαν οι σωστές μεταρρυθμίσεις από την αρχή, όταν έπρεπε, ώστε τώρα να μπορούσαμε να επωφεληθούμε από αυτές. Όμως αυτά απαιτούν χρόνο.
Δυστυχώς το δάνειο που πήρε η Ελλάδα δεν έσωσε τους Έλληνες. Το διεφθαρμένο, παρεοκρατικό, κρατικοδίαιτο σύστημα διέσωσε. Η καταπολέμηση της ολιγαρχικής μέγγενης στην οικονομία θα πρέπει να είναι προτεραιότητα. Ο μεγαλύτερος εχθρός του υγιή ανταγωνισμού στην Ελλάδα είναι αυτή ακριβώς η μέγγενη.
Επιπλέον, οι τελευταίες κυβερνήσεις αλληθώριζαν μόνο προς την εκλογική τους πελατεία, το μεγάλο δημόσιο, εξοντώνοντας τον υπόλοιπο ιδιωτικό τομέα με φορομπηχτικά ισοδύναμα.
Τώρα πια, με συνυπαιτιότητα των εταίρων μας, έχουμε περάσει το σημείο που δεν υπάρχει επιστροφή. Μόνο οι τόκοι για τα επόμενα 15 χρόνια είναι 150 δις. Δηλαδή ακόμα και ίσα μοιρασμένοι να είναι (που δεν είναι), σημαίνει ότι μόνο για τόκους θα πρέπει να δίνουμε το 1/4 με 1/5 των εσόδων του κράτους.
Ποια χώρα μπορεί και δίνει τόσα πολλά σήμερα; Ούτε σε αυτό υπάρχει προηγούμενο ιστορικό κράτους που να τα κατάφερε.
Λίγα χρόνια μετά το τέλος του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου, η Γερμανία και η Γαλλία, είχαν ένα δημόσιο χρέος που ξεπερνούσε το 200% του ΑΕΠ. Είχαν δημοσιονομικό πλεόνασμα που τους επέτρεψε να ξεπληρώσουν ένα τόσο μεγάλο χρέος;
Όχι βέβαια. Η Γερμανία και η Γαλλία απαλλάχτηκαν από το χρέος τους μέσω του πληθωρισμού και της διαγραφής.
Επομένως ή θα πάμε σε αναδιάρθρωση του χρέους ή χρεοκοπία. Μαγικές συνταγές δεν υπάρχουν. Βέβαια τα πράγματα δεν είναι εύκολα. Δεν πρόκειται μετά από αυτό να κάνουν ουρά οι επενδυτές να αγοράσουν ελληνικά ομόλογα. Εμείς σε αντιστάθμισμα πρέπει να κρατάμε αυστηρά ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς και να προχωρήσουμε σταδιακά σε πραγματικές μεταρρυθμίσεις. Που να ευνοούν την οικονομία, ώστε να παράγει πλούτο. Να ευνοούν την ανάπτυξη. Όχι πλεονάσματα, αλλά ούτε και ισοδύναμα μέτρα αντί για τις απαραίτητες αλλαγές. Αλλαγές που να μην μεταθέτουν το πρόβλημα για να το αντιμετωπίσουμε μεγαλύτερο στο μέλλον.
Αν έχουμε ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς (όχι πλεονάσματα όπως είμαστε δεσμευμένοι να έχουμε τώρα), κούρεμα (ή επιμήκυνση ή όπως αλλιώς το βαφτίσουν) και παραμερισμό των νοοτροπιών που νομίζουν ότι τα χρήματα έρχονται από τον ουρανό και όχι από την σκληρή δουλειά, θα πάμε καλά.
Αυτό που με κάνει αισιόδοξο είναι πως δεν μπορεί να γίνει αλλιώς πλέον. Όσο κλωτσήσανε οι ευρωπαίοι το ντενεκεδάκι να πάει παραπέρα το κλωτσήσανε. Φτάσαμε στο τέλος του δρόμου...


Πηγή:  aeginalight.gr/article.php?id=68498
GreekBloggers.com