Ο Κορνήλιος Καστοριάδης γράφει για την αρχαία και την νεότερη αντίληψη περί δημοκρατίας

Την εποχή αυτή, που η Δημοκρατία μας έχει δεχτεί απανωτά κτυπήματα από τους κυβερνώντες, που εκτελούν τυφλά τις εντολές των δανειστών, οι οποίοι ουδόλως καίγονται για τέτοια θέματα (λογικό, αν σκεφτούμε ότι η αμερικανική "δημοκρατία" χρονολογείται από το τέλος του 18ου αι., ενώ οι γερμανοί - διαιρεμένοι σε πολλά κρατίδια- μέχρι πριν πολύ λίγους αιώνες σκεπάζονταν με προβιές), είναι χρήσιμο να διαβάσουμε τις απόψεις ενός από τους ελάχιστους σύγχρονους Έλληνες φιλοσόφους, του Κορνήλιου Καστοριάδη (1922-1997), για την Δημοκρατία στην  αρχαία Ελλάδα σε σύγκριση με τη σύγχρονη πραγματικότητα.

.... Tο εν­διαφέρον μου για την αρχαία ελληνική δημοκρατία, και, γενικότερα για την αρχαία ελληνική δημιουργία -ενδιαφέρον πάρα πολύ παλιό- ανα­ζωπυρώθηκε κατά την εξέλιξη της σκέψης μου και, ιδιαίτερα, μετά την κριτική στην οποία υπέβαλα την πα­ραδοσιακή επαναστατική ιδεολογία, και πιο συγκεκριμένα το μαρξισμό. Η αναζωπύρωση αυτή είναι συνέπεια της αναγνώρισης ορισμένων βασικών στοιχείων που δημιουργήθηκαν για πρώτη φορά στην αρχαία Ελλάδα. Τα στοιχεία αυτά χάθηκαν στη συνέχεια μέσα στην Ιστορία με την παρακμή της αρχαίας ελληνικής πόλης με την άνοδο και την κυριαρχία της Ρώμης και με την εμφάνιση και εγκαθίδρυση του Χριστιανισμού ξαναδημιουργήθηκαν στη Δυτική Ευρώπη κατά το τέλος του Μεσαίωνα, όταν ξαναδημιουργήθηκαν, όπως στην αρχαία Ελλάδα, πόλεις, δηλαδή κοινότητες, οι οποίες ξαναπροσπάθησαν -μέσα σε συνθήκες τελείως διαφορετικές από τις αρχαίες ελληνικές- να αυτοκυβερνηθούν κατά το δυνατόν πα­λεύοντας εναντίον της φεουδαρχίας, εναντίον της Εκκλησίας, εναντίον της απόλυτης μοναρχίας, συνάπτοντας εναλλάξ συμμαχίες με τη μια ή την άλλη απ' αυτές τις δυνάμεις, για να μπορέσουν να επιβιώσουν σαν αυτοκυβερνούμενες ως ένα βαθμό, πολιτικές κοινότητες.

Από την άποψη αυτή, το χαρα­κτηριστικό της ευρωπαϊκής Ανα­γέννησης -στις αρχές της- είναι η αναδημιουργία μιας πραγματικής πολιτικής κοινότητας, πολιτικής όχι με την τρέχουσα έννοια, συνώνυμη της ψηφοθηρίας, των παρασκηνιακών ελιγμών και των μεγαλόστομων προεκλογικών υποσχέσεων, αλλά με τη μεγάλη και σημαντική έννοια που αφορά την αυτοθέσμιση και την πράξη μιας ανθρώπινης κοινότητας, της οποίας τα μέλη θέλουν πράγματι να επωμισθούν τη ρύθμιση των κοινωνικών τους σχέσεων, θέλουν κατά κάποιον τρόπο να είναι αυτόνομοι.

Ρατσισμός του χρόνου (του Θ.Αντωνόπουλου)

Ο χρόνος σήμερα, με τους ρυθμούς που επικρατούν στη ζωή μας, αποτελεί για τους περισσότερους ανθρώπους ένα πρόβλημα. Πέρα από πολιτικούς και οικονομικούς προβληματισμούς, αυτό το blog ψάχνει και σε άλλα πεδία. Ένα από αυτά είναι και η διαχείριση του χρόνου. Το κείμενο που αναδημοσιεύω σήμερα δε δίνει κάποια λύση, το χρησιμοποιώ περισσότερο ως εισαγωγή σε πιο εξειδικευμένα θέματα σχετικά με το χρόνο, με τα οποία θα ασχοληθούμε στο μέλλον.

ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ: Η ΑΛΑΖΟΝΙΑ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ

(Μια Λογοτεχνική παρέμβαση του Θ. Αντωνόπουλου)

«Βιάζομαι! Δεν έχω καθόλου καιρό! Πες μου τι θες στα γρήγορα. Αλλά, θεέ μου, τι παλιομοδίτικα ρούχα είναι αυτά που φοράς σήμερα;» Μια τυχαία, καθημερινή στιχομυθία κάπου στην πόλη. Αθώα και ανώδυνη, όμως πολύ ενδεικτική για τη σχέση του σύγχρονου ανθρώπου με το χρόνο, τόσο τον παρόντα όσο και τον περασμένο... ο πρώτος, δεν του φτάνει ποτέ για τίποτα και τον δεύτερο, τον ξορκίζει με βάση έναν ιδιό­μορφο ρατσισμό.... το ρατσισμό του χρόνου!

“ΕΙΙΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΜΕΣΑΙΩΝΑ!”. Πόσες φορές, αλήθεια, έχεις ακούσει ή δει τυπωμένη αυτή την απεγνω­σμένη προειδοποίηση του μοντέρνου ανθρώπου, κάθε φορά που διαισθάνεται ότι απειλείται η ορθολογική τάξη πραγμάτων που τάχα έχει φτιάξει γύρω του; Σήμερα, την εποχή του “politically correct” λόγου, είναι πραγματικά δύσκολο να βρίσκει κανείς αποδιοπομπαίους τράγους για τα κακά του κόσμου τούτου. Άρα, μετά απ’ τους μαύρους, τους γύφτους, τους Εβραίους, τους ομοφυλόφιλους, τώρα τα στραβά κι ανάποδα φορτώνονται σε άτομα για τα οποία κανείς δεν ενδιαφέρεται: τους ανθρώπους του παρελθόντος!

Πρόκειται για μια “ειδική” μορφή ρατσισμού; το ρατσισμό του χρόνου. Οι τιμημένοι σε όλες τις προηγούμενες κοινωνίες πρόγονοι, θεωρούνται ξεπερασμένοι. “Κανείς δεν τους “θυμάται”, και τίποτε δεν είχαν πέρα από το να μας διδάξουν τη γαλήνη, όπως οι Αργοναύτες του Σεφέρη. Γεγονός είναι, ότι το φαινόμενο αυτό παρατηρείται μόνο στις μοντέρνες Δυτικές κοινωνίες και σε κανέναν άλλο πολιτισμό ή χρονική περίοδο στην παγκόσμια ιστορία. Ο “ρατσισμός του χρόνου” είναι ένα φαινόμενο των καιρών και μπορεί να μας μάθει πολλά πράγματα, όχι τόσο για τους προγόνους μας όσο για μας τους ίδιους.

Ένα κείμενο της Αριστέας Μπουγάτσου

Πως να τιμήσεις μια δημοσιογράφο που ξεχώριζε θετικά στον κόσμο των ελληνικών ΜΜΕ, σε μια εποχή που προβάλλεται ό,τι χειρότερο υπάρχει στον κλάδο τους; μια δημοσιογράφο που έγραφε σαν να φώναζε "δεν είμαστε όλοι πουλημένοι, υπάρχουμε κι εμείς, οι δημοσιογράφοι που τιμούμε και υπηρετούμε αυτό που κάνουμε, γιατί πρέπει η δημοσιογραφία να είναι λειτούργημα";
Ποιός άλλος τρόπος υπάρχει από το να αναδημοσιεύσεις κάποιο από τα γραπτά της στην εφημερίδα που υπηρέτησε τόσα χρόνια, ίσως και γιατί αυτή η εφημερίδα είχε όνομα αυτό το οποίο είχε ορκιστεί να υπηρετεί, την ελευθεροτυπία.
Διάλεξα λοιπόν ένα κείμενο. Δεν το επεδίωξα, αλλά αναφέρεται στο συνήθη ύποπτο, στον πολιτικό που όποιος δημοσιογράφος ψάχνει για κάτι ύποπτο πέφτει επάνω του. Σύμπτωση;
Οι νέοι δημοσιογράφοι που ξεκινάνε με αγνές προθέσεις ας έχουν για παράδειγμα, για οδηγό, εκείνη που θαύμαζαν όλοι οι έντιμοι συνάδελφοί της την ΑΡΙΣΤΕΑ ΜΠΟΥΓΑΤΣΟΥ.

Τέσσερα ζητήματα από μια πλάγια απάντηση
(δημοσιεύτηκε στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ στις 8/12/2011)
Ο «μελλοντικός πρωθυπουργός» προτίμησε να υποδυθεί το λογιστή, τον ελεγκτή, τον τραπεζίτη, το σύμβουλο έκδοσης, το δικολάβο κ.ά., αντί να απαντήσει στο ερώτημα που έθεσε προχθές στη Βουλή ο Απόστολος Κακλαμάνης σχετικά με το ποιος θα ωφεληθεί αν κλείσει η «Ελευθεροτυπία».
Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομικών κ. Ευάγγελος Βενιζέλος, αναφερόμενος στο χθεσινό δημοσίευμα της «Ε», με τίτλο «Οι τράπεζες αποφασίζουν ποια ΜΜΕ θα μείνουν», διέθεσε σαράντα γραμμές για μια ανακοίνωση στην οποία:

ΠΡΩΤΟΝ: Ενώ αναφέρει ότι η εποπτεία των τραπεζών ασκείται από την ΤτΕ και όχι από την κυβέρνηση, σχεδόν μέμφεται την «Ελευθεροτυπία» γιατί δεν πέρασε από τον «πάγκο του» να του ζητήσει «να ασκήσει οποιαδήποτε αρμοδιότητα σε σχέση με συγκεκριμένες τράπεζες». Δηλαδή να γίνει τραπεζονόμος ο κ. Βενιζέλος; Και μάλιστα παρά το νόμο;

Εξ όσων γνωρίζουμε, η πολιτική ασκεί την υψηλή εποπτεία στο τραπεζικό σύστημα, νομοθετεί, μεριμνά για τη συστημική ευστάθεια του τραπεζικού συστήματος. Η μόνη περίπτωση άμεσης εμπλοκής στη διοίκηση και διαχείριση τραπεζών αφορά τις κρατικές τράπεζες.

Ας μας ενημερώσει επακριβώς ο κ. Βενιζέλος πόσα κρατικά κεφάλαια έχουν διοχετευθεί στις τράπεζες, για να ξεκαθαριστεί αν αυτές ανήκουν σε ιδιώτες ή στο λαό και ποιοι κάνουν τελικά παιχνίδι... στις πλάτες εργαζομένων και επιχειρήσεων.

Σχόλια ξένων οικονομολόγων για την κρίση το 2013

Στο τεύχος του HOT DOC που κυκλοφορεί, δημοσιεύονται σχόλια κορυφαίων ξένων οικονομολόγων και αναλυτών, διαφορετικών ιδεολογικών αφετηριών, σχετικά με την ελληνική πραγματικότητα, κάνοντας και τις προβλέψεις τους τόσο για την ελληνική όσο και για την παγκόσμια οικονομία.
Το γεγονός ότι όλοι αυτοί δεν ζουν στη χώρα μας αποτελεί πλεονέκτημα αλλά και μειονέκτημα, ωστόσο έχει μεγάλο ενδιαφέρον να πληροφορηθούμε τις απόψεις τους.
Αντιρρήσεις έχω πολλές για αρκετά από τα γραφόμενά τους (όπως συμβαίνει πάντα όταν οι οικονομολόγοι μιλούν μόνο για αριθμούς, μη λαμβάνοντας υπόψη τις ανθρώπινες ψυχές), όμως δικαιολογώ τις απόψεις τους επειδή δεν ζουν στη χώρα μας και σε πολλές περιπτώσεις δείχνουν να έχουν ελλιπή πληροφόρηση για το τι πράγματι συμβαίνει στην Ελλάδα.
Σεβόμαστε όμως κάθε γνώμη κι ας διαφέρει από τη δική μας.

ERWIN LOTTER

(Γερμανός βουλευτής του Ελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος στη Γερμανία)
«Όταν η τύχη είναι άστατη, ένας πιστός φίλος βρίσκε­ται», έγραψε κάποτε ο ρω­μαίος ρήτορας Κικέρωνας πριν από 2.000 χρόνια. Σε μια εποχή κρίσης και αναστά­τωσης σαν τη σημερινή, τα λόγια του είναι πιο επίκαιρα από ποτέ.

Εμείς οι Γερμανοί ακολουθούμε τους Έλληνες στο μονοπάτι που πρέπει να διαβούν με προσοχή και μεγάλο σεβασμό. Γνωρίζω από συζητήσεις με έλληνες φίλους μου ότι είναι ένα σκληρό και δύσβατο μονο­πάτι που απαιτεί θυσίες από τους ανθρώπους στην Ελλάδα αλλά και στη Γερμανία. Και θα απαιτηθούν κι άλλες. Παρ’ όλα αυτά, όσο βαριά κι αν είναι τα τραύματα και οι πλη­γές, οι Έλληνες μπορούν να στηριχτούν στη Γερμανία όπως θα στηριζόντουσαν σ’ ένα πιστό φίλο ο οποίος θα στέκεται στο πλάι τους.

Με την πρόσφατη υπερψήφιση της δημοσιονο­μικής προσαρμογής και του πακέτου βοήθειας στην Ελλάδα, που για μια ακόμα φορά έτυχε της αποδοχής των κυβερνητικών εταίρων, η γερμανική Βουλή, παρά τις ανησυχίες της, έλαβε επαρκείς αποδείξεις για την αλληλεγγύη που δείχνουν οι Έλληνες στη δύσκολη αυτή περίοδο που διανύουμε.

Έχοντας ως κοινή πεποίθηση ότι μια σταθερή Ευρώπη είναι αδύνατη χωρίς την Ελλάδα, εμείς στη Γερμανία θαυμάζουμε τις προσπάθειες για μεταρρυθμίσεις που έχουν κάνει οι Έλληνες και θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε τον ελληνικό λαό σε αυτές τις προσπάθειες. Υπάρχουν πολλά βήματα που πρέπει να γίνουν, με απαραίτητο τον εξορθολογισμό της δημόσιας διοίκησης, τις ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις στο κτηματολόγιο και το μεγαλύτερο επίπεδο διαφάνειας στο φορολογικό σύστημα. Ο νεπο­τισμός, η ευνοιοκρατία, τα παράνομα έσοδα και οι απάτες δεν αξίζουν σε ένα κράτος που αυτοαποκαλείται «λίκνο της δημοκρατίας». Είναι ανεπίτρεπτο να πλουτίζουν κάποιοι πολιτικοί και θεσμικοί κύκλοι εις βάρος του ελληνικού λαού. Είναι σαφές ότι όλες αυτές οι προκλήσεις δεν θα λυθούν εν μία νυκτί. Αλλά είναι επί­σης ξεκάθαρο ότι αυτές οι προκλήσεις πρέπει να λυθούν! Και όσο συντομότερα, τόσο καλύ­τερα. Όπως και στο παρελθόν, η Γερμανία θα σταθεί πλάι στην ελληνική κοινωνία παραμένοντας ένας αξιόπιστος εταίρος.

Η συνταγή είναι λάθος, αλλά πρέπει να εφαρμοστεί (του Σταύρου Λυγερού)

Ένα ερώτημα έχουν όλοι οι προβληματισμένοι και θιγόμενοι πολίτες, που όμως, μόνο ακροθιγώς και αστραπιαία θίγεται από τα αχαρακτήριστα ΜΜΕ. Αφού παραδέχονται και αυτοί ακόμα που μας επέβαλαν τα μνημόνια ότι έκαναν λάθος, γιατί οι ντόπιοι υπάλληλοί τους επιμένουν να τα εφαρμόζουν απαρέκκλιτα; Γιατί, ενώ υποτίθεται πως οι κυβερνώντες έχουν εκλεγεί για να υποστηρίξουν τα δίκαια των ελλήνων πολιτών, εξακολουθούν να στηρίζουν τα συμφέροντα των δανειστών; 
Στο άρθρο του στα ΕΠΙΚΑΙΡΑ αυτής της εβδομάδας ο κ. Σταύρος Λυγερός σχολιάζει με το δικό του ρεαλιστικό τρόπο τα παραπάνω ερωτήματα.

Η συνταγή είναι λάθος, αλλά πρέπει να εφαρμοστεί

Μετά από τρία χρό­νια εφαρμογής της πολιτικής του Μνημονίου, τα αποτελέσματα μιλάνε από μόνα τους. Η Ελλάδα βυθίζεται στην ύφεση. Το ΑΕΠ έχει μειωθεί περίπου 25% και η κατολίσθηση θα συνεχιστεί και το 2013. Ακόμα και παράγοντες του ΔΝΤ και της Ευρωζώνης ομολογούν πια δη­μοσίως ότι η συνταγή έχει αποτύχει. Μόνο που αυτές οι ομολογίες δεν έχουν «διά ταύτα»· δεν οδηγούν στην αναθεώρηση της αποτυ­χημένης αυτής πολιτικής.

Μέχρι πέρσι, τόσο το ευρωιερατείο όσο και το ΔΝΤ ισχυρίζονταν ότι δεν φταίει η συνταγή, αλλά ο τρόπος που οι ελληνικές κυβερνήσεις την εφάρμοσαν. Το ίδιο επαναλάμβαναν και, μά­λιστα, σε πιο απόλυτους τόνους οι εγχώριοι σταυροφόροι του Μνημονίου. Η ειρωνεία της υπόθεσης είναι ότι τον ισχυρισμό αυτό δεν πρόβαλαν μόνο κύκλοι της επιχειρηματικής ελίτ και των καθεστωτικών ΜΜΕ. Τον πρόβαλαν και στελέχη των κυβερνήσεων που εφάρμοσαν τη συνταγή, χωρίς, βε­βαίως, να κάνουν αυτοκριτική.

Τα Δεσμωτήρια του Ημερολογίου (του Πασκάλ Μπρυκνέρ)

Στο κείμενο που ακολουθεί, ο Πασκάλ Μπρυκνέρ αναφέρεται στη διαχείριση του χρόνου από τους ανθρώπους μέσα στα πλαίσια της σύγχρονης κοινωνικής ζωής και πώς στο τέλος η επιθυμία τήρησης των ωραρίων καταλήγει να γίνει φυλακή της όποιας δυνατότητας για αυθορμητισμό.

Τα Δεσμωτήρια του Ημερολογίου

Γιατί πηγαίνουμε στο σχολείο; Καταρχάς για να μάθουμε να καθόμαστε φρόνιμα και για να γίνουμε τακτι­κοί, έλεγε ο Καντ. Την καλή χρήση των ημερών και των ωρών, να τι εμφυσούμε πρωταρχικά στα μικρούλια ξανθά ή μελαχρινά κεφαλάκια. Αυτός ο - από τα παιδικά μας χρόνια - εγκλιματισμός στην κανονικότητα, δεν θα μας εγκαταλείψει ποτέ. Ήμαστε ταραξίες και ευμετάβολοι, θα γίνουμε πειθαρχημένοι και ενδελεχείς. Επιπλέον, αυτή η ωρική κατάτμηση μας καθησυχάζει, γιατί επιτρέπει να χειραγωγήσουμε τον χρόνο, να συστηματοποιή­σουμε τις ημέρες, να εμποδίσουμε τον διασκορπισμό τους. Προσφέρει αυτή την πολύ ειδική ευχαρίστηση της μεταστροφής του κενού σε πληρότητα.

Εφαρμογή του σχεδίου Morgenthau στην Ελλάδα;

Έχει γραφτεί πολλές φορές τους τελευταίους μήνες με αρκετά πειστικό τρόπο (αφού επιβεβαιώνεται από τα γεγονότα), ότι τα μνημόνια που έχουν επιβληθεί στην Ελλάδα έχουν στόχο την παραδειγματική τιμωρία των Ελλήνων και όχι την πορεία της χώρας προς την ανάπτυξη. Για ποιό λόγο θεωρούν κάποιοι ότι πρέπει να τιμωρηθούμε, θα το δούμε σε άλλο post. Το θέμα είναι ότι στην περίπτωσή μας δεν τιμωρούνται όσοι κυβέρνησαν τα τελευταία 20-30 χρόνια, που φέρουν την βασική ευθύνη, αλλά οι πολίτες που δεν έφταιξαν (παρά τις προσπάθειες των κύκλων εξουσίας με τη βοήθεια των φερεφώνων τους να πείσουν ότι και οι πολίτες είναι συνυπεύθυνοι για το ναυάγιο της χώρας, επειδή αποδέχονταν την εφαρμοζόμενη πολιτική και τα εξ αυτής αποτελέσματα). Όλη αυτή η κατάσταση που βιώνουμε έχει θυμίσει σε πολλούς το σχέδιο που είχε εκπονήσει το 1944 ο τότε υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Henry Morgenthau Jr. και που αποσκοπούσε στην τιμωρία όλων των Γερμανών ανεξαιρέτως για τα δεινά που προκάλεσε η χώρα τους στην υφήλιο κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ένα σχέδιο που τελικά δεν εφαρμόστηκε τότε. Μήπως ένα τέτοιο σχέδιο εφαρμόζεται σήμερα στη χώρα μας; Διαβάστε το παρακάτω κείμενο και βγάλτε τα συμπεράσματά σας.

Ο Μοργκεντάου και η ...Ελλάδα
(του Βασίλη Γκίζη)

Κεμπέκ, 13 Σεπτεμβρίου 1944. Μια βροχερή μέρα του φθινο­πώρου στον Καναδά ο υπουρ­γός Οικονομικών των ΗΠΑ φθάνει στην πόλη όπου διεξάγεται η συνάντηση μεταξύ του προέδρου των ΗΠΑ Φρα­γκλίνου Ρούζβελτ και του πρωθυπουρ­γού της Μεγάλης Βρετανίας Ουίνστον Τσόρτσιλ. Κύρια αντικείμενα των συνο­μιλιών αποτελούν η δεύτερη φάση του Νόμου Εκμισθώσεως και Δανεισμού (Lend - Lease Act), καθώς και η (μυστι­κή) συμφωνία για τη μεταπολεμική εκ­μετάλλευση της υπό ανάπτυξη πυρηνι­κής τεχνολογίας.

Λάθος "συνταγή" οικονομίας και πολιτισμού (του Νίκου Κοτζιά)

Πριν 5-6 μέρες, σε ένα twit μου, αναφέρθηκα στην αδυναμία επίτευξης ανταγωνιστικότητας, όταν ο εργαζόμενος δεν βρίσκει ενδιαφέρον στην εργασία του, μετά από τις μειώσεις μισθών που έγιναν, αλλά και άλλων παραγόντων, που λόγω περιορισμένων χαρακτήρων σε ένα twit, δεν μπορούσα να αναπτύξω.
Με ευχάριστη έκπληξη διάβασα το κείμενο του Νίκου Κοτζιά, που αναδημοσιεύω, και που αναφέρεται σε όλους εκείνους τους παράγοντες που είχα στο μυαλό μου, εκείνη τη στιγμή που έγραφα το εν λόγω twit. Δεν ήταν δυνατόν λοιπόν, να παραλείψω να το συμπεριλάβω στη συλλογή ενδιαφερόντων κειμένων αυτού του blog.

Λάθος "συνταγή" οικονομίας και πολιτισμού

Ο «νομπελίστας των φτωχών», Αμάρτυα Σεν, συνέδεσε την οικονομική σκέψη με σειρά κοινωνικών - πο­λιτικών θεματικών, ό­πως εκείνες της ηθι­κής, της ισότητας, του κοινωνικού κράτους και της Δημοκρατίας. Ανατρέποντας τις ανοησίες του νεοφιλε­λευθερισμού, αποκατέστησε τη σχέση της τρέχουσας οικονομικής πολιτικής και των νέων προβλημάτων που αντιμετωπίζει με τις καλύτερες παραδόσεις της πολιτικής οικονομίας. Απέδειξε ότι η οικονομική ανά­πτυξη προέρχεται και αφορά πριν απ' όλα στους ανθρώπους, στο πλαίσιο μέσα στο οποίο δρουν και παράγουν οι εργαζόμενοι άνθρωποι. Ο Αμάρτυα Σεν απέδειξε ότι όσο περισσότερη Δημοκρατία και κοινωνικό κράτος υπάρχει, τόσο υψηλότερη είναι και η παραγωγικότητα. Η θέση του επιβεβαι­ώνεται από εκατοντάδες ιστορικά παρα­δείγματα, όπως εκείνο των σκανδιναβικών κρατών. Τα τελευταία διακρίνονται συγκρι­τικά από άλλα δυτικά κράτη από τις υψηλές κοινωνικές δαπάνες, το μεγάλο κράτος, τα κοινωνικά δικαιώματα, την υψηλή, εντέλει, παραγωγικότητα.

Ο Tarantino και η κρίση του Νότου (του Γ.Βαρουφάκη)

Όταν έβλεπα την τελευταία ταινία του Quentin Tarantino "Django Unchained", το τελευταίο πράγμα που σκεπτόμουν ήταν να συνδέσω την πλοκή της, με την κρίση που μαστίζει την Ελλάδα και γενικότερα τον ευρωπαϊκό νότο. Όμως κάποιος άλλος το είχε κάνει: Ο Γιάννης Βαρουφάκης!
Επειδή θεώρησα τη σύγκριση ενδιαφέρουσα, αποφάσισα να αναδημοσιεύσω το συγκεκριμένο άρθρο του και στο δικό μου blog. Διαβάστε, να δούμε αν συμφωνείτε κι εσείς με τις συγκρίσεις και ομοιότητες των δύο εποχών: Της δεκαετίας του 1850 και της δεκαετίας του 2010.

Ο αμερικανικός Νότος του 1837 είχε περισσότερες ομοιότητες με την Ευρώπη του σήμερα απ’ ό,τι νομίζουμε.

Όταν δείτε το Django Unchained, τη νέα ταινία του Κουέντιν Ταραντίνο (την οποία, παρεμπιπτόντως, συνιστώ ανεπιφύλακτα), ίσως να μη διακρίνετε τη σχέση της με την κρίση μας. Τι σχέση, θα αναρωτηθείτε, έχει η δραματική ιστορία ενός σκλάβου στον αμερικανικό Νότο με την τραγωδία του δικού μας ευρωπαϊκού Νότου; Κι όμως, έχει. Όταν δείτε το Django Unchained, τη νέα ταινία του Κουέντιν Ταραντίνο (την οποία, παρεμπιπτόντως, συνιστώ ανεπιφύλακτα), ίσως να μη διακρίνετε τη σχέση της με την κρίση μας. Τι σχέση, θα αναρωτηθείτε, έχει η δραματική ιστορία ενός σκλάβου στον αμερικανικό Νότο με την τραγωδία του δικού μας ευρωπαϊκού Νότου; Κι όμως, έχει. Στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα ο Νότος ήταν πιο πλούσιος από τον Βορρά, που δεν είχε ακόμη εκβιομηχανιστεί. Ο λόγος συνοψίζεται σε δύο λέξεις: βαμβάκι και σκλάβοι. Στη βάση του πλούτου των Νοτίων, επιχειρηματίες από τη Βόρεια Αγγλία, η οποία τότε ήταν πολύ πλουσιότερη από τον αγγλικό Νότο (καθώς η βιομηχανική επανάσταση έλαβε χώρα στα Midlands και βορειότερα), αποφάσισαν να επενδύσουν τα συσσωρευόμενα κέρδη τους δανείζοντας τις τράπεζες του αμερικανικού Νότου. Ως εχέγγυα γι' αυτά τα δάνεια έπαιρναν τα λεγόμενα cotton-credits, βαμβακο-ομόλογα επί το ελληνικότερον.

Οι πύρρειες νίκες προετοιμάζουν τη μεγάλη ήττα (του Στ.Λυγερού)

Το άρθρο του κ. Σταύρου Λυγερού που αναδημοσιεύω σήμερα, το είδα σαν αντίδοτο σε όσα στρεβλά μας πασάρουν από τους τηλεοπτικούς δέκτες τα όργανα αυτών που έχουν συμφέρον από την εφαρμογή των μνημονίων. Γιατί δεν μπορώ να πιστέψω ότι κάποιος βλέπει θετικές πλευρές στα μνημόνια εξαθλίωσης των ελλήνων (πλην αλλαγών που όλοι μας θεωρούσαμε απαραίτητες, από πολλά χρόνια, αλλά που και πάλι δεν προχωράνε) χωρίς να έχει κάτι να κερδίσει, όταν μάλιστα παραδέχονται ότι η συνταγή είναι λάθος, ακόμα και αυτοί που μας την επιβάλλουν.
Και διαβάζοντας το σημείο για την επίθεση εναντίον των εργαζομένων, δεν μπόρεσα να μην αναρωτηθώ για μια ακόμα φορά: Η ΓΣΕΕ έχει ηγεσία, έχει πρόεδρο;
Νομίζω ότι αυτό το άρθρο θα έπρεπε να το διαβάσουν όσοι περισσότεροι είναι δυνατόν (γι'αυτό θα φροντίσετε εσείς που θα το εκτιμήσετε), προκειμένου να καλυφθούν από τη ρεαλιστική εικόνα που περιγράφει ο κ.Στ.Λυγερός, όλες αυτές οι ανοησίες που μας ρίχνουν κατάμουτρα νυχθημερόν οι διάφοροι γνωστοί τηλεπαπαγάλοι.

Οι πύρρειες νίκες προετοιμάζουν τη μεγάλη ήττα
Μέχρι πρότινος η κυβέρνηση επι­στράτευε τους πιο δρα­ματικούς τόνους μόνο για να τρομοκρατήσει την κοινή γνώμη, με όπλο τις παραλλαγές του εκβιαστικού διλήμ­ματος «Μνημόνιο ή χρεοκοπία». Και, μάλι­στα, χωρίς οι διαδοχικές κυβερνήσεις του Μνημονίου να προβούν στην οποιαδήποτε αυτοκριτική ή έστω να εξηγήσουν την εξόφθαλμη πια αποτυχία της ασκούμενης πολιτικής.Το τελευταίο διάστημα η κυβέρνηση Σα­μαρά έχει εμπλουτίσει τη συνταγή. Πρώτον, καθορίζοντας με τη βοήθεια των ΜΜΕ μια ατζέντα που μετατοπίζει την προσοχή της κοινής γνώμης από τα κρίσιμα προβλήμα­τα επιβίωσης της οικονομίας και της κοινω­νίας στις υπαρκτές και ανύπαρκτες ιδεολη­ψίες του ΣΥΡΙΖΑ. Δεύτερον, με την επίδειξη πυγμής εναντίον των αντιστεκόμενων κοι­νωνικών ομάδων.